Fréttir frá 2001-2005

17. desember 2006

2005:

06.11.2005
Dagana 3. og 4. nóvember sl. fóru starfsmenn Náttúrustofu Austurlands til Húsavíkur þar sem þeir hittu fyrir vel flesta starfsmenn náttúrustofa á Íslandi.

09.11. 2005   Silkitoppur í Neskaupstað 
Líkt og víðar um landið hafa silkitoppur (Bombycilla garrulus) sést undanfarna daga í Neskauptað.  Fimm slíkar sáust í fyrradag í garði á Þiljuvöllum.

08.11. 2005   Náttúrustofuþing á Húsavík
Dagana 3. og 4. nóvember sl. fóru starfsmenn Náttúrustofu Austurlands til Húsavíkur þar sem þeir hittu fyrir vel flesta starfsmenn náttúrustofa á Íslandi.  

07.11. 2005   Gráhegri á Eskifirði Gráhegri (Ardea cinerea) sást á Eskifirði í morgun.  
Fyrst varð vart við hann við hitaveitulækinn innan við bæinn Eskifjörð þar sem hann sat hreyfingarlaus í 3-4 tíma með höfuðið dregið niður á herðar.   Voru einhverjir sem töldu að hann gæti verið vængbrotinn, en svo var ekki þar sem hann sást á flugi síðar í dag. Gráhegri er af svokallaðri Hegraætt og er algengur flækingur á Íslandi.  Hann er varpfugl í mið- og suður Evrópu.   Meðfylgjandi mynd tók Berglind Steina Ingvarsdóttir starfsmaður Náttúrustofu Austurlands.

19.10.2005   Fyrilestur um silfurbergið í Helgustaðanámunni
Laugardaginn 15. október síðastliðin hélt Dr. Leó Kristjánsson jarðeðlisfræðingur á Jarðvísindastofnun Háskóla Íslands erindi í Kirkju- og menningarmiðstöðinni á Eskifirði. Erindið kallaði hann: SILFURBERG, NÍTJÁNDU ALDAR VÍSINDI OG NÚTÍMINN.
Leó hefur á undanförnum árum viðað að sér miklum upplýsingum um Helgustaðanámuna og nýtingu silfurbergsins, einkum hlutverk þess í þróun raunvísnda og tækni.
Fyrilesturinn heppnaðist vel og mættu 32. Að loknum fyrirlestri var gengið upp í námuna og hún skoðuð. Hér fyrir neðan eru myndir af fyrirlestrinum.

09.06.2005   Dagur hinna villtu blóma

DAGUR HINNA VILLTU BLÓMA:Samnorrænn blómadagur

De vilde blomsters dag • De vilda blommornas dag • Luonnonkukkien päivä • Dagur hinna villtu blóma • Nunani avannarlerni nunap naasuisa ulluat • Nordurlendskur dagur fyri villar blumur
Dagur hinna villtu blóma verður haldinn á Íslandi og hinum Norðurlöndunum sunnudaginn 19. júní næstkomandi. Þá gefst fólki víðs vegar um landið að skoða villt blóm út í náttúrunni undir leiðsögn. Blómaskoðun verður í Neskaupstað þennan dag og verður gengið út í Urðir kl 10:00 sunnudaginn 19. júní mæting er á bílaplaninu.  Fyrirhugaðar eru plöntuskoðunarferðir á 18 stöðum á landinu og má lesa mánar um staðina á vefslóðinni http://www.floraislands.is/blomadagur.html

06.06.2005   Burðarathugun í Sandvík
Ferð 29-30. maí 2005
Ákveðið var að skreppa í Sandvík til að athuga hve mörg hreindýr væru þar
á burðartíma í ár og til að skoða framvindu burðar.  Með í ferðinni voru
Berglind Steina Ingvarsdóttir, Sævar Guðjónsson, Ingvar Isfeld Kristinsson
og Rán Þórarinsdóttir.

Ingvar gekk frá Oddsdal í Norðfirði um Hellisfjörð niður í Viðfjörð.
Hellisfjörður var því líka skannaður. Þar sáust engar kýr en  8 tarfar.
Frá Viðfirði var lagt af stað að kvöldi 29. maí og gengið um Kerlingaskarð
yfir í Sandvík. Á leið niður í skála var kíkt eftir dýrum.  Sáum við um 30
dýr, aðalega kýr með kálfa dreifð frá Landsenda að tóftum rétt innan við skálann.  Eina nýborna kú rákumst við einnig á á leiðinni niður hlíðarnar.   Kálfurinn reyndist vera kvíga, eflaust ekki meira en nokkurra klst gömul.  Var hún merkt hið snarasta og reikar nú um hlíðar Sandvíkur með bláa 11 í hægra eyra.

Daginn eftir var farið skipulega í að telja Sandvíkina og var eitt fyrsta
dýrið sem við komum auga á þegar gengið var úr skála að morgni, ungi merkisberinn frá deginum áður. Hann var núna komin, ásamt móður sinni, í hóp með fleiri kúm og kálfum.

Gengið var frá skálanum út í Landsenda og þaðan inn Kjöl, um Kjölskarð yfir í Súlnadal og niður í Viðfjörð.  Sést á þessari leið nokkuð vel yfir alla Sandvíkina og mestan hluta Viðfjarðar.

Í heildina sáum við 56 kýr og 49 kálfa.  Töluvert var af ungdýrum 1-2 vetra eða um 22.  Sextán dýr að auki gátu hafa verið ung geld dýr eða kýr með
kálfa í hvarfi.  Allt í allt sáust því 93 fullorðin eða ung dýr og þar af voru allavega 48 bornar kýr.

Merktir voru tveir kálfar til viðbótar; kvíga með bláa fimmu í vinstra eyra og
tarfkálfur með bláa áttu í vinstra og svart merki í hægra eyra.  Þessir kálfar
voru ekki nema svona um tveggja-þriggja sólahringa gamlir. Af kúnum voru
þrjár hyrndar og stakar.  Þær hafa verið nýbornar eða að bera.  Burður
hefur því ekki verið alveg búinn en væntanlega að klárast.
Talningin tókst vel, skyggni og veður eins og best verður kosið og kýrnar á sínum stað í góðum holdum og kálfar sprækir.

02.06.2005   Umhverfisvinir
26.maí hóf níu manna hópur frá sjálfboðaliðasamtökunum World Freinds störf í Fjarðabyggð. Hópurinn vinnur nú að lagfæringu stíga í Fólkvanginum í Neskaupstað. Vinnuþjarkarnir eru frá Sviss, Danmörku, Bretlandi, Ítalíu og Bandaríkjunum. Ljósmyndir KÁ

23.05.2005   Fjallafinka
Þrátt fyrir kuldakastið síðustu viku hefur fjallafinka (Fringilla montifringilla) haldið sig kringum bæinn við Miðhús á Egilsstöðum í nær 2 vikur.

12.05.2005   Flórgoðar 
Þrír flórgoðar (Podiceps auritus) sáust á Krosstjörn í Fellum í gærkvöld.

11.05.2005   Fjöruferð fjölskyldunnar
Laugardaginn 14. maí  mun Náttúrustofan standa fyrir fjöruferð fjölskyldunnar við Útstekk. Lífríki fjörunnar verður kannað og sagðar verða sögur. Fransmaður á lóuveiðum, Gullskipið í hólnum, Magnús sterki og ljónið, verslunarstaður við Útstekk, hvaða skeljar finnast í fjörunni? Mæting við Útstekk í norðanverðum Reyðarfirði klukkan 11:00. Klukkan 21:00 um kvöldið verður síðan varðeldur á Mjóeyrinni.

10.05.2005   Snjógæs
Snjógæs (Anser caerulescens ) sást á túninu við bæinn Straum út í Tungu á Héraði í gærkvöld. Þetta er sennilega sami fuglinn og hefur verið á Egilsstaðanesinu að undanförnu.

10.05.2005   Af fuglaskoðuninni á laugardag
Fuglaskoðunin sem Ferðafélag fjarðamanna og Náttúrustofa Austurlands stóð að á laugardaginn síðasta heppnaðist með ágætum.

Veðrið var ágætt í Neskaupstað þó éljagangur hafi gengið yfir stöku sinnum. Mæting var nokkuð góð og mætti fólk á öllum aldri til að kíkja á fuglana. Alls komu 24 manns 17 fullorðnir og 7 börn. Samtals sáust 20 fuglategundir en þær voru: sendlingur, stelkur, tjaldur, sandlóa, spói, lóa, silfurmáfur, bjartmáfur, hettumáfur, kría, kjói, urtönd, skúfönd, hávella, toppönd, stokkönd, æðarfugl, grágæs, þúfutittlingur, skógarþröstur.
Myndirnar sem eru hér að neðan er frá fuglaskoðuninni í Neskaupstað.

Veðrið var hins vegar mjög óhagstætt á Reyðarfirði norðaustan stinningskaldi, skýjað og éljagangur. Þó mættu 12 manns þangað og stóð skoðunin yfir í um tvo tíma og allir þokkalega sáttir. Samtals sáust 25 fuglategindir en þær voru: Jaðrakan, grágæs, stelkur, stokkönd, urtönd, gargönd, hettumáfur, kría, sandlóa, heiðlóa, hrossagaukur, grafönd, skúfönd, skógarþröstur, lóuþræll, silfurmáfur, tildra,hrafn, fýll, æður, sendlingur, svartbakur, svartbakur, hávella, toppönd og steindepill.

05.05.2005   Umhverfis- og heilsudagar í Fjarðabyggð
Dagana 7.-15. maí eru umhverfis- og heilsudagar í Fjarðabyggð. En þessir dagar eru afsprengi samvinnu nokkurra nefnda Fjarðabyggðar. Dagskrá umhverfis- og heilsudaga má nálgast hér. Allir íbúar og nærsveitungar eru hvattir til að taka þátt í þeim atburðum sem eru á dagskrá, en einnig eru aðilar sem vilja vera með sjálfstætt innlegg í dagskrá hvattir til að koma auglýsingum varðandi það til birtingar á heimasíðu Fjarðabyggðar  Það er von þeirra sem að þessu verkefni standa að íbúar í Fjarðabyggð sýni samstöðu og taki þátt í því atburðum sem vekja fólk til umhugsunar um holla lífshætti, lífsgleði og góðra meðvitund um umhverfi sitt.
Þátttaka og jákvætt hugarfar er allt sem þarf !

03.05.2005   Af kríum
24.apríl sáust fyrstu kríurnar í Neskaupstað þá voru þær bara nokkrar saman en nú eru þær farnar að sjást í stærri hópum. Kríur eru farnar að sjást víða hér á austurlandi í hópum.

02.05.2005   Fjallafinka og svölur  Þann 28. apríl sáust tvær svölur við gistihúsið á Egilsstöðum, ekki tókst að greina hvort þetta voru land-eða bæjarsvölur. Þann 30. apríl sást til fjallafinku á sama stað og reyndist þetta vera kvenfugl. Þá sást til kría út á Krosshöfða og Stapavík þann 1. maí og einnig sást þar steindepill.

02.05.2005   Opið hús í Búlandinu
Á laugardaginn var haldið opið hús í fræðasetrinu Búlandinu og kom fjöldi fólks til að skoða Náttúrustofuna. Hægt var að kíkja í víðsjár og skoða lifandi dýr úr straumvatni og var það mjög vinsællt meðal krakka. Einnig var fléttusýning þar sem fjólk gat skoðað hin ýmsu afbrigði fléttna.
   

28.04.2005   Af fuglum á Héraði.
Síðasta vetrardag heyrðist í spóa vella og sumardaginn fyrsta 21. apríl heyrðist tístið í þúfutitlingunum að Miðhúsum. 22. apríl sást og heyrðist í maríuerlu. Fyrstu hrossagaukarnir og stelkarnir sáust laugardaginn 23. apríl á Eyvindaráreyrum og einnig sást til himbrimapars á Eiðavatni þann sama dag. Jaðrakanar hafa einnig sést víða á héraði síðustu daga.

22.04.2005   Heimsækið náttúruverndarsvæði í Fjarðabyggð á degi umhverfisins
22.04.2005   Nýr vefur um fólkvanga, friðlönd og náttúruvætti í Fjarðabyggð  

19.04.2005   Af farfuglum
Fuglafréttir Náttúrustofunnar hafa vaknað til lífsins á ný.   Í gær sáust helsingjar innan um grágæsir á túnum í Norðfirði.   Fyrsta lóan sem sást í Neskaupstað á þessu ári svo vitað sé, sást á skírdag inn á leirum og var hún ennþá í vetrarbúningi.  Þá hefur gráhegri sést hér af og til undanfarið.  
Við hvetjum fólk til að láta okkur vita af fuglum og öðrum náttúrufyrirbærum sem það verður vart við.

14.01.2005   Silfurbrami, litli bramafiskur og hornfiskur
Í nóvember síðastliðnum bárust Náttúrustofunni tveir fiskar af Berki NK sem reyndust vera nokkuð sjaldgæfir við Ísland. Þetta eru silfurbrami (Pterycombus brama- sjá mynd) og litli bramafiskur (Taractes asper) og eru þeir af bramaætt. Litli bramafiskur er mjög sjaldgæfur hér við Íslandstrendur og einu heimildirnar um hann hér eru frá árinu 1870 en þá fannst hann rekinn í fjörur í Vestmannaeyjum eftir SA-stórviðri og einn fiskur veiddist á fjórða áratugi síðustu aldar af þýskum togara á Íslandsmiðum. Silfurbrami veiðist öðru hvoru við Íslandstrendur. Báðir fiskarnir veiddust sunnarlega í Rósagarðinum á 150 faðma dýpi. Þeir voru sendir til Hafrannsóknastofnunar til frekari athugunar og er verið að teikna mynd af litla bramafisknum þar.
Heimkynni Silfurbramans er í Norðusjónum og í hlýrri hlutum Atlantshafsins. Litli bramafiskur finnst aðallega í Atlantshafi, Indlandshafi og Kyrrahafi. Í NA-Atlantshafi finnst hann frá Madeira norður til Noregs.

Frekari fróðleik og myndir um litla bramafisk má finna t.d. hér og ljósmynd af silfurbrama má finna t.d. hér.
Í desember barst okkur síðan Hornfiskur (Belone belone belone - sjá mynd)  hann veiddist á Beiti NK. Þessir fiskar lifa í NA-Atlantshafi frá stöndum Frakklands og Englands, um Norðursjó og inn í Eystrasalt. Þeir eru sjaldgæfir flækingar hér við Íslandstrendur og hafa ekki mörg eintök borist hingað svo vitað sé.  Nánari fróðleik um hornfisk má finna á http://www.bohusfisk.se/horngadda.html

07.01.2005   Vetrarfuglatalningar í Fjarðabyggð
Dagana 27. til 30. desember sl.  fram vetrarfuglatalningar í Fjarðabyggð, en slíkar talningar eru hluti árlegri talningu Náttúrufræðistofnunar Íslands.
Það var Páll Leifsson á Eskifirði sem sá um talningar en honum til aðstoðar á nokkrum svæðum voru Benedikta Jónasardóttir á Reyðarfirði og Böðvar Þórisson  frá Eskifirði.   Talningarsvæðið nær frá Vattarnesi í sunnanverðum Reyðarfirði með ströndinni allt norður að Refskeri/Rifskeri í norðanverðum Reyðarfirði.  Einnig var talið í Norðfjarðarflóða, frá Páskahelli að norðan, inn í botn og suður með Hellisfjarðarnesi að sunnan.  Til hægðarauka er talningarsvæðinu skipt upp í 11 svæði og er niðurstöður úr talningum á hverju svæði fyrir sig að finna í töflu hér að neðan.

Á heildina litið gengu talningar vel.  Bjart veður var en gráði á sjónum flesta daga og af þeim sökum er líklegt að svartfugl sé vantalinn á nokkrum svæðum.  Mikið sást af æðarfugli og máfum. Helstu niðurstöður eru eftirfarandi.  Flestir fuglar sáust á svæði 309C frá Innstekk að Hólmanesi í Eskifirði en þar sáust alls 5336 fuglar, mest silfurmáfur (2520) og snjótittlingur (2000).  Einng var töluvert af stokkönd á svæðinu, eða 112 og tildrur voru 57 talsins. Þá sást stelkur þarna en hann sást hvergi annars staðar.  Á svæði 315, í norðanverðum Norðfirði, frá frystihúsi SVN og austur með norðurströndinni að Páskahelli og út á flóann sáust 4682 fuglar, lang mest æðarfugl eða 3468.  Þá sáust 10 hvítmáfar á svæðinu, en einungis einn annar sást á öllu talningarsvæðinu utan Norðfjarðar.  Bjartmáfar voru 6 en þeir sáust ekki utan Norðfjarðar.

Fæstir fuglar sáust á svæði 309D frá Hólmanesi að Langhömrum eða 422 en þar sáust líka fæstar fuglategundir eða einungis 4: Stökkönd, hávella, dílaskarfur og æðarfugl.   Flestar fuglategundir sáust á svæði 309C frá frystihúsi SVN í Neskaupstað og út að Páskahelli eða 24 tegundir.  Frá Flesjum að Innstekk í norðanverðum Reyðarfirði sáust 23 fuglategundir (svæði 309B).  

Sjaldséðustu tegundirnar voru lómur, en einn slíkur sást á svæði 309B frá Flesjum að Innstekk í norðanverðum Reyðarfirði og annar á svæði 309E frá Langhömrum inn með Reyðarfirði norðanverðum og áfram með suðurströndinni að Holtastaðaeyri.  Tvær gulendur sáust í talningu á svæðunum frá Refskeri/Rifskeri að Flesjum og frá Flesjum að Innstekk í norðanverðum Reyðarfirði.  Þrír fálkar sáust utarlega í sunnanverðum Reyðarfirði.  14 hvítmáfar sáust í Norðfirði.  Auk fuglanna sáust 110 hreindýr á Flesjum í þessum talningum.
    

03.01.2005   Breyting á mörkum hreindýraveiðisvæða
Í lok ársins 2004 var ákveðið að breyta mörkum hreindýraveiðisvæða nr. 4 og nr. 5.
Svæði nr. 5 sem áður var Norðfjörður,  Gerpissvæðið og hluti Eskifjarðar hefur verið stækkað og nær nú yfir alla Fjarðabyggð.  
Að sama skapi hefur svæði nr. 4 minnkað um sem nemur því svæði sem tilheyrir Fjarðabyggð.
Ástæða breytinganna er tvíþætt: annars vegar að gera Fjarðabyggð alla að sama veiðisvæði og hins vega að einfalda stjórn á veiðum úr svokallaðri Eskifjarðarhjörð sem flakkar á milli Eskifjarðar og Reyðarfjarðar.

03.01.2005   Ágangssvæði og hreindýraveiðikvóti fyrir árið 2005  

2004:

Ágangssvæði og hreindýraveiðikvóti 2005 - Tillaga Náttúrustofu Austurlands
Uppfært 02/12/04
Útdráttur
Eftifarandi er tillaga Náttúrustofu Austurlands um ágangssvæði og veiðikvóta ársins 2005 sem Rán Þórisdóttir lagði fyrir fund Hreindýraráðs þann 23. nóvember sl.
Tillaga Náttúrustofu Austurlands um heildarveiðikvóta fyrir 2005 er sú sama og fyrir 2004 eða 800 dýr. Tillaga heildarkvóta byggir á upplýsingum sem fengust úr talningum í sumar og á fengitíma 2004 (viðauki I, II og VI) en þær talningar gáfu til kynna að stofnstærð sé um 4000 dýr.  Veiðikvótinn miðar að því að hreindýrum fjölgi ekki frá því sem nú er.
Talningar á fengitíma gefa jafnframt upplýsingar um aldur- og kynja-samsetningu stofnsins (viðauki VI).   Törfum hefur verið að fjölga í stofninum á síðustu árum eins og miðað hefur verið að frá 1990.  Á seinasta ári var svo komið að æskilegu tarfahlutfalli var náð (35-40% af fullorðnum dýrum) og reynt að stemma stigum við frekari fjölgun með hækkuðum tarfakvóta (hækkun um 29 dýr 2004).  Hlutfall tarfa í stofninum er enn í hærra lagi (viðauki IV).  Lagt er til að tarfahlutfall í veiði verði hækkað sem nemi 24 dýrum frá í fyrra og hlutföllin verði því 408 kýr og 392 tarfar.
Skipting kvóta milli svæða helst í stórum dráttum óbreyttur.   Undantekning frá þessu er svæði 4 og 5. Lagt er til að færa mörkin milli þessara svæða og um leið að kvóti verði breyttur í samræmi við það.  Að auki þótti ástæða til að minka kvóta á svæði 4 töluvert.   
Skiptingu hreindýrahaga á Austurlandi í ágangssvæði árið 2005 er óbreytt frá 2004
Ágangssvæði
Náttúrustofa Austurlands telur engar forsendur til að breyta skiptingu ágangssvæða frá því sem var í fyrra.  Þau eru eftirfarandi:
1.Vopnafjarðarhreppur
2.Jökuldalur auk Sellands, Blöndugerðis, Bótar, Flúða, Hlíðar, Heiðarsel og Skóghlíðar. Án Valþjófsstaðar- og Skriðuklausturslands sem liggur innan sveitarfélagsmarka Norður Héraðs.
3.Jökulsárhlíð utan við Selland
4.Hróarstunga utan við Flúðir, Bót, Hlíð, Skóghlíð, Heiðarsel og Blöndugerði
5.Fellahreppur
6.Fljótsdalshreppur auk lands Valþjófsstaðar og Skriðuklausturs sem liggur í landi Norður Héraðs
7.Borgarfjarðarhreppur
8.Hjaltastaðaþinghá
9.Eiðaþinghá og bæir inn að Eyvindará (Þuríðarstaðir, Dalhús, Miðhús, Steinholt og Eyvindará)
10.Vellir og jarðir innan Eyvindarár (Egilsstaðir, Kollsstaðagerði og Kollsstaðir)
11.Skriðdalur
12.Seyðisfjörður og Mjóifjörður
13.Norðfjörður og Eskifjörður
14.Reyðarfjörður
15.Breiðdalshreppur
16.Djúpavogshreppur
17.Lón (gamli Bæjarhreppur)
18.Nes (gamli Nesjahreppur)
19.Mýrar og Suðursveit (gamli Mýrar- og Borgarhafnarhreppur)
Nánar um talningar og kvóta
Vetrartalningin 2003 og 2004 mistókst víðast hvar vegna einmuna blíðu og snjóleysis.  Sumartalning 2004 á Snæfellshjörðinni og á SA landi (viðauki I og II) tókst hinsvegar vel og eins talning á fengitíma 2004 (viðauki VI).  Aðalega var stuðst við þessar talningar í mati á kvóta en einnig var hægt að styðjast við vetrartalningu 2003 á sumum svæðum (viðauki V). Ekkert bendir til þess að sviptingar hafi orðið í fjölda og dreifingu dýra milli ágangssvæða.  
Tafla 1. Tillaga að kvóta fyrir veiðitímabilið 2005.  Kvóta skipt eftir Veiðisvæðum og ágangssvæðum

Nánari skoðun einstakra veiðisvæða
Svæði 1, 2 og 6 (Snæfellshjörð)  
Vetrartalning 2004 tókst ekki og því er nær að skoða sumartalningu 2004 sem tókst vel (viðauki I ogII). Eins og sumarið 2003 virðist mun stærri hluti Snæfellshjarðarinnar ganga norðan og vestan Jökulsá í Fljótsdal en áður. Sumardreifing dýranna í ár svipar einnig til ársins í fyrra að því leyti að nú ganga þau mun meir út á Fljótsdalsheiði en minna á Vesturöræfum og austan Snæfells.
Í sumartalningu þann 5. og 7. júlí 2004 fundust 2298 hreindýr sem er sama tala og 2002 (munar einu dýri!) og gefur góða mynd af fjölda dýra á þessu svæði. 2003 voru hreindýrin á þessu svæði talin 1849 sem eru 450 dýrum færri.  Líklegast er talið að skýring þess er að einn eða fleiri hópar hafi ekki fundist á Fljótsdals- og Fellaheiði. Eins og 2003 fundust nær engin dýr á Vesturöræfum eða Undir Fellum.  87% dýranna sem fundust voru á Fljótsdalsheiði.
Svæði 3                                   
Á fengitíma 2004 fundust 147 dýr á svæði 3.  Talningin tókst vel og líkur til að niðurstöður talningar séu nálægt raunverulegum fjölda á svæðinu.  Hlutfall tarfa er 43% á móti kúm.  Lagt er til að hækka kvóta á svæðinu  um 4 dýr og að hlutfall tarfa í veiði sé hækkað um 9 dýr.

Svæði 4
Vandræði hafa verið á skiptingu milli svæða 4 og 5.  Í samráði við hreindýraráð leggur Náttúrustofa Austurlands til breytingu á mörkum milli þessara svæði þannig að gamli Reyðarfjarðarhreppur, verði nú allur inni á svæði 5.  Skörun verðu milli þessara svæða og getur Hreindýraráð í samráði við Náttúrustofu Austurlands gefið út leyfi til veiða úr kvóta svæðis 4 á svæði 5 og öfugt.   

2003 voru talin vera um 170 dýr á þessu svæði.  Í talningum á fengitíma 2004 fundust á þessu svæði 125 dýr.  Líklega vantar inn í þessa tölu eina 40 dýra hjörð sem fréttist af sunnan í Mjóafirði.  

Dreifing dýranna virðist eitthvað hafa breyst á síðustu árum.   Þau ganga nú í meira mæli um hlíðar  Mjóafijarðar og takmarka sig ekki  lengur við Seyðisfjörð.  Kvótinn á seinasta ári miðaði að því að fækka dýrum á þessu svæði sökum ofbeitar í Seyðisfirði.  Aukin dreifing hjarðarinnar minkar álagið á svæðinu og telur Náttúrustofa Austurlands ekki ástæða til að fækka dýrunum frekar.  Jafnframt virðist hlutfall tarfa á þessu svæði mjög lágt og ástæða til að minka tarfahlutfall í veiði töluvert.  Náttúrustofa Austurlands telur þó ekki rétt að fjölga dýrum til muna fyrr en frekari upplýsingar um beitaráhrif liggja fyrir. Kvótinn fyrir svæði 4 er 35 dýr og þar af 5 tarfar.

Svæði 5
Eskifjörður, Norðfjörður og Reyðarfjörður  
Lagt er til að svæði 5 verður stækkað sem nemur gamla Reyðarfjarðarhreppi eins og segir hér að ofan. Inn á svæði 5 bætist Reyðarfjarðarhjörðin margumtalaða og kvótinn hækkaður sem því nemur og raunar aðeins meira eða upp í 95 dýr.  Í vetrartalningu í mars 2003 fundust 228 dýr sem var sá fjöldi sem búist var við að væri á þessu svæði. Þá var tarfahlutfallið mjög hátt og kvóti tarfa hækkaður um 10 frá árinu á undan.  Enn er tarfahlutfall hátt eða um helmingur á móti kúnum.  Lagt er til að hækka kvótan um 5 dýr og að tarfahlutfallið verði hækkað um 9 dýr.

Svæði 7
Í vetrartalningu 2003 fundust um 100 fleiri dýr á svæðinu en árið áður eða 383 dýr.  Þó var kvóta haldið óbreytt frá árinu áður.  Í ár fannst svipaður fjöldi dýra á fengitíma eða um 373 dýr. Kvóti á svæðinu er hækkaður um 3 dýr.  Hlutfall tarfa á móti kúa var 0,44 og er lögð til 9 dýra hækkun tarfahlutfalls í veiði.  Einnig er lagt til að skörun verði á milli svæðis 7 og 8 því dýrin flakka mikið um á þessum mörkum.

Svæði 8
Svæðið milli Nesja og Lóns var talið 6. júlí 2004 og gaf 246 dýr. Talningin heppnaðist vel og líklegt að þetta sé nálægt raunverulegum fjölda dýra á svæðinu.  Þetta er jafnframt sami fjöldi og fannst á þessu svæði árinu á undan.  Lagt er til að halda kvóta óbreyttum en lækka tarfahlutfall í veiði sem nemur 3 dýrum.

Svæði 9  
Mýrar og Suðursveit (Hornafjörður)
Í sumartalningu 6. júlí 2004 fundust 327 hreindýr á Lónsöræfum.  Þar af voru aðeins 6% tarfar og líklegt að einhverjar tarfahjarðir vanti inn í þetta.  Af þeim 57 fullorðnu dýrum sem fundust á fengitíma í oktober 2004 voru tarfar um 0,44 á móti kúm og er það líklegra kynjahlutfall.  Lagt er til að kvóti á svæðinu verði hækkaður um 9 dýr og þar af tarfakvóti 7 dýr.

Aðrar tillögur:

•          Veturgamlir tarfar verði áfram alfriðaðir.

•          Eingöngu kálfar veiddra kúa verði veiddir, ekki aðrir kálfar.

•          Stuðla að því að það komist botn í hvar má aka og hvar ekki á veiðisvæðum.

•          Tryggja enn frekar eftirlit með veiðum og akstri í samráði við sýslumenn og lögreglu.

•          Engin veiði leyfð fyrir 15. ágúst á svæði sem afmarkast að vestan af Jökulsá á Dal, frá Hnitasporði þvert yfir að Tungusporði, í topp á Urgi, þaðan í Laugará og inn Jökulsá í Fljótsdal og með austustu kvísl í jökul.

•          Umhverfisstofnun í samráði við Náttúrustofu Austurlands megi flytja veiðikvóta milli skörunnarsvæða á veiðtíma ef ástæður þykja til. Skörun sé áfram leyfð milli veiðisvæðia 1 /2, 6 / 2 og 7/ 2 eins og áður en að nú bætist einnig við skörun milli 4/5  og 7/8.

•          Veiðikvótann á svæði 9 skal fyrst og fremst veiða í Suðursveit, annars á Mýrum ef hægt er.

•          Tarfaveiði hefjist almennt 15. júlí.  Þó með þeim fyrirvara að fram til 1. ágúst séu tarfarnir ekki veiddir ef þeir eru í fylgd með kúm eða ef veiðar trufla kýr og kálfa í sumarhögum.

08.11.2004   Silkitoppa í Hjaltastaðaþinghá
Fimmtudaginn 4. nóvember sl. sást silkitoppa (Bombycilla garrulus) við Rauðholt í Hjaltastaðaþinghá.

20.10.2004   Rákahöfrung rekur á Seyðisfjörð 
Þann 15. október sl. fannst dauður rákahöfrungurur (Stenella coeruleoalba) á Seyðisfirði. Höfrungurinn mun vera um 2 m á lengd og alveg heill, nema hvað það vantar á hann annað augað.  Rákahöfrung hefur rekið á Austurland áður á þessu ári. Í mars sl. fannst einn slíkur á Héraðssandi, sjá frétt á vef Náttúrustofunnar en þar er hægt að finna myndir og fróðleik um rákarhöfrung.

20.10.2004   Gráhegrar og silkitoppur á Reyðarfirði 
Gráhegrar og silkitoppur á Reyðarfirði Fimmtudaginn 14. október sl. sáust sex gráhegrar (Ardea cinerea) á Miðstrandareyri í Reyðarfirði og tveir hegrar sáust við Sléttu í Reyðarfirði sama dag. Þrír hegrar sáust svo á laugardag 16. október.  Þá sást hópur af silkitoppum (Bombycilla garrulus), líklega einir 10 fuglar á Reyðarfirði sl. föstudag.

01.10.2004   Tyrkjadúfa og hettusöngvari á Reyðarfirði 
1. október 2004.  Hettusöngvari og Tyrkjadúfa á Reyðarfirði
Í síðustu viku sást tyrkjadúfa (Streptopelia decaocto) af og til á þvælingi um Reyðarfjörð, en tyrkjadúfur eru fremur litlar dúfur, ljósdrappar að lit. Tyrkjadúfur eru tiltölulega sjaldséðir flækingar en alls sáust þær 21 sinni á tímabilinu 1979-2001.   
Í fyrradag var svo komið með dauðan hettusöngvara (Sylvia atricapilla) sem Dagur Kristjánsson á Reyðarfirði fann.  Hettusöngvarar eru töluvert algengir flækingar á Íslandi.   Frá árinu 1979 til ársins 2001 sáust tæplega 1500 slíkir hérlendis. Fleiri söngvarar eru á ferð um Austurland því að í gær sáust nokkrir söngvarar í Einarslundi við Hornafjörð.

30.09.2004   Netlufiðrildi á Reyðarfirði  
Um miðjan september fannst mjög fallegt og skrautlegt fiðrildi flögrandi um Reyðarfjörð.  Fiðrildið náðist og var greint sem Netlufiðrildi (Aglais urticae eða Vanessa urticae)  en slík fiðrildi eru algeng í Evrópu, allt norður til Tromsö.   Hér á Íslandi hafa slík fiðrildi aldrei fundist áður úti í náttúrunni, en nokkur hafa borist til landsins með gámum og vörum.  Fiðrildið verður til sýnist á Náttúrugripasafninu í Neskaupstað næsta sumar.
Hægt er að skoða myndir af netlufiðrildi með því að smella á tengla á síður hér að neðan:
http://www.ukbutterflies.co.uk/species.php?species=urticae

13.09.2004   Skógelfting í Sandvík
Skógelfting (Equisetum sylvaticum) er mjög sjaldgæf tegund á Íslandi.  Hún hefur fundist á örfáum stöðum á Íslandi,  í Sandvík á Austfjörðum og svo á nokkrum stöðum á Vestfjörðum.  Eyþór Einarsson skráði fundarstað skógelftingu í Sandvík fyrstu manna árið 1960 en síðan þá hafa áhugasamir plöntuskoðaðar geta gengið að vaxtarstöðum í Sandvík með lýsingu Eyþórs "að vopni".
Í lok ágúst sl. var Hjörleifur Guttormsson á ferð í Sandvík og fann hann þar skógelftingu nokkrum blettum. Telur hann að af gróðursamsetningu á þessum vaxtarstöðum að dæma virðist kjörlendi skógelftingar vera þar sem jarðvegur er vel rakur, jafnvel sírekja, og snjóþekja að jafnaði veruleg. Jafnframt álítur Hjörleifur að líklegt megi teljast að skógelftingin vaxi allvíða í Sandvík og jafnvel á fleiri stöðum í útsveitum á norðanverðum Austfjörðum.

13.09.2004   Af störfum Náttúrustofunnar

13.09.2004   Rauðbrystingar við flugvallarendann í Neskaupstað
Í síðustu viku sást til fimm rauðbrystinga (Calidris canutus) við austurenda flugvallarins í Norðfirði, einn fullorðinn fugl með rauða bringu og fjórir ungar

25.08.2004   Gráhegrar við flugvöllin á Norðfirði
Gráhegrar á Norðfirði. Undanfarna daga hafa tveir gráhegrar (Ardea cinerea) sést á þvælingi við Norðfjarðarflugvöll, síðast nú í morgun í kílnum svokallaða við enda flugbrautarinnar.

20. ágúst 2004.  Brandugla á Norðfirði.
Í fyrradag kom Jóhann Zoëga auga á uglu, líklegast branduglu (Asio flammeus) sem sveimaði nokkra stund yfir honum í kvöldhúminu þar sem hann var á göngu út með Norðfjarðará að sunnanverðu.

25.08.2004   Hreindýrin í Hrafkelsdal
Seinni hluta maí sl. birtist kýr og vetrungur á túni stutt utan við Vaðbrekku í Hrafnkelsdal. Kýrin bar þar þann 26. maí. Dýrin héngu þar síðan í allt sumar og kipptu sér ekki upp við það þó túnið væri slegið. Samkvæmt Aðalsteini Jónssyni í Klausturseli voru þau þar enn í lok júlí. Meðfylgjandi eru myndir af þessum dýrum teknar af Skarphéðni G. Þórissyni í júnílok.

20.08.2004   Hreindýr í Heiðarenda vekja athygli.
Bæði í sumar og í fyrra hafa hreindýr í Heiðarenda oft vakið athygli vegfaranda.   Dýrin hafa sést rétt við veginn, stutt utan við girðingu. Um sl. mánaðarmót voru þar um tíma 12 hreindýr sem líklega voru út í Tungu í vetur og voru á leiðinni inn á öræfi en rafmagnsgirðingin hefti för þeirra.  Þarna voru tveir fullorðnir tarfar, átta tveggja ára og kollótt vegurgömul kýr og önnur eða veturgamall tarfur.  Meðfylgjandi myndir tók Skaphéðinn G. Þórisson að morgnu 27. júlí sl. en á sama tíma stoppuðu tvær fullar rútur og um 10 einkabílar til að skoða dýrin betur.

20.08.2004   Skarphéðinn farin og Rán tekur brátt til starfa
Skarphéðinn G. Þórisson hefur fengið tveggja ára leyfi frá störfum á Náttúrustofunni, en hann hefur undanfarin ár verið verkefnisstjóri hreindýrarannsókna.  Skarphéðinn mun dvelja í Malaví í Afríku næstu tvö árin ásamt fjölskyldu sinni, en kona hans starfar þar sem hjúkrunarfræðingur.  Við megum eiga von á því að fá skemmtilega pistla um Afríkudvöl Skarphéðins, skreyttar ljósmyndum þegar fram í sækir. Rán Þórarinsdóttir hefur verið ráðin í stað Skarphéðins og mun hún hefja störf í september.  Rán er líffræðingur á sviði dýravistfræðinnar og er að ljúka mastersnámi í líffræði við Háskóla Íslands í vetur. Mastersverkefni hennar er stofnvistfræðilegur og atferlisfræðilegur samanburður á ungumhópum ýmissa andategunda og er undir handleiðslu Arnþórs Garðarssonar prófessors. Með námi hefur Rán unnið hlutastörf við kennslu hjá líffræðiskor Háskóla Íslands í ýmsum greinum líffræðinnar s.s. fuglafræði, vistfræði og dýrafræði hryggdýra og hryggleysingja.   Auk þess hefur hún verið viðriðin ýmsar vettvangsathuganir á sviði fuglafræði, vistfræði, grasafræði og vatnalíffræði.  
Við bjóðum Rán velkomna til starfa.

23.07.2004   Hreindýratalning á Suðausturlandi 6. júlí 2004
Á fundi Umhverfisstofnunar (Karen Erla Erlingsdóttir) og  Náttúrustofu Austurlands (Skarphéðinn G. Þórisson) með Nesjamönnunum Gísla Sigurbergssyni, Skarphéðni Larsen og Stefáni Helgasyni á Setbergi þann 21. júní 2004 var ákveðið að stefna að ítarlegri flugtalningu í fjöllunum á milli Nesja og Lóns. Skiptar skoðanir höfðu verið um fjölda dýra þar svo og fjölda dýra sem æskilegt væri að veiða þar. Eftir fundinn á Setbergi settust KEE og SGÞ niður á Höfn með Sigurði Eymundssyni og málin rædd áfram.
Þann 6. júlí voru Nesjafjöll og Lónsöræfi leituð á TF KLÓ, flugmaður var Stefán Scheving Einarsson, Rán Þórarinsdóttir og Skarphéðinn G. Þórisson frá Náttúrustofu Austurlands og til aðstoðar Gísli Sigurbergsson á Svínafelli.
Veður var eins og best verður á kosið, nær logn og fjórðungs skýjahula. Leitað var í um tvo og hálfan tíma en síðan á heimleiðinni leitað án Gísla á Lónsöræfum innan Kjarrdalsheiðar og Hnappadalstinds.
Niðurstöður:
Nú fundust 246 hreindýr í fjöllunum á milli Nesja og Lóns (fyrsta tafla). Eins og við var að búast var stærsta hjörðin, 96 dýr,  á Hrossamýrum eins og oft áður. Um 13% voru fullorðnir tarfar en líklegt er að þeir hafi ekki fundist allir á svæðinu. Kálfahlutfall var um 32% sem telst gott.
Á Lónsöræfum fundust 327 hreindýr og flest innarlega á Víðidal eða 273 dýr. Hér var uppistaðan kýr og kálfar, tarfar aðeins 6% af heild og munaði þar mest um 14 tarfa í hóp við Tröllakrókahnaus.
Gísli hafði séð hóp daginn áður á Sandmerkisheiði og fannst hann eftir töluverða leit á svipuðum slóðum. Voru það 21 dýr, kýr og kálfar nema líklega einn ungur tarfur.
Í annari töflu er talningin nú borin saman við sambærilega talningu fyrir tveimur árum. Þar sést í stuttu máli að nú finnast ríflega helmingi fleiri dýr á Lónsöræfum og Nesjafjöllum. Aðal skýring þess teljum við vera betri talningu frekar heldur en að dýrunum hafi fjölgað svo mikið.
Í vetrartalningu í mars 2003 fundust 190 hreindýr í Lóni en ekki var talið í Nesjum. Það bendir því flest til þess að stór hluti hreindýranna á Lónsöræfum séu ættuð af svæði 7. Í vetrartalningu í mars 2002 fundust 162 dýr í Lóni og 76 í Nesjum. Ef reiknað er með að þriðjungur heildar séu kálfar í júlí hefði fjöldi dýra í Lóni og Nesjum átt að vera að lágmarki 253 dýr 2002 og 317 sumarið eftir.
 

23.07.2004   Bleshæna heimsækir Héraðsbúa.
Að morgni þess 22. júlí sá Halldór W. Stefánsson bleshænu (Fulica atra) á tjörn sem fyrir veg var innendi Urriðavatns í Fellum. Þegar hann keyrði þar hjá síðdegis var fuglinn enn á sama stað og hringdi hann þá í Skarphéðinn sem kom og myndaði fuglinn.
Samkvæmt Vigfúsi Hirti Jónssyni hafa bleshænur sýnt sig undanfarin vor á Löngutjörn í útjaðri Egilsstaða. Hann sá þær þó ekki þar í vor. Bleshænan er sjaldgæfur varpfugl á Íslandi en búast má við að henni fjölgi hér á komandi árum ef veðurfar hlýnar. Ekki er vitað til þess að hún hafi verpt á Austurlandi.
Meðfylgjandi myndir tók Skarphéðinn G. Þórisson.

22.07.2004   Hreindýratalning á Snæfellsöræfum 5. og 7. júlí 2004
Dagana 5. og 7. júlí 2004 töldu starfsmenn Náttúrustofu Austurlands, Skarphéðinn Þórisson og Rán Þórarinsdóttir, hreindýr á Snæfellsöræfum,  þ.e. í Sauðafelli, Kringilsárrana, Vesturöræfum, Undir Fellum, á Múla og vestasta hluta Hrauna auk Fljótsdals- og Fellaheiða. Flogið var með TF KLÓ og TF RPM, flugmaður var Stefán Scheving Einarsson. Til aðstoðar var Reimar Ásgeirsson þann fimmta og Árni Valur Skarphéðinsson þann sjöunda. Veður var ágætt til leitar og myndatöku.
Þann 30. apríl fundust 570 hreindýr á Vesturöræfum og 300 austan Snæfells. Um miðjan maí sáust síðan 270 hreindýr á Vesturöræfum utan Sauðár. Talið var líklegt að þau 300 dýr sem vantaði upp á samkvæmt apríltalninguna hafi verið komin inn undir Háöldur og Jökulkvísl. Einnig er mögulegt að einhver dýr hafi farið yfir í Kringilsárrana.
Upp úr miðjum júní voru a.m.k. 500 fullorðin dýr og mikið af kálfum við Fífuleiruvatn og seinna í Vestaradragi á Vesturöræfum. Einhverjir hópar höfðu þá líka sést innan Sauðár (munnl. uppl. Sigurður Aðalsteinsson og Sveinn Pálsson). Á annað þúsund hreindýr sáust í Sauðaflóa og norðvestan í Hafursfelli seinni partinn í júní (munnl. uppl. Hjörtur Kjerúlf). Þann 4. júlí voru 35 hreindýr þ.a. 8 kálfar í Sauðárkrók í Klausturselsheiði og Svartaldan var sögð hvít af hreindýrum (Aðalsteinn Jónsson).
Engin dýr fundust austan Jökulsár í Fljótsdal í talningunni og aðeins 24 tarfar á Vesturöræfum líklega komnir úr eða á leiðinni í Kringilsárrana.
Af framansögðu sést að mikil hreyfing hefur verið á hreindýrunum og stóri hópurinn sem var í talningunni norðan í Urginum líklega sömu dýrin og Aðalsteinn sá út í Svartöldu þremur dögum fyrr. Nú fundust 2298 hreindýr og eins og undanfarin ár megnið á Fljótsdalsheiði. Í töflu 2 og á fyrstu mynd sést að niðurstaðan nú er nær eins og fyrir tveimur árum með þeirri undantekningu að 2002 voru um 500 dýr á Vesturöræfum sem nú voru á Fljótsdalsheiði.

22.07.2004   Lúpína ógnar sjaldgæfum og friðlýstum tegundum
Þann 21. júlí 2004 var farin ferð til að skoða vaxtarstaði sjaldgæfra plantna í fjallinu ofan við þéttbýlið í Neskaupastað. Með í för voru Hjörleifur Guttormsson náttúrufræðingur, Benedikt Sigurjónsson formaður Umhverfismálanefndar Fjarðabyggðar, Guðrún Á. Jónsdóttir forstöðumaður Náttúrustofu Austurlands, Karólina Einarsdóttir líffræðinemi sem er að rannsaka lyngbúa, Kristín Ágústsdóttir og Erlín Emma Jóhannsdóttir sérfræðingar á Náttúrustofu Austurlands og einnig  Kristin Guttormsson, Jóna Katrín Aradóttir og Hjalti Einarsson.
Fyrst var litið eftir stinnasefi (Juncus squarrosus) sem er mjög sjaldgæf tegund. Það fannst á tveimur stöðum sem liggja með stuttu millibili rétt austan við skógræktina ofan við bæinn í Neskaupstað. Vitað er um einn stað til viðbótar þar sem stinnasefið hefur fundist í Norðfirði og alls eru þekktir um 10 – 12  vaxtarstaðir á landinu öllu. Í námunda við báða þessa staði sem skoðaðir voru, eru vaxandi lúpínubreiður þannig að þeir munu að öllum líkindum hverfa undir lúpínu (Lupinus nootkatensis) á næstu árum.
Næst var kannaður vaxtarstaður sifjarsóleyjar (Rannunculus auricomus) í skriðum utan við Nesgil í um 380 m hæð. Sifjarsóley er sjaldgæf tegund sem líkist brennisóley. Vaxtarstaðir hennar í skriðunni  eru óspilltir og ekki vofir nein sérstök vá yfir þeim eins og er.
Þriðja tegundin sem var til skoðunar er skollakambur (Blechnum spicant) sem er fremur sjaldgæfur og finnst einungis á snjóþungum svæðum.. Hann fannst í grónum smáhvammi í 260-270 m hæð við utanvert Bakkagil. Vaxtarstaður hans þar enn óspilltur.
Að lokum var lyngbúi (Ajuga pyrimidalis) skoðaður. Lyngbúinn er sjaldgæfur og friðlýstur skv. lögum um náttúrvernd.  Hann fannst á tveimur stöðum með stuttu millibili í lækjargili í brekkum ofan við austasta hluta byggðarinnar í Neskaupstað. Á gilbarminum eru þykkar lúpínubreiðum við báða vaxtarstaði lyngbúans þar. Þær munu án nokkurs vafa eyðaileggja þessa vaxtarstaði lyngbúans áður en mörg ár verða liðin.
Lyngbúinn hefur einnig fundist í næsta gili austan við það sem skoðað var í ferðinni og þótt tilvist hans þar hafi ekki verið staðfest í þessari ferð er nær öruggt að hann leynist þar. Það gil er einnig í sömu hættu og hitt á að fyllast af lúpína innan fárra ára.
Miðað við niðurstöður þessa stutta könnunarleiðangurs virðist ástæða til að kanna hvort vá steðjar að vaxtarstöðum sjaldgæfara og friðlýstra tegunda vítt og breitt um landið og leggja á ráðin til að bregðast við þar sem hætta er á ferðum. Spurningin er hver ber ábyrgð á því að kanna þetta og bregðast við ef ástæða er til.

22.07.2004   Mandarínendur á Vopnafirði fyrr í sumar. 
Fyrr í sumar dvöldu þrjár mandarínendur (Aix galericulata) á Vopnafirði, tveir steggir og ein kolla.  Annar steggurinn mun hafa látist af slysförum.

19.07.2004   Hópur jaðrakana á Bragðavöllum
Hópur jaðrakana á Bragðavöllum. Um helgina sást hópur jaðrakana (Limosa limosa), alls um 26 fuglar, spóka sig á túninu á Bragðavöllum í Hamarsfirði. En undanfarna áratugi hefur stofn íslenskra jaðrakana stækkað mikið og að sama skapi hafa þeir breiðst út um landið.  Samkvæmt upplýsingum úr nýjasta hefti Blika verptu jaðrakanar einugis á undirlendi Suðurlands fyrir rúmri öld en nú verpa þeir á láglendissvæðum víða um landið (Tómas Grétar Gunnarsson og Böðvar Þórisson 2004).

15.07.2004   Bjöllulilja og síberíugrýta
Bjöllulilja (Pyrola grandiflora) fannst í fyrsta sinn svo vitað sé í Norðfirði í síðustu viku.  Það var Hjörleifur Guttormsson sem gekk fram á plöntuna í landi Grænaness þann 10. júlí sl.  Eins og kemur fram á Íslandsflóruvefnum er bjölluliljan fremur sjaldgæf tegund sem vex í deigum móum og hallandi mýrum, oft einnig í röku kjarrlendi.  Hún vex einkum á norðausturlandi, frá Eyjafirði, austur um og suður í Loðmundarfjörð.  Sunnan Loðmundafjarðar hefur bjölluliljan einungis fundist á þremur stöðum skv. skráningu Náttúrufræðistofnunar: við Sævarenda í Fáskrúðsfirði, ofan við Gerðistekk í Viðfirði og nú síðast ofan Grænaness í Norðfirði.  Hægt er að lesa meir um bjölluliljuna og skoða útbreiðuslukort hér.
Þá fundu starfsmenn Náttúrustofunnar,   Guðrún og Karólína slæðinginn síberíugrýtu (Claytonia sibirica L.) við sæluhúsið á Fjarðarheiði þann 13. júlí sl. Síberíugrýta er sjaldgæfur slæðingur, bæði á Íslandi og í Skandinavíu og hefur hún einungis einu sinni áður fundist á Austurlandi og þá líka á Seyðisfirði, í skurði í útjaðri bæjarins.   Slæðingar kallast erlendar aðfluttar plöntur, sem eru oft óstöðugar og vaxa aðeins eitt ár eða fá ár á ákveðnu svæði og hverfa svo eða birtast annars staðar.   Þegar slæðingur nær að festa búsetu sína til langframa á ákveðnu svæði kallast hann ílendur slæðingur.  Hér er hægt að skoða myndir og lýsingu á síberíugrýtu á vef um flóru Norður-Írlands

08.07.2004   Tveir hafernir við Húsey  
Tveir hafernir við Húsey. Tveir hafernir (Haliaeetus albicilla) sáust við Húsey við Héraðsflóa í gær.

29.06.2004   Fjallafinka í Neskaupstað
Torkennilegur fuglasöngur hefur ómað í skógræktinni í Neskaupstað og á Hlíðargötu undanfarið og í morgun sást fjallafinka (Fringilla montifringilla) á Hlíðargötu.

28.06.2004   Haförn í Fáskrúðsfirði Haförn í Fáskrúðsfirði.
Frosti Magnússon Höfðahúsum við Fáskrúðsfjörð og Þorsteinn Björnsson frá Þernunesi sáu ungan haförn (Haliaeetus albicilla) við Staðarskarð í Fáskrúðsfirði þann 11. júní sl. Gátu þeir virt fuglinn vel fyrir sér er hann hnitaði hringi yfir höfði þeirra. Frosti sá einnig haförn sem var við Reyðarfjörð fyrir tveimur árum.

09.06.2004   Kýr fellir horn fyrir burð 
Náttúrustofunni barst þann 3. júní eftirfarandi fyrirspurn frá Unni Sigurþórsdóttur, deildarstjóra fræðsludeildar Fjölskyldu- og húsdýragarðsins:
Við í Húsdýragarðinum rákum upp stór augu hér um daginn þegar hreindýrskýrin Kólga bar kálfi.  Slíkt hefur nú margoft gerst í garðinum en núna hafði Kólga misst hornin fyrir margt löngu síðan og við því töldum að hún væri geld.  Auðvitað hljóta að vera til undantekningar en er þetta algengt í náttúrunni að kýr beri eftir hornmissi? Við viljum hafa allt klárt þegar við fræðum börnin og beinum þessari fyrirspurn því til þín.
Svar Náttúrustofu Austurlands:
Hornafellir stjórnast af hormónum. Fullorðnir tarfar fella hornin fyrir jól en ef þeir eru geltir þá fella þeir á sama tíma og geldar kýr þ.e. í apríl. Hornavöxtur og hornafelli dregur að einhverju leyti dám af ástandi haganna. Þar sem beit er légleg getur hægt á hornavexti og hornafelli seinkað. Eins þar sem dýrin hafa það mjög gott getur það virkað á hinn veginn. Í bókinni Reindriften og dens naturgrunnlag eftir Skjenneberg og Slagsvold (1968) segir: "Er beitene gode, kan vi se at de fleste simlene har felt horna allerede för kalvetiden"

Vorið 2002 var hlutfall hyrndra kúa í Snæfellshjörðinni 90%, 85% 2003 og 81% nú í vor. Líklegt er að skýingin á þessari fækkun hyndra kúa fyrir burð sé betra líkamlegt ástand þeirra eins og hjá þinni kú.
Sjá frétt um Kólgu og kálf hennar á vef mbl.is
Sjá líka eldri frétt um frjósemi og burð hreinkúa á Vesturöræfum.

09.06.2004   Alhvítur fýll á Borgarfirði eystra
Þann 3. júní sást nær alhvítur fýll (Fulmarus glacialis) á Borgarfirði eystra. Hann var þar með öðrum eðlilegum fýlum sem virtust þó ekkert um hann gefið eins og meðfylgjandi myndir sýna.

Albinismi er erfðagalli sem birtist í því að líkaminn framleiðir ekki nóg litarefni (melanin) í húð, hári, fjöðrum eða augum. Þetta þekkist hjá flestum lífverum og er tíðni þess meðal manna t.d. einn af hverjum 17.000. Hjá fuglum getur þetta verið frá einni fjöður og upp í alhvítan fugl með rauð augu. Hlutalbínar sjást annað slagið en algjörir albínar eru sjaldséðir og lifa oft ekki lengi. Hlutverk litarefnisins er að verja lífveruna gegn útfjólubláum geislum sólar.
Meðfylgjandi myndir tók Skarphéðinn G. Þórisson.
http://www.birdsofbritain.co.uk/

04.06.2004   Landsvölur á ferð í Neskaupstað
Landsvölur á ferð um Norðfjörð. Undanfarna daga hafa nokkrar landsvölur (Hirundo rustica) sést á ferð í Neskaupstað.  Mest hafa þær sést þrjá saman á flugi og í gærkvöldi sátu tvær svölur á þakskeggið á húsi einu við Urðarteig og fylgdust grannt með húsfreyjunni slá.

Maí
27.05.2004   Hreindýr flæktist í neti og drapst
Í gærkvöldi fóru Viðar Guðmundsson og Marías Kristjánsson í siglingu um Norðfjarðarflóa og tóku land í Barðsnesi.  Ofan við Barðsnesbæinn blasti við þeim heldur óskemmtileg sjón þar sem dautt hreindýri hékk fast í neti sem strengt hafði verið á milli staura og líklegast gengt hlutverki hengirúms.  Neðri hluti dýrsins var bara  beinagrind og verður að teljast líklegt að rebbi hafi komist í kræsingar og étið eins langt og hann náði.

Að sögn Viðars er ljóst að dýrið hefur mikið barist um til að reyna að losa sig því netið var illa flækt um horn þess.  Þetta er ekki í fyrsta sinn sem hreindýr drepast með þessum hætti á Gerpissvæðinu en svo virðist sem forvitni dýranna dragi þau að slíkum fyrirbærum.  Svo festast hornin í böndunum og dýrin komast hvorki lönd né strönd og hljóta þannig skelfilegan dauðdaga.

Við brýnum fyrir þeim sem dvelja á hreindýraslóðum í óbyggðum að taka niður bönd, hengirúm og annað slíkt sem dýrin geta fest horn sín í þegar þeir yfirgefa svæðin.

27.05.2004   Hasskötturinn - árangursríkt samstarf fræðaseturs í Búlandi 
Nemendur í Verkmenntaskóla Austurlands sigruðu landskeppni Ungra vísindamanna fyrr í þessum mánuði með verkefni sínu Hasskettinum og verða því fulltrúar Íslands í Evrópukeppni Ungra Vísindamanna ásamt nemanda frá Fjölbrautaskólanum við Ármúla sem haldin verður í Dublin í haust.
Forsaga málsins er sú að í byrjun þessa árs var ákveðið að efna til samstarfs mennta- og rannsóknastofnana í Búlandinu þegar Verkmenntaskóla Austurlands skráði sig til þátttöku í verkefninu Ungir Vísindamenn.  Auk Verkmenntskólans komu Náttúrustofa Austurlands og Rannsókastofnun fiskiðnaðarins og lögregluvarðstjórinn í Neskaupstað að verkefninu.
kisur.bmp (36214 bytes)    Þrír nemendur, þau Eva María Þrastardóttir, Elísa Brynjólfsdóttir og Stefán Þór Eysteinsson tóku þátt í vekefninu undir leiðsögn líffræðingsins, bóndans og kennarans Þórðar Júlíssonar frá Skorrastað. Fljótlega kviknaði hugmynd að skemmtilegu verkefni sem fékk heitið Hasskötturinn þar sem viðfangsefnið var að kanna hvort mögulegt er að nota ketti við hassleit.  Til þess að svara rannsóknarspurningum sínum notuðu vísindamennirnir aðferðir sálfræði og líffræði og tileinkuðu sér vísindaleg vinnubrögð og framsetningu efnis.  Nemendur framkvæmdu tilraun með kettina tvo: Einn og Tveir í þar til gerðum þjálfunarkössum þar sem kettirnir voru látnir leita að ákveðinni lykt.  Í stað hass voru tepokar notaðir og þannig færðu vísindamenn rök fyrir því að hægt væri að temja ketti til að nota lyktarskynið og þar með að þjálfa þá til fíkniefnaleitar.
  Við óskum Evu Maríu, Elísu og Stefáni Þór til hamingju með glæsilegan árangur og óskum þeim góðs gengis í Dublin í haust.

27.05.2004   Líffræðing vantar til starfa á Náttúrustofu Austurlands
Náttúrustofa Austurlands óskar eftir að ráða líffræðing, gjarnan dýrafræðing, til tímabundinna starfa í allt að 2 ár við hreindýrarannsóknir, ásamt fleiri störfum. Umsækjandi þarf að geta hafið störf í sumar.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og starfsreynslu skal senda Náttúrustofu Austurlands Mýrargötu 10, 740 Neskaupstað, fyrir 4 júní.
Upplýsingar um starfið veita Skarphéðinn Þórisson í síma 471 2813 eða Guðrún Jónsdóttir í síma 477 1774, og einnig er hægt að senda fyrirspurn á This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it..

24.05.2004   Nýr starfsmaður
Náttúrustofu Austurlands Erlín Emma Jóhannsdóttir líffræðingur hefur tekið til starfa á Náttúrustofu Austurlands.   Erlín Emma starfaði áður hjá Náttúrufræðistofu Kópavogs en hefur nú flust búferlum til Neskaupstaðar.  Á Náttúrufræðistofu Kópavogs starfaði Erlín við rannsóknir á sviði vatnavistfræði. T.d úttekt á vatnalífríki á áhrifasvæði Kárahnjúkavikjunar og umhverfisúttekt á Ástjörn og Hamarskotlæk í Hafnarfirði.   Einnig kom hún að verkefninu Yfirlitskönnun á lífríki íslenskra stöðuvatna.
Erlín er í meistaranámi við Háskóla Íslands og felst verkefni hennar í að kanna fjölbreytileika rykmýs í fjöruvist íslenskra stöðuvatna.  Við bjóðum Erlín velkomna til starfa á Náttúrustofu Austurlands þar sem hún mun sinna fjölbreytilegum verkefnum í samvinnu við aðra starfsmenn stofunnar.

24.05.2004   Grátrana á Borgarfirði eystra
Jón Sveinsson tilkynnti 23. maí að grátranan væri mætt til hans. Skarphéðinn brenndi samdægurs á Borgarfjörð þar sem tranan tók á móti honum á túninu við Hólaland í Borgarfirði eystri. Þar djöflaðist hún í hrossataðshrúgum í leit að ánamöðkum. Jón velti því fyrir sér hvort hér væri ekki hugsanlega sama tranan á ferðinni og fyrir tveimur árum.  

Önnur grátrana er á landinu því þann 14. maí kom ein að Laxamýri í Aðaldal.
Fram til ársins 2000 höfðu 27 grátrönur sést á Íslandi og yfirleitt á vorin. Fyrsta grátranan fyrir Ísland sást á Seyðisfirði vorið 1968. Sjá nánari upplýsingar á Heimasíðu Yann Kolbeinssonar

Meðfylgjandi myndir af Grátrönunni í Borgarfirði eystra tók Skarphéðinn G. Þórisson við Hólaland.

24.05.2004   Burður hreinkúa og varp heiðargæsa á Vesturöræfum
Burður hreinkúa var kannaður á Vesturöræfum dagana 12.-14. maí 2004. Flest dýrin reyndust vera innan við Sauðá en einnig voru hópar undir hnjúkunum vestan Snæfells, á innsta hluta Syðradrags, kringum Kofaöldu og nokkur í Hálsi. Alls sáust 270 dýr. Um 35% kúnna var borinn þann 13. maí.
Þann 30. apríl fundust 570 hreindýr á Vesturöræfum. Talið er líklegt að þau 300 dýr sem vantaði upp á talninguna í maí hafi verið komin inn undir Háöldur og Jökulkvísl. Einnig er mögulegt að einhver dýr hafi farið yfir í Kringilsárrana.
Fjöldi borinna kúa bendir til þess að miðburður verði um miðjan maí eins og 2003 eða um 5 dögum fyrr en 1980, 1981, 1991 og 1992. Ástæða þess hlýtur að vera sú að fengitími hafi verið fyrr á ferðinni. Ástæða þess er líklega fleiri fullorðnir tarfar í hjörðinni en áður og líkamlegt ástand dýranna mjög gott eftir góðan vetur og sumar.
Heiðagæs (Anser brachyrhynchus) virtist sums staðar fullorpin á Vesturöræfum en meðaleggjafjöldi í hreiðri dagana 13.-14. maí var 3,5 (sjá mynd). Veisla var hjá eggjaræningjum en sex sílamáfar, einn silfurmáfur, einn svartbakur og skúmur voru við Sauðakofa og hvít tófa í Lindum. Dagana 17.-18. maí 2003 var meðaleggjafjöldi í hreiðri á Vesturöræfum 3,7 og því virðist varpið vera á svipuðu róli og í fyrra. Heiðagæsin hefur því byrjað að verpa í fyrstu viku maí.
Aðstoðarmaður í leiðangrinum var Hollendingurinn og fjallkjóasérfræðingurinn Ko de Korte.

Fuglar sem sáust í leiðangrinum:
Álft (Cygnus cygnus)
Heiðagæs (Anser brachyrhynchus)
Stokkönd (Anas platyrhynchos)
Straumönd (Histrionicus histrionicus)
Fálki (Falco rusticolus)
Sandlóa (Charadrius hiaticula)
Heiðlóa (Pluvialis apricaria)
Lóuþræll (Calidris alpina)
Spói (Numenius phaeopus)
Hrossagaukur (Gallinago gallinago)
Stelkur (Tringa totanus)
Sendlingur (Calidris maritima)
Skúmur (Catharacta skua)
Kjói (Stercorarius parasiticus)
Svartbakur (Larus marinus)
Sílamáfur (Larus fuscus)
Silfurmáfur (Larus argentatus)
Rjúpa (Lagopus mutus)
Hrafn (Corvus corax)
Skógarþröstur (Turdus iliacus)
Steindepill (Oenanthe oenanthe)
Maríuerla (Motacilla alba)
Þúfutittlingur (Anthus pratensis)
Snjótittlingur (Plectrophenax nivalis)

24.05.2004   Frjósemi í Snæfellshjörðinni
vorið 2004  Þann 30. apríl var leitað að hreindýrum á Fljótsdals- og Fellaheiði og í nágrenni Snæfells til að kanna fjölda hyrndra kúa í hjörðinni en hann segir til um hversu margar bera í vor. Yfirleitt er ekki fýsilegt að finna dýrin á þessum tíma úr flugvél en vegna snjóleysis var það nú reynt og tókst ágætlega (sjá myndir). Í töflunni hér að neðan eru niðurstöðurnar sýndar. Það sem kom á óvart var hversu mörg dýr voru komin innarlega á öræfin og þá einkum austan Snæfells. Innstu dýrin þar voru í Þjófagilsflóa og innan Bergkvíslarness. Á Vesturöræfum voru innstu dýrin í Sauðárfit.  Austan Snæfells voru um 300 dýr en tæp 600 á Vesturöræfum. Megnið af dýrunum voru kýr.

18.05.2004   Skógarþrastarungar á Miðhúsum og hreiður í blómapotti á Eskifirði
Þrastarungar í Miðhúsum og þrastarhreiður í blómapotti á Eskifirði. Í gær voru tveir skógarþrastarungar skriðnir úr eggjum í hreiðri á Miðhúsum.  Á Eskifirði hefur skógarþröstur (Turdus iliacus) verpt í blómakörfu í Svínaskálahlíð annað árið í röð en þar eru ekki komnir ungar.  hreidur.jpg (15530 bytes) Dóri Friðriks stendur við þrastarhreiðrið í Svínaskálahlíð á Eskifirði  Ljósm: Helgi Garðarsson

14.05.2004   Brandendur á Eskifirði
Brandendur(Tadorna tadorna) hafa verið að þvælast á Eskifirði undanfarna daga.  Þær sáust fyrst 10 maí og hafa síðan sést af og til.  Teikningu af brandönd má sjá hér á vef Jóns Baldurs Hlíðberg.

Brandendur á Eskifirði   Ljósm: Helgi Garðarsson

13.05.2004   Ungur hvítmáfur spókar sig á Eskifirði
Ungur hvítmáfur á Eskifirði. Í morgun sást ungur hvítmáfur (Larus hyperboreus) á Eskifirði. Hann er alhvítur á lit, með bleika fætur og bleikan gogg.  Að sögn kunnugra er hér um ungfugla á fyrsta sumri að ræða en þeir eiga það til að verða alhvítir þegar líður á vor.  Helgi Garðarsson ljósmyndari á Eskifirði náði mynd af hvítmáfnum.
 
Hvítmáfurinn ungi á Eskifirði  Ljósm: Helgi Garðarsson

13.05.2004   Bæjarsvölur, jaðrakanar og blikönd á Norðfirði í síðustu viku
Bæjarsvölur, jaðrakanar og blikönd á Norðfirði. Í síðustu viku voru bæjarsvölur (Delichon urbica) að guða á glugga í Neskaupstað. Þá sást hópur jaðrakana (Limosa limosa) á flugi, en þeir eru  að verða æ algengari niðri á fjörðum.  Einnig telja menn sig hafa séð blikönd (Polysticta stelleri) á sundi innan um hávellur við ós Norðfjarðarár. Hægt er að skoða mynd af blikönd á vef Álfasteins á Borgafirði eystra hér

13.05.2004   Frá fuglaskoðun á leirum Norðfjarðar og Reyðarfjarðar
8. maí sl. Klukkan 11 laugardaginn 8. maí viðraði ekki vel til fuglaskoðunar vegna óþarflega mikillar rigningar. Samt mættu um tólf mans að ósi Norðfjarðarár og skoðuðu fugla í fjarsjá Náttúrustofu Austurlands undir regnhlíf. Guðrún Á. Jónsdóttir, Erlín Emma Jóhannsdóttir og Skarphéðinn G. Þórisson mættu fyrir hönd Náttúrustofunnar. Sami fjöldi fuglategunda sást og í fyrra með því fráviki að nú sást dílaskarfur en engin álft.
Fuglalisti
Fýll, Dílaskarfur, Grágæs, Rauðhöfðaönd, Stokkönd, Urtönd, Skúfönd, Æður, Hávella, Tjaldur, Sandlóa, Heiðlóa, Lóuþræll, Sendlingur, Spói, Jaðrakan, Stelkur, Hrossagaukur, Hettumáfur, Rita, Silfurmáfur, Svartbakur, Sílamáfur, Kría, Þúfutittlingur, Maríuerla, Hrafn, Samtals 26 tegundir
Laugardaginn 8. maí 2004 var haldið til fuglaskoðunar á leirunni á Reyðarfirði sem stóð yfir frá kl. 11:00 til 13:00 í kalsarigningu og sá Halldór Walter Stefánsson.  Alls mættu 18 þrátt fyrir frekar lélegt veður og höfðu sumir að orði að búast hefði mátt við messufalli.  Þetta voru menn á öllum aldri og kjarninn hinn gróni hópur sem ætið mætir.
Afar fáa fugla var að sjá á leirunni sjálfri sem þátttakendur vildu kenna þeim miklu breytingum um sem þar hafa orðið.  Þó voru flestar tegundir mættar af þeim sem hafa sést í fyrri skoðunum sem helstar skal nefna; heiðlóu, sandlóu, stelk, tjald, spói, hrossagauk, sendling, tildru, silfurmáf, hettumáf, fýl, ritu, æður, stokkönd, hávellu, skúfönd (sást fyrr um morguninn), grágæs (m.a. með hreiður) og undir lokin mættu kríur.  Líklega má kenna veðri um að ekki sáust fleiri tegundir en allir voru sáttir og staðráðnir að mæta að ári.
7004: Fuglaskoðarar á Norðfirði 8. maí 2004.
7012: Æðarbliki í Norðfjarðarhöfn 8. maí 2004.
7019: Æðarkolla í Norðfjarðarhöfn 8. maí 2004.
7043: Hávellubliki í sumarbúningi á Norðfirði 8. maí 2004.
7046: Óvenju margar hávellur voru á Norðfirði 8. maí 2004 og sumir blikar enn í vetrarbúningi
7069: Ungur silfurmáfur á gömlum bryggjustaur við Neskaupstað 8. maí 2004.

       

04.05.2004   Ný heimasíða Náttúrugripasafnsins í Neskaupstað
Margrét Björnsdóttir frá Neskaupstað sem er nemandi í bókasafnstækni vann heimasíðu fyrir Náttúrugripasafnið í Neskaupstað sem verkefni í flash-heimasíðugerð í námi sínu.   Hér er hægt að skoða þessa skemmtilegu síðu.

04.05.2004   Barrþröstur (Zoothera naevia) sést á Íslandi í fyrsta sinn Þann 3. maí hringdi Soffía Ingvarsdóttir á Unaósi í Hjaltastaðaþinghá í Náttúrustofuna og lýsti fugli sem var þar heim við bæ. Lýsingin var það góð að allt benti til þess að hér væri á ferðinni barrþröstur. Því var rokið upp til handa og fóta brunað út í Unaós og með í för slógust fuglaáhugamennirnir Skúli Sveinsson frá Hvannstóði og Hálfdán Helgason Eskfirðingur. Er úteftir kom sýndi Soffía okkur myndir sem hún hafði tekið og var þar með staðfest að fuglinn var barrþrastarkarlfugl. Fuglinn fannst síðan með skógarþröstum við fjárhúsin. Myndir teknar þaðan fylgja hér með.
Fyrirliggjandi upplýsingar benda til þess að barrþröstur hafi einungis einu sinni áður sést í Evrópu en frá 14.-23. nóvember 1982 hélt einn fugl sig í Cornwall á Bretlandseyjum. Þessi tegund verpir í Alaska, vestur Kanada og norðvestur Bandaríkjunum en vetrarstöðvar eru aðallega niður vesturströnd Bandaríkjanna. Tegundin er talinn reglulegur flækingur á austurströndinni og er Unaósfuglinn að öllum líkindum þaðan kominn.
Sjá líka fréttir um Barrþröstinn á heimasíðu Yann Kolbeinssonar og á fuglavefnum Stafrænar fuglaljósmyndir
Barrþrösturinn á Unaósi 3. maí 2004.

Ljósm.: Skarphéðinn G. Þórisson.

03.05.2004   Fuglaskoðun á leirum Norðfjarðar og Reyðarfjarðar næsta laugardag; 8. Maí 
Laugardaginn 8. maí n.k. standa Ferðafélag fjarðamanna og Náttúrustofa Austurlands fyrir fuglaskoðun á leirum Norðfjarðar og Reyðarfjarðar.
Leiðbeinendur koma frá Náttúrustofunni og hafa meðferðis fuglaskóp (teleskóp) sem gerir alla fuglaskoðun mun skemmtilegri.  Allir fuglar sem sjást verða taldir og niðurstöður birtar á vef Náttúrustofunnar og Ferðafélagsins.
Þessi fuglaskoðun á leirunum er orðin að árlegum viðburði og sjá má myndir frá fuglaskoðun á Norðfirði í fyrra hér. Allir velkomnir, en skoðun hefst klukkan 11:00 á báðum stöðum.

03.05.2004   Margæsir á Seyðisfirði Margæsir á Seyðisfirði. 
Í síðustu viku sáust nokkrar margæsir á Seyðisfirði og voru þær flestar fimmtán saman.  

26.04.2004   Glókollur farin að verpa og tvö hundruð selir á sundi við Héraðssand
Glókollur farin að verpa við Miðhús og tvohundruð selir á sundi við Héraðssand.  Um miðjan apríl sá Edda á Miðhúsum fyrsta skúminn við Grænamó og líka sex lóma.   Þá voru allt að tvohundruð selir á sundi í fljótinu rétt við ósinn þar sem Jökulsá og Lagarfljót renna saman til sjávar og sex mjög þreyttir sendlingar kúrðu þreyttir á eyðinu við ósinn. Þá hefur glókollurinn glatt íbúa við Miðhús með söngaríum síðan í byrjun apríl og er getum leitt að því að hann og auðnutittlingarnir í nágrenni Miðhúsa sé farinn að verpa.  Þann 19. apríl  sáust svo 40 - 50 rauðhöfðaendur í hóp á Vífilsstaðanesin og sl. föstudag var máríerlan mætt til að athuga með sinn gamla bústað á Miðhúsum.  

24.04.2004   Kríur og spóar flykkjast til landsins Kríur og spóar flykkjast til landsins.
Fyrstu kríur ársins, svo vitað sé, sáust um miðjan dag sl. föstudag þegar fjórar sáust á flugi yfir leirunni sunnan við flugvöllinn í Neskaupstað.  Stuttu síðar bárust fregnir af kríum við Ósland í Hornafirði þann sama dag og síðan þá hefur bætt í fjöldann víðs vegar um land.  Spóarnir eru líka mættir á svæðið, þeir fyrstu í Neskaupstað sáust á laugardaginn.
 
21.04.2004   Súrsmæra og lyngbúi rannsökuð
Líkt og undanfarin sumur hefur Náttúrustofan sótt um styrki í Nýsköpunarsjóð námsmanna til hinna ýmsu verkefna og þannig veitt ungum og efnilegum náttúrufræðingum tækifæri til að fá störf við sitt hæfi á Austurlandi.  Að þessu sinni fékkst styrkur til að rannsaka sjaldgæfar plöntutegundir á Íslandi sem einungis finnast á Austurlandi: Súrsmæru (Oxalis acetosella) og lyngbúa  (Ajuga pyramidalis). Markmiðið er að kanna ýmsa þætti í líffræði og vistfræði lyngbúa og súrsmæru á Austfjörðum til að varpa ljósi á hvort þar sé að leita skýringa á því hversu sjaldgæfar þessar tegundir eru á Íslandi.  Einkum verður kannað hvort blómgun, fræmyndun, fræþroski á einhver hlut að máli
Það er Karólína Einarsdóttir frá Neskaupstað, nemi á 2. ári í líffræði sem mun vinna verkefnið ásamt því að sinna öðrum sumastörfum á Náttúrustofunni.

21.04.2004   Æðarkóngur í höfninni í Neskaupstað
Æðarkóngur í höfninni í Neskaupstað. Sl. mánudag voru nemendur Menntaskólans á Egilsstöðum á ferð í Neskaupstað til að skoða fugla og heimasækja Náttúrugripasafnið.  Innan um allan æðarfuglinn í höfninni í Neskaupstað komu þeir ásamt kennara sínum auga á æðarkóng.

19.04.2004   Hringdúfa spókar sig á túninu á Unaósi

19.04.2004   Fuglafréttir komnar úr löngu páskafríi:
Húsendur, hvinönd, æðarkóngur, brandendur og helsingjar 2. apríl 2004.  Húsönd og hvinönd á Héraði, æðarkóngur á Seyðisfirði, helsingjar og brandendur á Norðfirði. Fuglafréttir eru loks komnar úr löngu páskafríi.  Rétt er að rifja upp nokkrar fuglafréttir úr fjórðungnum.Þann 31. mars sl. sá Halldór Walter Stefánsson 70-80 rauðhöfða lenda á Lagarfljóti innan brúar milli Egilsstaða og Fellabæjar.   Aðrir fuglar sem sáust á Héraði um svipað leiti voru t.d.  húsandarpar á Lagarfjóti, hvinönd, amk. karlfugl og líklega kvenfugl. Þá heyrðist og sást til lóma á Fljótinu. Grágæsir sáust fyrst á Héraði 29. mars, m.a. í skógræktinni, á Egilsstaðanesi og  í Hjaltastaðaþinghá. Á Seyðisfirði fréttist fyrst af tjöldum 12. mars og einn æðarkóngur sást við bræðslubryggjuna 15. mars í stórum hópi æðarfulga (á að giska 5000 fuglar).   Frá í mars hefur verið þó nokkuð af hávellu í firðinum og toppandarpar hefur haldið sig í höfninni á Seyðisfirði í allna vetur.  Þá hafa þrír svartþrestir verið í fæði í allan vetur á Seyðisfirði. Um miðjan apríl settist stór hópur helsingja á túnin í Norðfirði en þeir stoppuðu stutt við.  Þá sást brandandarpar á Leirunni við flugvöllin fyrri hluta apríl, eins og mörg undanfarin vor.
16. apríl 2004.  Hringdúfa spókar sig á túninu á Unaósi. Fyrir helgu sáu Þorsteinn og Soffía á Unaósi eina fullorðna hringdúfu spóka sig á túninu hjá sér.

01.04.2004   Rákahöfrung rekur á Héraðssand
Þann 29. mars fundu Skúli Sveinsson og Halldór W. Stefánsson nýrekinn höfrung á Háraðssandi. Skarphéðinn G. Þórisson starfsmaður Náttúrustofunnar fór síðar um daginn með Halldóri og Reimari Ásgeirssyni til að kanna hvalrekann betur. Gísli Víkingsson hvalasérfræðingur á Hafrannsóknarstofnun greindi hvalinn eftir myndum sem rákahöfrung (Stenella coeruleoalba). Höfrungurinn var sendur Hafró í heilu lagi.
Næsta haust er Spendýrabók Vöku-Helgafells væntanleg og var Gísli Víkingsson svo vinsamlegur að leyfa okkur að skoða kaflan um rákahöfrunginn. Þar kemur fram að tegundin er fyrst og fremst bundin við hitabeltis- og heittempruð svæði allt í kringum hnöttinn.  Hann er algengasti höfrungurinn í Miðjarðarhafi og ein algengasta hvalategund úthafanna. Fyrir hafði rákahöfrung rekið þrisvar á land (einu sinni fjögur dýr) og er þetta því sjöunda dýrið. Nánari fróðleik um tegundina geta menn aflað sér þegar fyrrnefnd spendýrabók kemur út.

30.03.2004   Gæsir og rauðhöfðaendur komnar á Norðfjörð Gæsir, rauðhöfðaendur og þrestir á Norðfirði.  Í gær sást til nokkurra gæsa á túnum neðan við Miðbæ og Rauðhöfðaendur sáust á Leirunni norðan við flugvöllinn.  Í morgun voru svo þrestir farnir að syngja fyrir bæjarbúa.

30.03.2004   Verkefnastyrkir til Náttúrustofunnar Náttúrustofan hefur fengið úthlutað nokkrum styrkjum úr mismunandi sjóðum til verkefna sem stofan hyggst vinna á árinu.
- Ferðamálaráð Íslands veitti 150.000 krónum til áframhaldandi stígagerðar í Hólmanesi.
- Menningarráð Austurlands veitti 300.000 krónum til að útbúa sýningu um sögu Helgustaðanámu.
- Safnasjóður Safnaráðs veitti 400.000 krónum til Náttúrugripasafnsins sem fara til endurbóta á sýningu í fiskaherberginu þar.
Undanfarin ár hefur Náttúrustofan sótt um styrk í Nýsköpunarsjóð Námsmanna og þannig reynt að veita ungum og upprennandi náttúrufræðingum tækifæri til að fá sumarstörf við sitt hæfi á Austurlandi.   Úthlutað er úr Nýsköpunarsjóði í lok apríl.

30.03.2004   Húsönd í Neskaupstað Húsönd á Norðfirði. Húsönd hefur verið að þvælast neðarlega á leirunni í Neskaupstað síðan um helgi og heldur hún sig einkum rétt ofan og neðan við brúna yfir að flugvallarskýlinu. Húsendur eru sjaldséðar í Neskaupstað.

25.03.2004   Nesskóli heimsækir Náttúrugripasafnið Undanfarna tvo miðvikudaga hafa nemendur í 1. og 2. bekk Nesskóla komið á safnið og unnið verkefni í hópastarfi undir leiðsögn Sýbillu Guðmundsdóttur kennara.  Þau hafa m.a. leitað að minnsta og stærsta dýrinu á safninu, auk þess hafa þau leitað að Urrara, sæhesti, ánamaðki, slöngu, vaðfuglum og ránfuglum svo eitthvað sé nefnt.   Þá skoðuðu nemendur steinasafnið og dvöldu í barnahorninu þar sem þau máttu m.a. hlusta á fuglasöng, skoða hreindýrshorn og búrhvalstönn, lita og teikna.   Þessar heimsóknir eru skemmtileg upplyfting á meðan safnastarfið er í lágmarki yfir vetrartímann.  Skröltu niður þessa síðu og kíktu á myndir úr heimsókninni miðvikudaginn 24. mars sl.
Eftir páska er von á tveimur hópum til viðbótar frá Nesskóla.

15.03.2004   Hníflar farnir að vaxa á fullorðna hreintarfa Þann 3. mars voru norðan í Ásklifi í Fellum 12 tarfar og þrír kálfar, sex tarfar og einn kálfur neðan við Arnheiðarstaði og 18 tarfar og einn kálfur innan og ofan við Brekkugerði. Tarfar á öðrum vetri báru enn sín horn, reyndar sumir einhyrntir, en fullorðnir tarfar allir kollóttir. Sást í vaxandi dökka hnífla hjá þeim stærstu. Hníflarnir virtust um 5 sm langir. Engar kýr sáust frá þjóðvegi en þær eru allar enn með sín horn (nema þær sem alltaf eru kollóttar). Í næsta mánuði munu síðan geldar kýr fella hornin en þær kelfdu ekki fyrr en um viku eftir burð í maí.
 

11.03.2004   Tveir tjaldar á Norðfirði Tjaldarnir á Norðfirði. Brynjar Júlíusson og Fríður Björnsdóttir sáu í morgun tvo tjalda sem eru þeir fyrstu sem sjást í Norðfirði á þessu ári, um viku fyrr en í fyrra segja fuglaáhugamenn.  Fuglarnir sáust neðan við gamla íbúarhús Gylfa Gunnarssonar, rétt utan við gamla frystihúsið.

28.02.2004   Álftir á Norðfirði Álftir á Norðfirði. Fuglaáhugamenn í Norðfirði kættust mjög í morgun þegar þrjár álftir sáust á þvælingi um Norðfjarðarsveit.  Þessar álftir eru óvenjusnemma á ferð, en vanalega er langt liðið á mars þegar þær fara að sjást í Norðfirði.

28.02.2004   Fjögun meðal starfsmanna Náttúrustofunnar Klukkan 13:39 í gær fæddi Berglind Steina Ingvarsdóttir líffræðingur og starfsmaður Náttúrustofunnnar myndarlegan son.  Sá stutti reyndist vera fjórtán merkur og 51 sentimeter.  Að sögn pabbans, Sævars Guðjónssonar heilsast bæði móður og barni vel.

24.02.2004   Sjúkt hreindýr fellt í Skriðdal
Jónas Bjarki Björnsson felldi hreindýr þann 26. janúar 2004 við afleggjarann á Öxi, efst í Skriðdal. Hann færði Náttúrustofu Austurlands dýrið (F0401). Það var grófkrufið en síðan voru innyfli og afturpartur sendur að Keldum til nánari skoðunar. Sýnin voru skoðuð á Keldum daginn eftir af þeim Sigurði Sigurðarsyni, Einari Jörundssyni, Vilhjálmi Svanssyni og Karli Skírnissyni.
Eftirfarandi er lýsing Karls Skírnissonar á krufningu Sigurðar Sigurðarsonar á Keldum 27. febrúar 2004.

A. Krufning
Dýrið var mjög magurt og smávaxið miðað við aldur. Legið hafði hverfst út og lafði aftur úr dýrinu (sjá myndir). Legháls var horfinn, hafi hann nokkru sinni verið til staðar. Skeiðin var með sýnilegri þekju en veggur hennar var mjög þykknaður af bandvef. Smáir leghnúðar sáust en hvorki fundust eggjastokkar né eggjaleiðarar. Gróið var fyrir legið. Af öllu þess mátti ráða að leg dýrsins hafi verið vanskapað.

Samkvæmt mati Náttúrustofu, byggðu á tanntöku og sliti jaxla, var dýrið líklega um 20 mánaða gamalt. Á kjálkamyndinni sést að mjólkurtennurnar eru enn til staðar en mikið slitnar og endajaxlinn er ekki allur kominn fram. Dýrið var ekki viktað en áætlað að fallþungi væri töluvert innan við 20 kg. Haus og hornavöxtur var eins og á léglegum haustkálfi.

Nýru voru mjög umbreytt og mjög óeðlileg. Yfirborðið var óslétt og hjúpur nýrnanna fastur. Uppskorið var annað nýrað mun ljósara en hitt (sjá mynd). Var það með drög frá berki inn að holi.
Lifur, nýrnahettur, þind,  hjarta og hjartalokur voru eðlileg en í lungum voru lítilsháttar þembublettir (afleiðing aflífunarinnar)
 

Leg dýrsins hefur verið vanskapað. Ljósm: Karl Skírnisson

Annað nýrað var ljósara en hitt.
 Ljósm: Karl Skírnisson

B. Vefjaskoðun
Eftirfarandi sýni voru tekin í vefjaskurð: Eitill, þind, kjálkavöðvi, milti, heili, vélinda, nýra, lunga og leg. Heili var frystur vegna fyrirhugaðra riðurannsókna. Eftir er að skoða þessi sýni. Einar Jörundsson gerir það þegar búið er að steypa sýnin inn og lita.

C. Bakteríuskoðun
Eftirfarandi sýni voru sett í bakteríurækt: Lifur, nýru og saur. Ekkert fannst óeðlilegt skv. upplýsingum frá starfsfólki bakteríudeildarinnar á Keldum.

D. Blóðsýni
Blóðsýni var mjög haemolyserað og tókst ekki að fá þokkalegt sermissýni úr blóði, sermið var samt hirt en óljóst er hvort nota megi það til mótefnamælinga.

E. Flúorathugun
Kjálki var tekin í flúormælingu (Sigurður Sigurðarson).

Skemmdarblettir voru á vinstrinni.
Ljósm: Karl Skírnisson

F. Sníkjudýr
Farið var í gegn um meltingarveg dýrsins. Í vinstur fundust nokkrir ormar af tegundinni Teladorsagia circumcincta og sáust nokkrir skemmdarblettir á vinstrinni.
Í mjógörn fundust fimm kvenormar Capillaria sp. (sjá myndir hér fyrir neðan) og einn mjólkurmaðkur Moniezia expansa.   Þá fannst ormur sem enn er eftir að greina (líklega Nematodirus sp.).
Í langa fannst afturhluti þráðorms sem var með 155 micron löng egg. Óvíst er með öllu hvaða tegund á þar í hlut.
Berglind Guðmundsdóttir skoðaði saursýni og leitaði að lungnaormum með McMaster og Baermann aðferðum en sá hvorki einfrumunga (Eimeria) né þráðormaegg. Aftur á móti fundust egg úr bandorminum, eins og við mátti búast. Undirritaður skoðaði saursýni í FECM botnfellingaraðferð en fann ekkert nema egg mjólkurmaðksins (en hvorki fundust Cryptosporidium, Giardia né Entamoeba).

Þráðormurinn T. circumciuncta. Ljósm: Karl Skírnisson

 Þráðormurinn Capillaria sp. Ljósm: Karl Skírnisson

19.02.2004   Búland - fræðasetur í Neskaupstað  Búland er nýtt nafn á sameiginlegt húsnæði Verkmenntaskóla Austurlands, (VA) Náttúrustofu Austurlands (NA) og Rannsóknarstofnun fiskiðnaðarins (Rf) í Neskaupstað.  Búland vísar til þess að um er að ræða stað sem vænlegur er til búsetu, en einnig til örnefnis í nágrenni Neskaupstaðar.  Efnt var til samkeppni meðal starfsmanna stofnananna og sérstök dómnefnd valdi nafnið Búland úr tillögum. Það var Sveinn Halldór Oddsson starfsmaður Fiskistofu sem bar sigur úr býtum.
Náttúrustofa Austurlands og Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins fluttu árið 1999 í húsnæði Verkmenntaskóla Austurlands, Búlandið.  Stofnanirnar í Búlandinu hafa síðan þróað samstarfið og gert með sér samstarfssamning þar sem m.a. er kveðið á um sameiginleg rannsóknarverkefni, gagnkvæma sérfræðiaðstoð og uppbyggingu sameiginlegrar upplýsingamiðstöðvar. Einnig hefur starfsfólk stofnanna í Búlandinu stofnað sameiginlegt starfsmannafélag sem hefur m.a. það að markmiði að standa fyrir skemmti- og fræðslufundum.
Frá því stofnanirnar komu undir sama þak hafa þær haft með sér margvíslegt samstarf í smærri verkefnum. M.a. hafa sérfræðingar Náttúrustofunnar leiðbeint nemendum VA í gróður- og fuglaskoðun og Náttúrustofan hefur nýtt aðstöðu í húsnæði VA til fræðslufunda fyrir almenning.  Þá hafa þá hafa nemendur VA fengið leiðsögn og notað rannsóknaraðstöðu og tæki Rannsóknarstofnunar fiskiðnaðarins, m.a. við ýmiss konar örveru- og efnamælingar og starfsmenn Rf hafa nýtt fjarfundarbúnaður skólans.
Nýjasta dæmið um samstarf stofnananna er þátttaka Verkmenntaskóla Austurlands í samkeppninni Ungir Vísindamenn sem er verkefni á vegum ESB.  Í því verkefni er gert ráð fyrir að sérfræðingar á NA og Rf leiðbeini um fagleg og vísindaleg vinnubrögð. 

Frískir forstöðumenn: Guðrún Áslaug Jónsdóttir (NA), Þorsteinn Ingvarsson (Rf) og Helga Magnea Steinsson (VA)
(Ljósm. Viðar Guðmundsson)

17.02.2004   Smásjármyndir af banameini Oddsdalsdýrsins Einar Jörundsson á Keldum sendi Náttúrustofunni þessar myndir sem Karl Skírnisson tók. Skýringar með myndunum gerði Einar. Þeir veittu góðfúslegt leyfi sitt fyrir því að setja þær á heimasíðu Náttúrustofunnar. Dýrið var krufið af Sigurði Sigurðarsyni, Einari Jörundssyni, Vilhjálmi Svanssyni, Skarphéðni G. Þórissyni og Karli Skírnissyni 16. janúar 2004 á Keldum.
1. mynd:  "Frumustrok" tekið úr beinkrabbaæxli hreindýrs sem drapst í Oddsdal Norðfirði í des. 2003. Það sýnir beinkímfrumur (osteoblasts) [1], beinátfrumu (osteoclast) [2] og beingrunnefni (osteoid matrix) [3]. Mikið sést einnig af "nöktum" kjörnum [4] úr sprungnum beinkímfrumum vegna frostskemmda í sýninu. Giemsa litun.

2. mynd: Vefjasýni tekið úr beinkrabbaæxli hreindýrs sem drapst á Oddsdal í Norðfirði í desember 2003. Vefjasneiðin sýnir frumuríkan æxlisvöxt beinkímfrumna (osteoblasts) [1]  sem mynda fjölhreiðra hringlaga klasa umlukta af bandvef [2].  Einnig beinvefur [3] og tvær beinátufrumur (osteoclasts) [4] í jaðri beinvefs. HE-litun.

06.02.2004   Beinæxli var banameinið Hreinkýrin sem drapst á Oddsdal í desember sl. (sjá eldri frétt) mun hafa drepist vegna beinæxlis.  Haus dýrsins var sendur til rannsókna á tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræðum að Keldum.   Það var Einar Jörundsson dýralæknir sem skoðaði vefjasýni úr haus dýrsins og komst að þeirri niðurstöðu að um beinkrabbamein var að ræða, svokallað Lobular Tumor of Bone. Þessi tegund beinkrabbameins sést nær eingöngu á höfði og getur orðið mjög stórt en dreifir sér mjög seint.    
Fyrir áhugasama voru ítarlegri niðurstöður svohljóðandi: Vefjaskoðun sýndi frumuríkan æxlisvöxt beinkímfrumna (osteoblasts) sem mynduðu fjölhreiðra hringlaga klasa umlukta af bandvef.  Einnig sáust eyjar með beinvef og stöku beinátufrumur (osteoclasts) í jaðri frumuklasanna.  Sjá myndir og texta.

05.02.2004   Ný ormategund finnst í íslenskum hreindýrum Athuganir á hreindýrum sem felld voru á Mýrum árið 2002 leiddu m.a. í ljós áður óþekktan sníkjuorm í íslensku hreindýrunum. Fyrir voru þekktir níu sníkjuormar, mjólkurmaðkur (bandormur) og átta þráðormategundir sem allar eru vel þekkt sníkjudýr í sauðfé. Nýja tegundin tilheyrir ættkvíslinni Capillaria en hún hefur ekki enn sem komið er verið greind til tegundar.
Ofangreindar upplýsingar eru fegnar frá Karli Skírnissyni frá Borgum í Nesjum, sníkjudýrafræðingi á Keldum. Hann hefur einnig tekið myndirnar sem fylgja hér með og hefur veitt Náttúrustofunni góðfúslegt leyfi til að birta þær hér.

1. mynd. Mjólkurmaðkur   (Moniezia expansa) er allstór bandormur sem lifir sníkjulífi hér á landi bæði í hreindýrum og sauðfé. Lífsferillinn er flókinn. Eggin sem berast út úr líkamanum með saur eru étin af Orbatid maurum sem lifa í gróðri. Í maurnum þroskast lirfa úr egginu og berist smitaðir maurar með fæðunni ofan í hreindýr vex hver lirfa í mjógörninni í fullorðinn mjólkurmaðk. Einn ormur, um það bil tveggja metra langur, er í skálinn en breiðastir verða mjólkurmaðkar um 1,6 cm (Ljósm. Karl Skírnisson, Keldum).

2. mynd. Mjólkurmaðkur úr hreindýri við aukna stækkun (Ljósm. Karl Skírnisson, Keldum)

3. mynd. Smávægilegar skemmdir sjást á slímhimnu vinstrar þessa hreindýrs sem orsakaðar eru af þráðorminum Teladorsagia circumcincta (Ljósm. Karl Skírnisson, Keldum)

4. mynd. Capillaria tegund sem ekki hefur áður fundist í hreindýrum á Íslandi. Tegundin lifir í mjógörn dýranna og er þar lítt áberandi sem skýrir það ef til vill hvers vegna hún hefur dulist mönnum hingað til (Ljósm. Karl Skírnisson, Keldum).

23.01.2004   Hreindýr í Fannardal í Norðfirði 
Miðvikudaginn 21. janúar voru 98 hreindýr talin í Fannardal. Hjörðin samanstóð af 51 kýr (þ.a. tvær kollóttar), 29 kálfum, 11 veturgömlum törfum (allir hyrndir), þrem tveggja ára (allir hyrndir) og fjórum fullorðnum (búnir að fella hornin). Héldu þau sig í einum hópi í hlíðum Hólafjalls, skakk inn á móti Fannardalsbænum. Nokkuð hefur verið á reiki um fjölda dýranna í dalnum en tölur á bilinu 50-100 verið nefndar. Þær kenningar hafa verið á lofti að þetta séu Reyðarfjarðardýrin sem komið hafi af Þverárdalnum töluvert fyrir áramót. Draga verður kenninguna í efa þar sem dýrin eru of mörg og líklegra að hér sé á ferðinni hluti „Sandvíkurdýranna“ en restin af þeim er dreifð um utanverða Helgustaðasveit og út í Karlsskála samkvæmt Sigurgeiri Jóhannssyni.
Undir Háhlíðum stutt utan við veg út og upp af Eskifirði voru 25 tarfar (einn veturgamall og annar tveggja ára, hyrndir, tveir líklega þriggja ára einhyrndir og restin kollóttir eldri tarfar). Sigurgeir frétti af 25 dýrum á Þverárdal í nóvember og hugsanlega eru þetta S-sömu dýrin.
Myndir af hreindýrum í Fannardal og undir Háhlíðum tók Skarphéðinn G. Þórisson sl. miðvikudag.

20.01.2004   Ný tegund sníkjudýrs finnst í hreindýrskálfum 
Verkefni Berglindar Guðmundsdóttur: Hníslasýkingar í hreindýrskálfum tilnefnt til Nýsköpunarverðlauna forseta Íslands
Sumarið 2003 vann Berglind Guðmundsdóttir meistaranemi í líffræði við Náttúrustofu Austurlands þar sem hún kannaði sníkjudýrasýkingar í hreindýrskálfum undir leiðsögn Karls Skírnissonar á Keldum og Skarphéðins G. Þórissonar á Náttúrustofu Austurlands.  Verkefnið var styrk af Nýsköpunarsjóði Námsmanna og var það eitt af fjórum verkefnum sem tilnefnt var til Nýsköpunarverðlauna Forseta Íslands af 161 verkefni sem sjóðurinn styrki í fyrrasumar.  Það var mikill heiður fyrir Berglindi og aðstandendur verkefnisins að lenda í þessum hópi þó verðlaunin féllu henni ekki í skaut á Bessastöðum þann 15. janúar 2004.  
Verkefnið fólst í því að rannsaka sníkjudýrasýkingar í hreindýrskálfum sem héldu til á Heinabergsdal á Mýrum, á Gerpissvæðinu og á Snæfellsöræfum. Spörðum hreindýrskálfa var safnað í þremur sýnatökuferðum á hvert þessara þriggja svæða og síðan leitað í sýnunum að sníkjudýrum sem lifa í meltingarvegi hreindýra. Þegar leið á sumarið tóku að finnast egg þráðorma og bandorms, svonefnds mjólkurmaðks, sem einnig sníkja í meltingarvegi sauðfjár hér á landi. Þá voru hreindýrskálfarnir á Mýrum og á Gerpissvæðinu einnig smitaðir af þráðormi af ættkvíslinni Capillaria. Þar er hugsanlega um sérstakt hreindýrasníkjudýr að ræða því tegundin hefur ekki fundist í sauðfé hér á landi enn sem komið er.
Vísindalega séð vakti þó mesta athygli fundur tveggja tegunda sníkjudýra af ættkvíslinni Eimeria. Um er að ræða hýsilsérhæfða einfrumunga sem kallaðir eru hníslar en fjölmargar slíkar tegundir eru þekktar í öðrum dýrum hér á landi, sumar hverjar illræmdir sjúkdómsvaldar. Annar hreindýrahnísillinn líkist um margt tegund sem lýst var árið 1936 í Rússlandi en hinni tegundinni hefur enn sem komið er ekki verið lýst í vísindaheiminum þannig að þar er á ferðinni áður óþekkt tegund. Unnið er um þessar mundir að því að lýsa báðum þessum tegundunum. Talið er að hníslarnir hafi verið í hreindýrunum sem hingað voru flutt frá Finnmörku í lok 18. aldar og að þeir hafi viðhaldist í íslenska stofninum allar götur síðan.
Eins og áður segir voru umsjónarmenn verkefnis Skarphéðinn G. Þórisson hreindýrasérfræðingur á Náttúrustofu Austurlands og Karl Skírnisson dýrafræðingur á Tilraunastöðinni á Keldum.
Hér fyrir neðan má sjá myndir af Berglindi og viðfangsefni hennar sl.sumar.

06.01.2004   Loftmyndir frá Norðfirði Þann 11. október 2003 var leitað af hreindýrum norðan Reyðarfjarðar. Meðfylgjandi myndir af Norðfirði og nágrenni voru teknar í ferðinni. Smelltu á myndirnar til að fá stærri myndir. Myndirnar tók Skarphéðinn G. Þórisson.

06.01.2004   Hreinkýr með stórt kýli drepst á Oddsdal   Þann 18. desember sl. hringdi Sigurjón Badeur til Náttúrustofunnar og sagði frá hreindýri er drepist hafði á Oddsdalnum. Kom hann að því lifandi en það hljóp stuttan spöl, steyptist fram af barði og stóð ekki aftur upp. Var það með óhugnanlegt kýli á kjálka er náði frá snoppu að eyra.  Starfsmenn Náttúrustofunnar fóru ásamt þeim bræðrum Sigurjóni Badeur og Helga Guðmundssyni og sóttu haus dýrsins sem nú bíður nánari skoðunar. Ljóst var á ummerkjum að all stór hjörð hafði verið á svæðinu nokkrum dögum fyrr. Vegna mildra vetra undanfarið heyrir það til tíðinda ef finnast dauð hreindýr. Þau sem fundist hafa dauð undanfarin ár hafa flest látist af slysförum.  Hér að neðan má sjá myndir af dýrinu.

2003
17.12.2003   Ársskýrsla NA fyrir árið 2002 komin á vefinn  
08.12.2003   Allar skýrslur NA komnar á vefinn
28.11.2003   Hreindýraveiðar á Mýrum  
Dagana 21.-23. nóvember stóð Umhverfisstofnun fyrir hreindýraveiðum á Mýrum í samráði við Náttúrustofu Austurlands. Felld voru 13 dýr en stefnt er að því að þau verði 25. Ástæða þessa er að jörðin þar sem dýrin halda sig á veiðitíma er lokuð fyrir veiðum.
Náttúrustofa Austurlands og Karl Skírnisson á Keldum hafa skipulagt ítarlegar rannsóknir á heilbrigði íslensku hreindýranna. Hreindýrin sem féllu voru því öll tekin í nákvæma krufningu og fjölda sýna safnað. Með Karli, sem er frá Borgum í Nesjum, komu Berglind Guðmundsdóttir frá Þvottá (sjá frétt frá 9.5.2003) og Vilhjálmur Svansson dýralæknir. Karen Erla Erlingsdóttir sá um veiðarnar fyrir hönd Umhverfisstofnunar. Skyttur voru Skúli Benediktsson og Reimar Ásgeirsson og til aðstoðar var Sigfús Þorsteinsson frá Skálafelli. Skarphéðinn G. Þórisson var fyrir Náttúrustofuna.

28.11.2003   Fréttabréf SD21 í Fjarðabyggð komið út    

13.11.2003   Aldurs- og kynjasamsetning hreindýra könnuð  Á fengitíma hreindýranna er aldurs- og kynjasamsetning hreindýrastofnsins kannaður. Að því tilefni var flogið þann 7. október yfir Klaustursels- og Merkisheiði og út undir Litla Sandvatn og hreindýr þar mynduð. Flugmaður var Halldór Bergsson og til aðstoðar Reimar Ásgeirsson. Alls voru mynduð rúm 1000 hreindýr á þessu svæði og þau síðan aldurs- og kyngreind út frá myndunum. Niðurstöður voru þær að 43% þeirra voru kýr, kálfar 28%, veturgamlir tarfar 10%, tveggja ára tarfar 7% og þriggja ára og eldri tarfar 12%. Af 295 kálfum voru 6 (2%) innan við tveggja mánaða gamlir. Af kúnum var 5% kollóttar.

27.10.2003   Skýrslur NA fyrir árið 2003 komnar á vefinn  

01.10.2003   Gengið um Hólmanes  Afmælishátíð Hólmanesfólkvangsis
Um 100 manns mættu í gönguferð sem farin var í tilefni af 30 ára afmæli fólkvangsins og friðlandsins í Hólmanesi laugardaginn 27. september.  Gengið var að Skeleyri eftir nýjum fræðslustíg, sem starfsfólk Náttúrustofu Austurlands hefur útbúið. Á leiðinni lýsti starfsfólk Náttúrustofunnar fuglalífi, gróðurfari og jarðfræði í stuttu máli. Að gönguferð lokinni var gestum boðið að þiggja kaffiveitingar  í Grunnskóla Eskifjarðar þar sem sýndar voru myndir og veggspjöld með kynningu á fólkvanginum en einnig var boðið upp á lifandi tónlist.  Blíðskaparveður var og ekki var annað að heyra en að viðstaddir væru sáttir við þessa uppákomu.

25.09.2003   Afmælishátíð Hólmanesfólkvangs 27. september 
Afmælishátíð Hólmanesfólkvangs er á laugardag 27. september kl. 14:00 en ekki á sunnudag eins og misritaðist í auglýsinu
Í tilefni af 30 ára afmæli fólkvangsins og friðlandsins í Hólmanesi verður farið í stutta gönguferð um svæðið laugardaginn 27. september kl. 14.00 og fræðslustígur formlega vígður.
Lagt verður af stað frá bílastæði fólkvangins (við gömlu hauganna) þar sem staðkunningir munu segja frá friðlýsingu og sögu svæðisins. Guðrún Jónsdóttir, Skarphéðinn Þórisson og Berglind Steina Ingvarsdóttir frá Náttúrustofu Austurlands segja frá náttúrufari á svæðinu. Að gönguferð lokinni verður sýning um Hólmanesið í Grunnskólanum á Eskifirði. Þar gefst færi á að fræðast um Hólamensið og boðið verður upp á kaffiveitingar.
Tilvalið tækifæri fyrir Austfirðinga að kynnast þessari náttúru- og útivistarparadís
Allir velkomnir
Umhverfismálaráð Fjarðabyggðar Náttúrustofa Austurlands

15.09.2003   Svört maríuerla á Egilsstöðum

15.09.2003   Náttúrustofan slæst í för með Geislavörnum ríkisins í Kringilsárrana   Dagana 9. og 10. september 2003 tók Náttúrustofa Austurlands þátt í leiðangri Geislavarna ríkisins til sýnatöku í Kringilsárrana. Safnað var jarðvegs- og gróðursýnum. Ástand og fjöldi hreindýra var kannaður svo og safnað upplýsingum um hræ sem fundust.
Frá Geislavörnum ríkisins komu Magnús Á Sigurgeirsson og Kjartan Guðnason en frá Náttúrustofu Austurlands Skarphéðinn G. Þórisson. Dagný B. Indriðadóttir landvörður úr Drekagili slóst í för með fræðimönnunum. Ekið var inn að Kringilsá og gengið þaðan inn að Brúarjökli og fyrir upptök Kringilsár. Tjaldbúðir voru síðan reistar vestast í Rana en þar voru um 50 hreindýr þegar að var komið, mest kýr og kálfar en einnig nokkrir fullorðnir tarfar. Seinna um daginn sáust síðan 77 fullorðnir tarfar í Töðuhraukum í brúninni upp af Jöklu. Daginn eftir sáust 14 kýr og kálfar og 12 tarfar við Töfrafoss, 3 og 3 tarfar utan við Hrauka austarlega í Rana og síðan tarfar, kýr og kálfar á svipuðum slóðum og daginn áður.
Í flugtalningu 12. júlí 2003 fundust 88 kýr, 49 kálfar og 82 tarfar. Líklegt er því að tarfarnir frá júlí hafi enn haldið til í Kringilsárrana en hugsanlega eitthvað af kúm og kálfum verið búið að yfirgefa hann þó mögulegt sé að þau dýr hafi farið fram hjá okkur.
Beinahröngl af ungum tarfi fannst á Brúarjökli um 500 m ofan við upptök Kringilsár og er ekki gott að segja hvað hafi orðið honum að aldurtila og hvað hann hafi verið að gera á jökli. Leifar af kollóttum tarfi fannst austarlega í Rana og hefur hann drepist þar þegar komið var fram á vetur. Niðri í hálsinum upp af Jöklu voru síðan leyfar af tveggja ára hyrndum tarfi og stutt frá lá nýdauður spikfeitur 3-4 ára tarfur. Engir áverkar sáust á honum og því ráðgáta hvernig hann drapst. Fjögur gömul hræ fundust af ungum kúm sem drepist höfðu um vor og því líklega í tengslum við burð.
Töluvert sást af dauðum stálpuðum heiðagæsaungum og um 10 voru enn í Rananum enda illa fleygir. Áhrif beitar voru mjög áberandi um allan Rana og bera Töðuhraukar tæplega nú um stundir nafn með rentu.
Af fuglum sáust ein álft, heiðagæsir og tvær hávellur, nokkrar heiðlóur, sandlóur og hrossagaukar. Af spörfuglum sáust þúfutittlingar og sólskríkjur og sjö hrafnar sveimuðu yfir tarfshræinu. Auk þess sást einn máfur.
 Í læk nálægt tjaldbúðum sáust nokkrir smásilungar.
Ein blá gúmmíteiga, plástur, tveir Melroses tepokar, skóreim og klósettpappír á nokkrum stöðum báru þess vitni að heimsóknum hefur fjölgað í Ranann. Vonandi gæta framtíðargestir í Kringilsárrana að skilja ekkert sjáanlegt eftir sig nema spor sín.

15.september
Fyrir um viku fóru að berast fréttir af svörtum fugli á Egilsstöðum sem væri að öðru leiti eins og maríuerla. Vigfús Hjörtur Jónsson fann fuglinn við Egilsstaðabýlið sunnudaginn 14. september og Skarphéðinn mætti á staðinn og myndaði fuglinn sem þá var floginn yfir að Söluskála KHB.
Myndir voru sendar til fuglamanna vítt og breytt um landið sem fuglagáta. Tvö svör bárust snarlega; séra Sigurður Ægisson stakk upp á sótugri máríuerlu en fuglaljósmyndari m.m. Jóhann Óli Hilmarsson taldi hér vera melaníska máríuerlu. Tel ég líklegt að Jóhann hafi rétt fyrir sér.
Melanismi (andstæða albínisma) er þegar of mikið af dökku litarefni er framleitt af lífveru sem gerir hana dökka. Litarefnið (melanínið) er (í það minnsta í húð) til varnar útfjólubláum geislum. Menn í mikilli sól verða brúnir vegna framleiðslu melaníns til varnar þessum geislum. Melanismi er sjaldgæfur meðal flestra fugla. Þó eru til tegundir þar sem hann er algengur eins og t.d. hjá kjóanum. Einnig sést þetta hjá bjargdúfum sem eru þá það sem kallast “hamraðar”.

08.09.2003   Umhverfisráðgjafar Alcoa í heimsókn í Fjarðabyggð  Miðvikudaginn 3. september voru prófessorarnir, Alan W. Davison frá University of Newcastle og Leonard H. Weinstein, frá BoyceThompson Institute for PlantResearch At Cornell University á ferð í Fjarðabyggð ásamt  Patrick Grover og Steve Myers umhverfisfræðingum frá Alcoa. Alan W. Davison og Leonard H. Weinstein vinna sem ráðgjafar fyrir Alcoa að tillögum að umhverfisvöktun í Reyðarfirði. Þeir höfðu fyrir heimsóknina kynnt sér skýrslu Náttúrustofu Austurlands um gróðurfar í Reyðarfirði sem unnin var sem hluti af undirbúningsrannsóknum vegna álvers í Reyðarfirði á árunum 1998 - 2001. Í heimsókninni kynntu þeir sér aðstæður og gróður á álverssvæðinu undir leiðsögn starfsfólks Náttúrustofu Austurlands.  Alan W. Davison og Leonard H. Weinstein eru meðal virtustu sérfræðinga heims á sviði áhrifa mengunar á umhverfið eikum á góður og hafa m.a. fengist við rannsóknir á áhrifum flúors á gróður. Það var því afar fróðlegt fyrir starfsfólk Náttúrustofunnar að hitta þá. Ekki spillti veðrið heldur fyrir meðan á heimsókninni stóð.
  

05.09.2003   Bláfáninn á Borgafirði eystri  
Þann 28. ágúst heimsótti starfsmaður Náttúrustofu Austurlands smábátahöfnina á Borgarfirði eystra fyrir Landvernd. Smábátahöfnin er talin uppfylla þau skilyrði sem fylgir því að mega flagga Bláfánanum.  
“Bláfáninn er alþjóðlegt merki sem hefur þann tilgang að stuðla að verndun umhverfis hafna og baðstranda. Bláfánann hljóta þeir einir sem leggja sig fram um að bæta gæði og þjónustu stranda og smábátahafna og stuðla að verndun umhverfis.”
Niðurstaða heimsóknarinnar var að smábátahöfnin væri til fyrirmyndar á öllum sviðum og verð þess að flagga Bláfánanum áfram.

02.09.2003   Ungir hreinkálfar í fóstri í Klausturseli á Jökuldal
Þann 28. ágúst 2003 heimsóttu Skarphéðinn G. Þórisson hjá Náttúrustofu Austurlands og Karen Erla Erlingsdóttir frá veiðistjórnunarsviði Umhverfisstofnunar ábúendur í Klausturseli þau Aðalstein Jónsson og Ólavíu Sigmarsdóttur og tvo hreinkálfa sem þau hafa í fóstri. Í Klausturseli hafa hreindýr verið í haldi í mörg ár. Þar eru nú fyrir tvær kýr.
Þann 22. ágúst skaut Tryggvi Jónsson kýr númer 121 í Hafursárflóa inn undir Snæfelli. Leiðsögumaður var Sigurður Aðalsteinsson. Eftir að kýrin var fallin kom í ljós að henni hafði fylgt um 10 daga gamall kálfur. Engar líkur voru taldar á því að hann mundi lifa af móðurlaus. Hann náðist og var farið með hann í Klaustursel en ábúendur þar hafa reynslu af því að ala upp hreindýrskálfa. Hann vandist manninum furðu fljótt og virðist þrífast ágætlega. Þetta var tarfkálfur sem skírður var Sigurður Ágúst.
Þann 27. ágúst var Þóroddur Þórhallsson á veiðum í Klausturselsheiði undir leiðsögn Össurar Torfasonar. Þar var felld kýr númer 127. Eftir að hún var fallin kom í ljós að henni fylgdi innan við sólarhrings gamall kálfur. Var einnig farið með hann í Klaustursel. Hann tók pela strax en vegna ungs aldurs er hann mun viðkvæmari en Sigurður Ágúst og því tvísýnna með framtíð hans. Hér var einnig á ferðinni tarfkálfur sem var skírður Össur. Var hann 4,3 kg er hann var vigtaður í Klausturseli líklega rétt rúmlega sólarhrings gamall.
Meðalþungi 22 nýborinna tarfkálfa á Vesturöræfum árin 1980-81-91-92  var 5,7 kg (4,2-7,3 kg) svo ljóst er að hann er með rýrara móti og lífslíkur því minni en ella.
Ljóst er að þau Aðalsteinn og Ólavía hafa bjargað þessum kálfum. Lífslíkur Össurar eru mun minni en Sigurðar Ágústar en tryggasta leiðin til að reyna að halda lífi í honum er að þau Klausturselshjón fái hann ættleiddan. Hafa þau bæði áhuga á að fá að halda þessum dýrum.

 

Fyrra dýrið var skotið norðan Líkárvatns og virðist annað hornið vera tvístofna. Greinilegt er að vinstri ennisgreinin hefur vaxið upp með stönginni í staðinn fyrir að vaxa út frá enninu. Hitt dýrið var skotið á sunnanverðri Lónsheiði. Þar er hægra hornið eitthvað undarlegt, minnir á horn af öldruðum tarfi en vinstra hornið bendir til þess að um tarf á besta aldri sé að ræða. Á meðfylgjandi skýringarmynd má sjá hina ýmsu hluta hreindýrahorns nafngreinda.      

28.08.2003   Álftamerkingar í Jökuldalsheiði 20. ágúst 2003  
Miðvikudaginn 20. ágúst tók Náttúrustofa Austurlands þátt í álftamerkingum við Ánavatn á Jökuldalsheiði. Merkingarnar eru samvinna Breta (The Wildfowl and Wetlands Trust) og Íslendinga og hafa verið nær árvissar frá 1988. Þennan dag náðust 80 álftir á Ánavatni en af þeim voru 13 áður merktar. Ein af þeim var merkt 1988 eða 1989. Álftirnar eru merktar bæði með stálhring og gulum plasthring með áletrun sem hægt er að lesa af á löngu færi með fjarsjá. Fuglarnir eru kyngreindir, vegnir og mældir og að lokum er tekin andlitsmynd af öllum fuglum en hægt er að þekkja þá af nefmynstri þar sem engir tveir fuglar eru eins.  
Þeir sem sáu nú um merkingarnar voru álftadoktorinn Ólafur Einarsson, Alexa Seagrave sem var hér í fyrsta sinn svo og Richard Hesketh sem var hér í sínum áttunda álftamerkingarleiðangri.

19.08.2003   Kóngasvarmi víða á Austurlandi     Síðustu daga hafa Kóngasvarmar (Agrius convolvui) sést víða um Austurland. Jóhanna Sigurðardóttir á Breiðdalsvík var með einn í garði sínum um helgina, Reynir Júlíusson náði einum á Seyðisfirði, mállausi kötturinn Herkúles veiddi einn við Dalskóga á Egilsstöðum, einn fannst á þvottasnúru við Hátún á Eskifirði og enn einn laumaði sér inn í kvennaklefa sundlaugarinnar á Egilsstöðum nú í morgun
Hægt er að finna frekari fróðleik af kóngasvarma      http://tpittaway.tripod.com/sphinx/a_con.htm

12.08.2003   Kóngasvarmi í Neskaupstað     Elísabet Ýrr Steinarsdóttir heimsótti Náttúrustofu Austurlands í gær 11. ágúst ásamt vinum sínum Sylvíu og Theodór.  Krakkarnir höfðu með sér risa stórt fiðrildi sem faðir Elísabetu, Steinar Gunnarsson, fann í garði þeirra að Miðstræti 18 í Neskaupstað.  Við nánari athugun reyndist þetta vera kóngasvarmi eða kóngafiðrildi (Agrius convolvuli).  
Vænghaf kóngasvarma getur verið frá 9,5cm til 13 cm og er sograninn álíka langur, töluvert lengri en bolurinn, en hann er venjulega upphringaður og því ekki mjög áberandi.  Vængir kóngasvarma eru gráir með fíngerðum svörtum flikrum.  Á afturbol eru rósrauð og svört þverbelti.  Heimkynni fiðrildisins er um allan heim nema í Ameríku og flækist það stundum til Íslands.   Hann virðist þó ekki eins háður vindum og aðrar suðrænar fiðrildategundir sem hingað berast enda hefur kóngsvarmi mikla flughæfileika og ferðast með eigin vængjakrafti.  Þegar árferði er gott, eins og verið hefur í Evrópu síðustu mánuði, fjölgar kóngasvarmi sér mikið og ferðast þá oft í stórum hópum.  Það er því líklet að fleiri fiðrildi að þessu tagi muni finnast hér á næsu dögum.  
Hægt er að finna myndir af kóngasvarmi
  

20.06.2003   Nýjungar í Náttúrugripasafninu í Neskaupstað og sýning í skóvinnustofunni   Sumarstarfsemi Náttúrugripasafnsins í Neskaupstað hófst að þessu sinni 1. júní og verður það opið alla daga í sumar frá kl. 13:00 – 17:00 eða eftir samkomulagi við safnstjóra í síma 477-1774.  
Í Náttúrugripasafninu er fallegt steinasafn, gott fuglasafn og fiskasafn auk nokkurra spendýra og fleiri náttúgripa. Allir sýningagripir eru merktir á íslensku, ensku, þýsku og latínu auk þess sem fuglarnir eru merktir á dönsku.  Hægt er að finna meira um safnið hér.
Í sumar verður boðið upp á nokkrar nýjungar í safninu. Má þar nefna veggspjaldasýningu um friðlandið í Hólmanesi, en 30 ár eru síðan svæðið var friðlýst, fróðleik um bjargdúfur og einkennisplöntur Austurlands. Einnnig verður hægt að sjá kvikmyndir um náttúru Austurlands t.d. myndbrot frá fuglalífinu í Skrúð eftir Magnús Magnússon kvikmyndatökumann.
Á efri hæð húsins er barnahorn þar sem hægt er að skoða steina, lita myndir og fleira.  Nemendur 1. bekkjar Grunnskólanns á Eskifirði og útskriftarhópur leikskólans á Reyðarfirði lituðu og klipptu út myndir af fuglum þegar þau heimsóttu safnið í vor og er afreksturinn til sýnis í safninu í sumar.  
Full ástæða er til að hvetja bæði gesti og gangandi til að líta inn á Náttúrugripasafnið enda er þar margt fróðlegt að sjá og aðgangseyrir er enginn. Léttur spurningaleikur er í boði fyrir þá safngesti sem vilja og verða þrír heppnir vinningshafar dregnir út í október og fá þeir vinningana senda heim.
Skóvinnustofan sem er í viðbyggingu Náttúrugripasafns hefur einnig verið opnuð til sýningar fyrir almenning. Starfsmaður Náttúrugripasafnsins sýnir skóvinnustofuna þeim sem þess óska.  Skóvinnustofan var starfrækt af Sigmundi Stefánssyni og börnum hans og er ótvírætt það skósmíðaverkstæði sem á sér lengsta sögu á Austurlandi.  Skóvinnustofunni  var komið á fót árið 1905 og var hún starfrækt samfellt til ársins 1985. Hún hefur staðið að mestu óhreyfð síðan skóviðgerðum var hætt þar og er varðveitt með flestum þeim tækjum og tólum sem þar voru notuð. Nokkrar myndir frá skóvinnustofunni  Ljósmyndir Berglind Steina Ingvarsdóttir
Meðal þess sem er á skóvinnustofunni er gömul fótstigin saumavél Sigmundar Stefánssonar skósmiðs.  Hann mun hafa eignast vélina um líkt leyti og hann kom skósmíðastofunni á fót.



Tæki til að víkka út skó en það var lengi notað á skóvinnustofunni
 

19.06.2003   Haförn í Reyðarfirði Óskar Ágústsson frá Reyðarfirði hafði samband og lét vita af haferni sem var á sveimi yfir Reyðarfirði í gær.  Haförninn olli miklu uppnámi meðal gæsa og annara fugla í firðinum.

03.06.2003   Mandarínönd, fjallafinka ofl. Ein mandarínönd sást í gær við Úlfsstaði á Völlum.  Samkvæmt Eddu Björnsdóttur frá Miðhúsum voru þrjár ógreindar svölur við bæinn Breiðavað í Eiðaþingá í síðustu viku og syngjandi fjallafinka er niður undir Eyvindará skammt frá Miðhúsum.

03.06.2003   Helsingi og heiðagæs á hreiðri Gunnar Björnsson frá Hofi í Fellum rakst á helsingja og heiðagæs á hreiðri við Ormarsstaðaá í Fellum.  Samkvæmt Hálfdáni Helgasyni var haförninn enn við Kárahnjúka á sunnudaginn sem leið.

29.05.2003   Tyrkjadúfa, haförn o.fl.   Fullorðin tyrkjadúfa með svartan hálshring hefur sést á Norðfirði síðustu daga.   Tyrkjadúfan kemur daglega að bænum Skorrastað og nær sér í mat hjá alíöndum sem þar eru.  
Loftur Jónsson tilkynnti um gráhegra sem var við Strandatjörn á Völlum í vikunni.  Þá tilkynnti Hálfdán Helgason um haförn sem hann sá við Fremri Kárahnjúk þann 22. maí og aftur 25. maí á sama stað

29.05.2003   Hreinkýr bornar á öræfum   Nú eru hreinkýrnar bornar uppi á öræfunum en sumir tarfanna hanga enn í byggð. Þann 23. maí voru 57 fullorðnir tarfar innan við Selland í Hlíð og þann 25. sáust sjö út á Eyju og fjórir innst í Njarðvík stutt frá vegi og fylgir með mynd af þeim hér.
Þessir hreintarfar sáust innst í Njarðvík þann 25.maí


21.05.2003   Laufglóinn allur   Laufglóanum, sem fannst á Reyðarfirði 19. mars sl., var sleppt í gær. Það voru þeir Björn Stefánsson og Kristján Bjarnason frá Eskifirði sem slepptu honum við Grunnskólann á Reyðarfirði.  Að sögn Björns flaug fuglinn strax í næsta tré og var þar dágóða stund.  Fuglinn flaug svo í annað tré og hvarf þeim sjónum.  Það var svo um kl. 22 í gærkvöldi að fuglinn fannst dauður undir tré í garðinum við Brekkugötu 7 á Reyðarfirði.  Líklegt er að þetta hafi verið ungur karlfugl en fuglinn verður færður Náttúrustofu Austurlands og hafður til sýnis á Náttúrugripasafninu í Neskaupstað innan tíðar.

20.05.2003   Leiðangur Náttúrustofu Austurlands á Vesturöræfi    
Skarphéðinn G. Þórisson og Halldór W. Stefánsson fóru á Vesturöræfi dagana 16.-18.maí 2003 til að kanna burð hreindýra og varp heiðagæsa.  Með þeim í för var Hjalti Stefánsson kvikmyndatökumaður RÚV á Austurlandi. Mynd.  Halldór W. Stefánsson og Hjalti Stefánsson í leiðangri sem farinn var á Vesturöræfi dagana 16-18. maí 2003.
Tíðarfar hefur verið afar hagstætt hreindýrum og fuglum í allan vetur (svo að elstu menn muna vart annað). Snjóalög í kringum Snæfell voru eins og um miðjan júní í meðalári.
Þann 17. maí gengið upp frá Lindum í Hálsi, utan við Fífuleiruvatn, að Syðradragi, inn með því að kofalæk, niður Hálsin og út í Lindur. Hreindýrin voru dreifð um allt þetta svæði en einnig í hlíðarrótum hnjúkanna vestan Snæfells og inn fyrir Sauðá. Flest dýrin eða 180 og 131 kálfur voru sitt hvoru meginn við Ljósalykkjuflóa en alls sáust 482 dýr og 202 kálfar. Ekki var hægt að sjá hvort dýr langt í burtu voru með kálf eða ekki. Af 281 kú sem tókst að skoða vel voru 202 bornar. Samkvæmt því var burður langt á veg kominn eða 72% kúnna bornar. Það bendir til þess að miðburður hafi verið um 14. maí eða 4-6 dögum fyrr en 1980,1981, 1991 og 1992. Ástæða þess hlýtur að vera sú að fengitími var fyrr á ferðinni haustið 2002. Ástæða þessa er líklega að nú eru fleiri fullorðnir tarfar í hjörðinni og líkamlegt ástand dýranna var mjög gott eftir góðan vetur og sumar.


Hreindýr vestan Snæfells
Einn tarfkálfur um 5 klst gamall vestan við mitt Syðradrag var merktur með eyrnamerkjum. Reyndist hann vera 7,6 kg og er það þyngsti nýfæddi kálfurinn sem vigtaður hefur verið hér á landi. 39 kálfar hafa verið vegnir í gegnum tíðina og var meðalþyngd kvíga 5,0 kg en tarfkálfa 5,7 kg.  mynd af kálfinum hér

Kannaður var varpárangur heiðagæsa á svæðinu. Í 48 hreiðrum var meðaleggjafjöldi 3,7 sem bendir til að varp sé mun fyrr á ferðinni en í meðalári og voru flestar gæsirnar lagstar á til útungunar. Varp heiðagæsanna hefur greinilega aukist á svæðinu frá vorinu 2000.  Nú eru þær verpandi og dreyfðar um allan Háls, meðfram Jöklu og á Vesturöræfum en það getur eins og áður er nefnt stafað af óvenju hagstæðu tíðarfari bæði á vetrar- og varpstöðvum þetta árið. 

Aðrar fuglategundir sem sáust í leiðangrinum voru:   

Snjótittlingur, þúfutittlingur, heiðlóa, lóuþræll, heiðagæs, sílamáfur, skúmur, hrafn, maríuerla, steindepill, spói, urtönd, grafönd, hrossagaukur, álft, sandlóa, sendlingur og rjúpa.

Grafið hafði verið út úr einu greni í Hálsi og í eitt sinn heyrðist í tófu gagga.  Á nokkrum stöðum mátti sjá ummerki tófunnar þar sem heiðagæsaegg höfðu verið grafin upp frá liðnu ári, nýétin egg og drepnar heiðagæsir.  

19.05.2003   Múrsvölungar á Seyðisfirði    
Í dag voru 5 múrsvölungar og ein bæjarsvala á sveimi á Seyðisfirði.

19.05.2003   Laufglói á Reyðarfirði    Laufglói fannst á Verkstæði Borgþórs við Búðareyri 27 á Reyðarfirði í dag.  Fuglinn flaug á glugga og vankaðist við höggið.  Starfsmenn verkstæðisins handsömuðu fuglinn og höfðu samband við starfsfólk Náttúrustofu Austurlands sem kom og greindi fuglinn.  Búið er að merkja fuglinn og fékk hann númerið 758-788.
Laufglói heldur sig í trjátoppum og fer helst ekki út úr trjáliminu.  Karlfuglinn er með skærgulan fiðurham sem er skýrt afmarkaður móti svörum vængjum og svörtu stéli.  Kvenfuglinn er gulgrænn.  Laufglóinn verpir í Evrópu , SV-Asíu og Indlandi.  Sumarstöðvar hans eru í Mið-Afríku. Hægt er að skoða myndir af laufglóanum hér.

Laufglói hafði sést 9 sinnum á Íslandi til og með 2000. Útbreiðslukort og komutími laufglóa á Íslandi er að finna á http://www.hi.is/~yannk/status_oriori.html

19.05.2003   Múrsvölungur og smyrill í hrakningum.  
Mikil rigning hefur verið Austanlands undanfarinn sólahring og hafa fuglar lent í hrakningum vegna þessa.  Á Eskifirði fannst blautur og úrvinda múrsvölungur sem nú er komin í vörslu Náttúrustofunnar til aðhlynningar og verður honum sleppt þegar fuglinn braggast og veður lagast.   Múrsvölungur er af svölungarætt.  Hann er  evrópskur flækingsfugl en sést hér af og til.  Hann líkist svölum í útliti en auðgreindur frá þeim á löngum vængjum, stuttu klofnu stéli, sótsvörtum lit og hvítri kverk.  Múrsvölungar eru mjög hraðfleygir og sjást sjaldan nema á flugi.  Í kuldatíð leita þeir skjóls, t.d. í mannvirkjum og leggjast í dvala og dorma. Myndir af múrsvölung er að finna hér.
     
Ungur smyrill tók sér far með Bjarti NK til lands aðfaranótt sunnudags.  Fuglinn settist á skipið á Fæti um 40 mílur frá landi og var illa á sig kominn, blautur og hrakinn.   Óli Hans Gestsson skipverji á Bjarti veitt smyrlinum húsaskjól þegar í land kom.  Smyrillinn var óðum að braggast í vistinni, búin að snæða skinku og drekka vel af vatni og var bara nokkuð sáttur við samveru mannanna.  Starfmenn Náttúrustofunnar merktu og vigtuðu fuglinn áður en honum var sleppt út í frelsið. Skoðið myndir af smyrlinum hér.
 

14.05.2003   Hringdúfur á Héraði.   
Fyrir um viku sást hringdúfa í garðinum á Helgafelli í Fellabæ og tilkynnt var um aðra hringdúfu 11.maí á Egilsstöðum á bak við Búnaðarbankann og pósthúsið

12.05.2003   Æðarkóngur, heiðagæs ofl. í Neskaupstað.     
12. maí. Skarphéðinn G. Þórisson sá æðarblending í höfninni í Neskaupstað sl. laugardag eftir að formlegri fuglaskoðun lauk.  Blendingurinn var um 60 m frá landi

12.05.2003   Fuglaskoðun á kosningadag: 23 fuglategundir sáust í Neskaupstað og 24 á Reyðarfirði.    
Í fuglaskoðuninni á kosningadaginn sáust 23 fuglar í Neskaupstað og 24 á Reyðarfirði.  
Ríflega 20 manns mættu í Neskaupstað og skoðuðu fugla undir leiðsögn Skarphéðins G. Þórissonar og Berglindar Steinu Ingvarsdóttur.  Frekar kalt var í veðri, en áhugasamir fuglaskoðarar létu það ekki á sig fá. Þeir fuglar sem sáust í Neskaupstað voru: Kría, hettumáfur, toppönd, stelkur, lóuþræll, æðarfugl, sendlingur, sandlóa, tildra, silfurmáfur, heiðlóa, jaðrakan, rauðhöfði, stokkönd, grágæs, sílamáfur, svartbakur, hrafn, urtönd, spói, hávella, maríuerla og álft.
Skoðið myndir úr fuglaskoðun í Neskaupstað hér.

09.05.2003   Rúmlega 20 manns mættu á fyrirlestur Náttúrustofunnar um far og fugla í gær   

09.05.2003   Náttúrustofan og Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði kanna sníkjudýr í hreindýrskálfum    
Náttúrustofa Austurlands í samvinnu við Karl Skírnisson sníkjudýrafræðing við Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum sóttu um styrk úr Nýsköpunarsjóði Námsmanna í verkefni sem ber heitið „Sníkjudýrasýkingar í hreindýrskálfum“.   Svar hefur nú borist um að styrkur fáist en einnig hefur Umhverfisstofnun heitið að styrkja verkefnið.
Berglind Guðmundsdóttir líffræðingur frá Þvottá í Álftafirði verður ráðin til Náttúrustofu Austurlands til að vinna verkefnið.
Í umsókninni til Nýsköpunarsjóðs kom fram að markmið verkefnisins væri að „kanna sumarið 2003, í fyrsta sinn á Íslandi, sníkjudýrasýkingar í hreindýrskálfum á og í nánd við burðarsvæði þeirra á hálendi Austurlands, í Sandvík sunnan Norðfjarðar og í fjalllendinu upp af  Mýrum. Leitin mun einkum beinast að einfrumungum, bæði hníslum (Eimeria spp.), gróma (Cryptosporidum sp.) og amöbum (Entamoeba sp.) sem allt eru vel þekkt sníkjudýr í íslenskum grasbítum og þekkt fyrir að geta valdið verulegum vanþrifum, einkum í ungviði. Einnig er ætlunin að fylgjast með því hversu mikil brögð eru af bandorma- og þráðormasýkingum í hreindýrskálfum með því að kanna hvenær vart verður við egg ormanna. Rannsóknirnar byggjast á skoðun saursýna. Þeim verður safnað á burðarsvæðum hreindýrskúa og þeim slóðum sem þær halda sig á með kálfana fram eftir sumri. Stefnt er að því að rannsaka allt að 150 sýni. Tegundir sem finnast verða greindar og sýkingatíðni metin. Finnist hníslar skapast aðstæður til að lýsa nýrri, eða jafnvel nýjum tegundum fyrir vísindin. Fari svo verða þær athuganir gerðar í samvinnu við hníslasérfræðinga Vestanhafs.“
Um nýsköpunargildi verkefnisins segir í umsókninni að „rannsóknir sem þessar hafi aldrei verið gerðar hér á landi. Niðurstöðurnar muni auka skilning okkar á sníkjudýrum í hreindýrum og þýðingu þeirra fyrir hýsilinn. Verkefnið er liður í að rannsaka heilnæmi hreindýraafurða og renna stoðum undir þá kenningu að íslensku hreindýrin séu meðal þeirra heilbrigðustu í heimi.“

08.05.2003   Vötn á Jökuldalsheiði orðin íslaus
Skarphéðinn G. Þórisson tók þessar myndir úr morgunflugvélinni til Egilsstaða í dag.   Myndirnar sýna íslaus vötn á Jökuldalsheiði en y firleitt leysir ekki ísa þar fyrr en í júní.

Þríhyrningsvatn 
 

Krókavatn austast og neðst.   Fjær Búrfellsvatn og Búrfellið vestan þess. Matbrunnavatn enn vestar en fjær Háfsvatn 

 
Neðst Pollur, þá Ánavatn, Sænautavatn og vestan undir Sænautafelli Grjótgarðsvatn 

Gripdeild

06.05.2003   Krían komin   
Þrjár kríur sáust í morgun norðan við flugvöllinn í Neskaupstað og er það fyrstu kríurnar sem sjást þar í ár.
Fyrstu kríur ársins sáust hins vegar 21.apríl utan við Júllatún við Höfn í Hornafirði.  Kríurnar voru aðeins tvær en yfirleitt er allt orðið fullt af kríum á Höfn 3-4 dögum eftir að þær fyrstu sjást.  Þetta árið létu þær þó bíða lengur eftir sér því fyrsti stóri hópurinn (um 1000 stk) sást ekki fyrr en í morgun eða um 2 vikum seinna.

05.05.2003   Spóinn er kominn og haförn á Héraði  
Halldór W. Stefánsson átti leið um Héraðið 4.maí og sá mikið af grágæsum og heiðagæsum í túnum.  Einnig sá hann á dögunum ungan haförn fljúga yfir á Völlum á Fljótsdalshéraði vestur yfir Lagarfljót.  
Gránað hefur í láglendi hér eystra undanfarið sem gæti haft áhrif á varp þeirra fugla sem byrjaðir eru eins og stokkanda og grágæsa og fleiri tegunda.
 
Föstudaginn 2.maí sást fyrsti spóinn á Reyðarfirði og sama dag sáust 4 spóar við Svínaskála utan við Eskifjörð.  Spóanns var fyrst vart í gær sunnudaginn 4.maí á Hérað

02.05.2003   Fyrirlestur um far og fugla 8. maí
Í gær 8. maí stóð Náttúrustofa Austurlands fyrir fyrirlestri um far og fugla.  Fyrirlesarar voru Skarphéðinn G. Þórisson og Halldór W. Stefánsson starfsmenn Náttúrustofunnar.   Ríflega 20 manns mættu á fyrirlesturninn.   Meðal gesta voru Brynjúlfur Brynjólfsson og Björn Arnarson, fuglaáhugamenn frá Höfn, og fræddu þeir gesti m.a. um fuglaathugunarstöð sem verið er að stofna á Höfn í félagi við Menningarmiðstöð Hornafjarðar, Náttúrugripasafnið á Höfn og Háskólasetrið.  Fuglaathugunarstöðin verður fyrst og fremst ætluð til að efla rannsóknir á fuglum á Suðausturlandi, byggð á þeirri miklu þekkingu sem þegar er fyrir hendi á svæðinu..

Fyrirlesturinn var nokkurs konar upphitun fyrir fuglaskoðun Ferðafélags fjarðamanna og Náttúrustofunnar sem verður  við Andapollinn á Reyðarfirði og við flugvöllinn í Neskaupstað laugardaginn 10 maí n.k. klukkan 1300

01.05.2003   Hrafnsendur í Reyðarfirði
5 hrafnsendur (4 steggir og ein kolla) voru á Breiðdalsá sem er milli Hafraness og Þernuness í Reyðarfirði.  
Hrafnsönd er meðalstór kafönd og er steggurinn eina öndin sem er alsvört og án vængspegils.  Á stuttu færi má sjá hnúð á nefi. Goggurinn er svartur með gulrauðum bletti ofan á efra skolti. Hrafnsöndin verpir við vötn og tjarnir og er hér á landi einkum við Mývatn.

28.04.2003   Hringdúfa, gráhegri o.fl.
Í gær kvöld var ein hringdúfa utan við Atlavík í Hallormsstðaskógi.  Einnig var mjög mikið af álft, heiðagæs, grágæs og lóum eins og oft er þegar kólnar og snjóar í fjöll.
Sama dag var einn gráhegri á leirunum í botni Eskifjarðar.

28.04.2003   Höfrungavaða í Berufirði  Uppfært 07. janúar 2004
Eyjólfur Guðjónsson, bóndi á Framnesi í Berufirði tilkynnti um höfrungavöðu sem kom inn Berufjörðinn 6.apríl.  Talið er að höfrungarnir hafi verið um 2000 en erfitt er að kasta tölu á svona stóran hóp.  Höfrungavaðan kom inn að bænum Teigarhorni, snéri við þar og stoppaði stutt.  Að sögn Eyjólfs hafði vaðan verið í fjarðarkjaftinum nokkra daga áður og henni fylgdi einn hnúfubakur.   Talið er að höfrungavaðan hafi elt loðnu sem verið hefur á þessu svæði.

28.04.2003   Fuglafréttir frá Páskum
Þann 26.apríl var ein bleshæna á Löngutjörn í Egilsstaðabæ. Um tíma var bleshæna á þessum stað í fyrra, spurning hvort sami fugl sé hér á ferð. Á tjörninni voru einnig tvö flórgoðapör sem héldu sig á sitt hvorum hluta tjarnarinnar, annað parið var mjög varplegt í háttum. Bleshæna og aðrir fuglar sem á tjörninni voru máttu sæta ofsóknum af hálfu flórgoðanna sem verja sín óðul af hörku.
Fremur óvenjulegt par gæsa heldur nú til við Langagerði á Efra-Dal. Um er að ræða helsingja sem paraður er við heiðagæs en parið var mætt þangað laugardaginn 26.apríl. Vorið 1999 var parið á austurbakkanum í Klaustursselslandi og myndaði Skarphéðinn Þórisson helsingjann 19. júní. Þann 22.maí vorið eftir var parið handan Jöklu í brekkunni inn og undir Langagerði (Hákonarstaðaland). Parið sást einnig árin 2001 og 2002 og er þetta því að minnsta kosti fjórða árið sem það sést.

Ef vel er gáð geta glöggir menn séð heiðagæs á myndinni   

21. apríl Töluverður fjöldi anda er nú á leirunni ofan við flugvöllinn í Neskaupstað.   Þar má m.a. finna toppendur, hávellur, urtendur, grafendur, stokkendur, rauðhöfða og æðarfugl auk fjölda vað- og máffugla.  Gæsir eru mjög víða á túnum í Norðfjarðarsveit mest grágæs en einnig helsingi.   Ein margæs var í fjörunni utan við slippinn í Neskaupstað.  
Tvær bæjasvölur sem halda til við Netaverkstæðið í Neskaupstað hafa vakið mikla athygli meðal bæjarbúa.  Í fyrra gerðu svölur hreiður inní Netaverkstæðinu en því hreiðri var eytt og fuglarnir létu ekki sjá sig meir það árið.  
Reyðarfjörður: Grágæsir, heiðargæsir og helsingjar á túnum, stakur gráhegri við leiruna. Lundinn er sestur upp í Skrúð en þar er allt orðið fullt af lunda.  
Tvö brandandapör á Djúpavogi
20. apríl
Þúfutittlingur á staur neðan við bæinn Kirkjumel í Norðfirði. Einn flórgoði og 9 hrafnsendur við Miðfjörð á Langanesi.
19. apríl
Sá fyrsta steindepilinn í dag.  Steindepillinn sat ásamt  2 maríuerlum í fjörunni utan við slippinn í Neskaupsstað.
Þórhallur Þorsteinsson búsettur á Egilsstöðum og á ferð frá Kverkfjöllum til byggða í dag sá stórann ránfugl hnita hringi yfir Hvannalindum og taldi að þar væri á ferðinni haförn. Gæsir mættar í Hvannalindir og slæðingur af öðrum fuglum, nefndi meðal annars steindepil.
18. apríl
Páll Leifsson frá Eskifirði fór um Langanesið í dag.  Við Hrafnakletta var ungur haförn á flugi.  Fjórir svartþrestir og einn músarindill voru við eyðibæinn Heiði.  Þar sáust einnig 10 blesgæsir. Ein þerna sást á flugi en sökum mikillar fjarlægðar var ekki hægt að greina hana nánar.  
17. apríl
Ágúst Blöndal á Neskaupstað hafði samband og sagði frá ljóshöfðastegg sem hann sá þar í dag og 19 margæsum sunnan við ósinn.
13. apríl
Lóan er komin til Norðfjarðar. Alls sáust 14 lóur á túni í Norðfjarðarsveit í dag. Á Ingunnarveitu var brandandapar að spóka sig í sólinni. Parið heldur vonandi til á svæðinu í sumar en 29.apríl í fyrra kom stakur brandandarsteggur á sama stað. Seggurinn stoppaði aðeins í 10 daga og flaug til SV 9.maí. Brandendur koma hingað sem flækingar frá Evrópu en hafa tekið upp á því að verpa hér á síðastliðnum árum
Mynd af brandönd vefnum Stafræn fuglaljósmyndu

14.04.2003   Brandendur, straumendur, rauðhöfðar, stelkur, tjaldur og fleiri fuglar
Einn straumandarsteggur mættur á lónið á Seyðisfirði, einnig rauðhöfðapar og ein álft var við Vestdalseyri og fréttir af annarri á flugi inn með ánni á sama tíma. Nokkrir stelkar, tjaldar og þrjár toppendur voru líka út með firðinum ásamt miklu magni af æðarfugli, hávellu, máfum og múkkum. Nokkrir hettumáfar hafa haldið til á Seyðisfirði meira og minna í allann vetur og sömuleiðis um 30 stk. af stokköndum. Skógarþrestir hafa komið þangað í stórum hópum undanfarið og bærinn síðan ómað af þrastasöng. Svartþrestir og gráþrestir hurfu alveg á sama tíma og skógarþrestirnir komu og hafa ekki séðst síðan

11.04.2003   Bæjarsvala og mikið að skógarþröstum í Fljótsdal
Ein bæjarsvala sást við Sturluflöt í Fljótsdal í gær. Þar var einnig ógrynni af skógarþröstum.

10.04.2003   Fréttir af umhverfismálum frá ýmsum stöðum
Á síðu Staðardagskrár 21 á Íslandi er að finna orð dagsins þar sem Stefán Gíslason kemur með stuttar fréttir, tivitnanir og vangaveltur er tengjast umhverfismálum. Á þessari síðu er oft að finna ýmsar áhugaverðar og skemmtilegar fréttir eins og dæmin hér á eftir sýna:
Sænsk umhverfisverndarsamtök vilja banna byggingu á verslunarmiðstöðvum í útjaðri þéttbýlis. Samtökin benda á að slíkum verslunarmiðstöðvum fylgir aukin umferð og þar af leiðandi aukin mengun. Þau vilja að leyfi fyrir slíkum miðstöðvum sé háð því að fólk eigi auðvelt með að komast þangað á aðra vegu en á bílum.
Yfirvöld í Hróarskeldu (Roskilde) í Danmörku hafa hafið herferð fyrir því að fólk noti vörur sem merktar eru með umhverfismerkjum. Ástæða þessa er sú að með þessum aðgerðum geta yfirvöld sparað 2 milljónir danskra króna (ca 22,5 milljónir ís.kr.) þar sem ekki er hægt að nota seyru úr skólphreinsistöðvum sem áburð vegna mengunar heldur þarf að brenna hana með miklum tilkostnaði. Með notkun á vörum með norræna svansmerkinu og fleiri umhverfismerkjum má draga mikið úr þessari mengun og spara þennan pening.
Meðal annarra frétta á þessari síðu má sjá frétt um íslenskt eldsneyti, lífdísil og frétt af skýrslu Sameinðu þjóðanna þar sem sagt er að aldingarðurinn Eden muni hverfa á innan við fimm árum.

10.04.2003   Rauðhöfðar og helsingjar í Fljótsdal og Norðfirði
Í gær voru þrír rauðhöfðasteggir í Fljótsdal og um 10 helsingjar voru þar saman í hóp. Um klukkan sjö í morgun var eitt rauðhöfðapar á Ingunarveitu norðan megin við flugvöllinn á Neskaupstað. Þar voru einnig 30-35 helsingjar sem flögruðu yfir svæðinu dágóða stund en settust ekki. Fuglarnir komu í gott sjónfæri en hurfu síðan lengra inn fjörðinn.

08.04.2003   Farfuglar streyma til landsins þessa dagana. Brandendur, skúfendur gæsir o.fl.
Samkvæmt upplýsingum frá Sigurjóni Stefánssyni frá Djúpavogi sáust tveir brandandasteggir þar í dag. Í gær sáust bæði skúfendur og stelkar en síðustu daga hefur grá- og heiðagæsum fjölgað mikið.
Í Fljótsdal hefur gæsum, álftum og skógarþrösum fjölgað mikið síðustu daga. Í dag sáust einnig smyrill, sílamáfur, hettumáfur og stokkendur auk þess sem heyrst hefur í lóu. Í morgun voru 2 grágæsir neðan við bæinn Miðbæ í Norðfirði. Síðustu daga hafa gæsir sést á flugi hér í Norðfirði. Gæsirnar koma úr austri og halda beinni stefnu til vesturs.
Gæsir hafa komið ört inn á Fljótsdalshérað og álftir líka. Á Egilsstaðanesi milli Egilsstaða og Fellabæjar voru í gærmorgun 21 grágæs en síðdegis voru þar 56 grágæs og 27 blesgæsir. Grágæsir sjást víða um Héraðið, stakar, í smá hópum og í fylgd álfta á flugi í nokkurri hæð.  Tugir grágæsa voru um Úthérað í gær (ca. 150-200 fuglar).   Það virðist sem að vel viðri fyrir komu farfugla um þessar mundir.

07.04.2003   Lómur á Lagarfljóti og hettusöngvari sunnan Hallormsstaðar
Þann 2. apríl var lómur á Lagrfljóti við Ormstaði. Starfsmaður Skóræktarinnar á Hallormsstað, Skúli Björnsson sá og heyrði í syngjandi hettusöngvari að Buðlungavöllum sunnan Hallormsstaðar í gær. Fuglinn söng hátt og skýrt en “hneggjaði” þegar fólk kom of nálægt

04.04.2003   Náttúrustofur funda
Aðalfundur Samtaka náttúrustofa (SNS) var haldinn föstudaginn 28. mars síðastliðinn.
Aðilar að samtökunum eru starfandi náttúrustofur á landinu, þ.e. Náttúrustofa Vesturlands (NSV), Náttúrustofa Vestfjarða (NV), Náttúrustofa Norðurlands vestra (NNV), Náttúrustofa Austurlands (NA), Náttúrustofa Suðurlands (NS) og Náttúrustofa Reykjaness (NR). Fulltrúum væntanlegrar náttúrustofu á Norðurlandi eystra var boðið á fundinn og gerðu þeir grein fyrir uppbyggingu stofu þar.
Í stjórn samtakanna voru kosnir Ingvar Atli Sigurðsson (NS), formaður, Róbert A. Stefánsson (NSV), ritari og Þorleifur Eiríksson (NV), gjaldkeri. Einnig var kosið í þrjár nefndir til að kynna náttúrustofurnar og auka samstarf þeirra við stofnanir og fyrirtæki innan lands og utan.
Helstu markmið með Samtökum náttúrustofa er að efla starfsemi, samstarf og kynningu náttúrustofa, fjalla um sameiginleg málefni þeirra, auka samstarf við stofnanir á sviði náttúrufræða og umhverfisverndar og fjölga störfum í náttúruvísindum á landsbyggðinni.
Þá er stefnt að auknu samstarfi við umhverfisráðuneytið og sveitarfélög á landinu, m.a. við gerð fræðsluefnis um umhverfismál og náttúrufar á landinu og þar með að efla meðvitund almennings heima í héraði um nánasta umhverfi sitt.
Sérstaklega var ályktað um að náttúrustofurnar geti tengst uppbyggingu háskólasetra á landsbyggðinni. Náttúrustofurnar munu reglulega halda landsfundi þar sem rannsóknir náttúrustofanna og stefna þeirra verður kynnt og verða þeir öllum opnir sem áhuga hafa á málefnum náttúrustofa.

02.04.2003   Hettumáfur, urtendur og rauðhöfðar á Lagarfljóti
Sveinn Ingimarsson frá Fljótsdal sá 10 grágæsir á Valþjófsstaðanesi í gær. Sátu þær á grænni nýrækt og voru hinar rólegustu. Þrír hettumáfar voru einnig á Lagarfljóti milli Egilsstaða og Fellabæjar í gær. Þar voru einnig 2 urtendur og 17 rauðhöfðar auk nokkurra stokkanda. Grágæsum og álftum fer fjölgandi á Héraði þessa dagana.

01.04.2003   Tjaldar við Hallormsstaðaskóg
Þann 24. mars sá Lárus Heiðarsson skógræktarráðunautur 10-12 tjalda við Hafursárós í útjaðri Hallormsstaðaskógs. Tjaldur er sjaldgæfur varpfugl á Upphéraði, líklega aðeins 1-3 pör sem verpa þar árlega. Þessir tjaldar gátu verið að hvíla sig á leiðinni norður í land og líklega komið þvert yfir Vatnajökul. Því til stuðnings skal bent á að fyrir all mörgum árum sást tjaldur á flugi yfir Eyjabakkajökli um páskana á norðurleið

01.04.2003   Heimsókn nemenda úr Menntaskólanum á Egilsstöðum
Nemendur í áfanganum Líf 283 við Menntaskólann á Egilsstöðum heimsóttu Náttúrustofu Austurlands 26. mars. Nemendurnir hlýddu á fyrirlestur um starfsemi Náttúrustofunnar og bjargdúfurannsóknir Berglindar Steinu. Auk þess skoðuðu þau Náttúrugripasafnið í Neskaupstað og leystu þar verkefni um fugla. Megin tilgangur ferðarinnar var fuglaskoðun. Það sem var eftirminnilegast hjá nemendum í fuglaskoðuninni voru þúsundir æðafugla við Síldarbræðsluna í Neskaupstað og að finna í þeim hópi kynblending æðarfugls og æðarkóngs.

31.03.2003   Náttúrustofa Austurlands og nemendur Verkmenntaskóla Austurlands að skoða laxeldi
Skoðunarferð í laxeldið í Mjóafirði með Verkmenntaskóla Austurlands

Fimmtudaginn 27. mars fóru nemendur í vistfræði í Verkmenntaskóla Austurlands sjóleiðina yfir í Mjóafjörð.
Tilgangur ferðarinnar var að skoða laxeldi sem þar er og fá að kynnast því hvernig eldið fer fram en þetta var hluti af vistfræðiverkefni sem fjallar um vistfræði laxins. Guðmundur Valur Stefánsson, laxeldismaður lýsti ferli eldisins og þeim búnaði sem þar er notaður. Ræddar voru ýmsar hliðar laxeldis eins og hætta vegna strokufisks, sjúkdómar og mengun sem og þær ráðstafanir sem gerðar eru til að bregðast við þessum þáttum.
Tveir starfsmenn Náttúrustofu Austurlands, þeir Skarphéðinn G. Þórisson og Magnús Björnsson, slógust í för með nemendunum og Þórði Júlíussyni kennara en farið var með Hafbjörgu, bát Slysavarnarfélagsins Landsbjargar.
Fuglatalningar úr ferðinn:
Fýll: Reitingur undir og í Nípunni
Dílaskarfur: Um 10 ungir fuglar á klettum undir Nípunni og í Mjóafirði
Stokkönd: Nokkur pör við ströndina yst í bænum
Hávella: Reitingur um allan sjó
Æður: Nokkur þúsund við höfnina og reitingur með ströndinni
Straumönd: Nokkrir fuglar við ströndina undir Nípunni
Tjaldur: Tveir í fjörunni neðan við heimavistina og tveir í utanverðum Mjóafirði að sunnan
Hettumáfur: Nokkrir við ströndina
Rita: Reitingur um allan sjó
Silfurmáfur: Reitingur með ströndinni
Svartbakur: Þrjú pör undir Nípunni
Langvía: Nokkrar á sjó undir Nípunni og í Mjóafirði
Teista: Ein næstum í fullum sumarbúningi í Mjóafirði og önnur í vetrarbúningi undan Nípustapa
Bjargdúfa: Ein á flugi stutt innan við Páskahelli
Hrafn: Einn krunkandi í Mjóafirði
  

31.03.2003   Fuglar í Norðfirði, Mjóafirði og í Hallormsstaðaskóg
29. mars - Hallormsstaðaskógur
Vel á annað hundrað auðnutittlinga er nú kominn í Mörkina á Hallormsstað, fuglarnir eru mjög aktívir og höfðu hátt. Þar var einnig syngjandi glókollur í lindifuru og 2-3 tíst heyrðust á öðrum stöðum þar að auki. Syngjandi músarindill og einn skógarþröstur voru einnig á staðnum
27. mars - Norðfjörður-Mjóifjörður
Nemendur í vistfræði í Verkmenntaskóla Austurlands fóru að skoða laxeldi fimmtudaginn 27. mars. Þeir Skarphéðinn G. Þórisson og Magnús Björnsson hjá Náttúrustofu Austurlands slógust í för með nemendunum og kennara þeirra, Þórði Júlíussyni yfir í Mjóafjörð. Farið var sjóleiðina og voru fuglar taldir á leiðinni. Nánar um skoðunarferðina.
Fýll: Reitingur undir og í Nípunni
Dílaskarfur: Um 10 ungir fuglar á klettum undir Nípunni og í Mjóafirði
Stokkönd: Nokkur pör við ströndina yst í bænum
Hávella: Reitingur um allan sjó
Æður: Nokkur þúsund við höfnina og reitingur með ströndinni
Straumönd: Nokkrir fuglar við ströndina undir Nípunni
Tjaldur: Tveir í fjörunni neðan við heimavistina og tveir í utanverðum Mjóafirði að sunnan
Hettumáfur: Nokkrir við ströndina
Rita: Reitingur um allan sjó
Silfurmáfur: Reitingur með ströndinni
Svartbakur: Þrjú pör undir Nípunni
Langvía: Nokkrar á sjó undir Nípunni og í Mjóafirði
Teista: Ein næstum í fullum sumarbúningi í Mjóafirði og önnur í vetrarbúningi undan Nípustapa
Bjargdúfa: Ein á flugi stutt innan við Páskahelli
Hrafn: Einn krunkandi í Mjóafirði

26.03.2003
Fyrstu skógarþrestirnir eru komnir í Jökuldalinn

Páll H. Benediktsson frá Hákonarstöðum sá fjögur stykki þar í gærmorgun. Halldór Walter Stefánsson sá fyrstu grágæsina á árinu í dag, nánar til tekið klukkan 13:45. Af atferli gæsarinnar að dæma er hér um nýkominn fugl að ræða.

24.03.2003   Glóbrystingur, tjaldur og fleiri fuglar á Seyðisfirði
Í morgun var syngjandi glóbrystingur í ösp við Garðarsveg 10 á Seyðisfirði. Sennilega hefur annar verið í nágrenninu, því honum var svarað. Einnig sungu skógarþrestir í kapp við þá í vorblíðunni.
Glóbrystingur hefur verið nánast daglegur gestur á Garðsvegi 8 síðan í desember. Fyrstu tjaldarnir sáust á Seyðisfirði á laugardaginn og voru þeir 3 saman utan við Vestdalseyri. Aðrir 3 voru við nýja lónið inn við bæinn.
Í gær var óvenju stór hópur af æðarfugli við SR bræðsluna, sennilega 2-4 þúsund fuglar. Einnig sáust 14 hávellur og inni á gamla lóninu voru um 30 stokkendur.

21.03.2003   Kynningarfundur fyrir bæjarfulltrúa, bæjarstjóra og sviðsstjóra Fjarðabyggðar Kynningarfundur fyrir bæjaryfirvöld í Neskaupstað
Fimmtudaginn 6. mars sl. efndi Náttúrustofa Austurlands til kynningarfundar fyrir bæjaryfirvöld í Fjarðabyggð. Bæjarfulltrúum, bæjarstjóra og sviðstjórum vað boðið til kynningarinnar.
Fundurinn hófst með framsögu þar sem starfsfólk  rakti í máli og myndum sögu Náttúrustofunnar og kynnti þar helstu verkefni hennar fyrir bæjarfulltrúum. Einnig var veggspjaldasýning og myndasýning á tölvuskjá og gestum gafst kostur á að skoða húsnæði Náttúrustofunnar.
Náttúrustofan hefur starfað frá 1995. Í fyrstu var einn starfsmaður en hafa undan farin ár verið 4 - 5. Náttúrustofa Austurlands sinnir margvíslegum rannsókna-, fræðslu- og þjónustuverkefnum á sviði náttúrufræða og umhverfismála á Austurlandi. Náttúrustofan hefur á undanförnum árum unnið fyrir sveitarfélög, ríkisstofnanir, fyrirtæki og ýmsa aðra aðila. Frá stofnun Náttúrustofu Austurlands hefur verið unnið að alls um 70 verkefnum og dreifast þau um allt austurland og jafnvel út fyrir fjórðunginn.
Kynningarfundurinn tókst vel og sýndu bæjarfulltrúar og aðrir gestir Náttúrustofunni og verkefnum hennar mikinn áhuga.
    
Á myndinni má sjá Smára Geirsson,
Svanhvíti Aradóttir og Þorberg Haukson
http://www.na.is/frettir/2003/kynning1-minnst.jpg

Skarphéðinn G. Þórisson lýsir starfi Náttúrustofu
Austurlands við hreindýrarannsóknir fyrir gestum
http://www.na.is/frettir/2003/kynning2-minnst.jpg

21.03.2003   Lómur og hvinandarsteggur á Lagarfljóti  
20.03.2003   Hreindýr á Seyðisfirði og í Álftafirði  
20.03.2003   Æðakóngar á Djúpavogi og Seyðisfirði  

19.03.2003   Starfsmenn Náttúrustofu Austurlands á landsráðstefnu um Staðardagskrá 21
Dagana 14. og 15. mars var haldin sjötta landsráðstefnan um Staðardagskrá 21 á Kirkjubæjarklaustri. Erindi voru flutt um ýmis málefni staðardagskrárstarfsins og ræddu menn um starfið, hugmyndir, hindranir og leiðir til að sigrast á þeim. Á ráðstefnunni var því sveitarfélagi sem talið er að staðið hafi sig best veitt viðurkenning en það var Hafnafjarðarbær sem hlaut hana þetta árið. Einnig stóð til að veita viðurkenningu fyrir bestu hugmyndina sem komið hefur fram í starfinu en erfitt þótti að velja úr tilnefningum. Því varð það úr að allar tilnefningar hlutu viðurkenningu. Meðal erinda sem flutt voru má nefna "Staða Sd21 á Íslandi í samanburði við norræn sveitarfélög" sem flutt var af norskum gestafyrirlesara, erindi um samþættingu Sd21 og skipulagsáættlana, ráðstefnan í Jóhannesarborg á síðasta ári og grænt bókhald.
Ráðstefnuna sátu alls 65 manns, þar á meðal formaður nefndar um Staðardagskrá 21 í Fjarðabyggð og tveir starfsmenn Náttúrustofu Austurlands. Náttúrustofa Austurlands er um þessar mundir að vinna í Staðardagskrá 21 fyrir sveitarfélögin Fjarðabyggð og Austur-Hérað.
Staðardagskrá á Íslandi
Staðardagskrá í Fjarðabyggð
Staðardagskrá á Austur-Héraði
Dagskrá ráðstefnunnar á Kirkjubæjarklaustri
Ýmsir tenglar um Staðardagskrá 21

19.03.2003   Álftir, fjöruspóar, krossnefir og korpönd  
13.03.2003   Tjaldur, hettumáfur og svartfugladauði 
13.03.2003   Fuglafréttir í mars, uppfærðar
Tjaldur
Fjórir tjaldar (Haematopus ostralegus) sáust í fjörunni neðan við bæinn Engjabakka í Reyðarfirði þann 7. mars.
Mynd af tjald af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Flórgoði og himbrimi
Einn flórgoði (Podiceps auritus) í vetrarbúningi var neðan við Breiðuvík þann 7. mars sem og einn himbrimi (Gavia immer)
Mynd of flórgoða af Flækingsfuglar á Íslandi.
Mynd af himbrima af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Hvinönd
Þrjár hvinendur (Buchephala clangula) þar af einn kvennfugl á Lagarfljóti milli Egilsstaða og Fellabæjar dagana 8. og 9. mars.
Hvinendurnar þrjár sem sáust á Lagarfljótinu 8. og 9. mars reyndust vera húsendur og leiðréttist þetta hér með
Mynd af hvinönd af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Húsendur
Þrjár húsendur (Bucephala islandica), eitt par og ein kolla, sáust á Lagarfljótinu við Fellabæ 7. mars. Þrjár húsendur sáust á Lagarfljótinu 8. og 9. mars en eins og sést hér að ofan var í fyrstu talið að hér væri um hvinendur að ræða.
Mynd 1, mynd 2 og mynd 3 af húsönd af Flækingsfuglar á Íslandi.
Hrafnar
Hrafnar (Corvus corax) á Héraði hafa verið í miklum ham síðustu daga. Þeir hafa sýnt ýmsar fluglistir eins og að læsa saman klóm hátt á flugi og sleppa rétt niður við jörð. Þá hafa pör verið að herja á aðra hrafna eins og að hrekja þá frá óðulum. Líklega hefur óvenjuleg veðurblíða þessi áhrif á þá eða þetta sé þeirra hefðbundni tími til loftfimleika og að verja óðul.
Myndir af hrafni og hrafnsungum af Fuglasíðu Arnars Óskarssonar.
Gráhegri
Einn gráhegri (Ardea cinerea) auk nokkurra stokkanda sást við Lagarfljót á milli Egilsstaða og Fellabæjar 4. mars. Sama dag fann Sæbjörn Eggertsson dauðan gráhegra við Eyvindará, nærri hesthúsabyggðinni á Egilsstöðum.
Mynd af gráhegra af Flækingsfuglar á Íslandi.
Vepjur
Sunnudaginn 2.mars voru tvær vepjur (Vanellus vanellus) á túni neðan við bæinn Miðbæ í Norðfirði. Vepjurnar voru þar einnig mánudaginn 3.mars og kölluðu mikið sín á milli. Tvær vepjur hafa líka sést í Njarðvík en til þeirra hafði áður sést í nóvember. Sex vepjur sáust á túni skammt innan við Neskaupstað 6. mars. Vepjur eru útbreiddur vaðfugl víða í Evrópu þar sem hún kýs opin, tiltölulega raklend og frjósöm gróðurlendi. Tvær vepjur sáust við Vattarnes 5. og 6. mars, önnur var komin fyrir viku, hin stuttu síðar.  Tvær Vepjur sáust við Eyrarland 8. mars. Ein vepja sást á flugi yfir Fellabæ 11. mars.
Þeir sem verða varir við Vepjur á Austurlandi eru vinsamlegast beðnir um að láta Náttúrustofu Austurlands vita af þeim.
Mynd af vepju af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Svartfugladauði
Mikill svartfugladauði virðist vera hér Austanlands. Sunnudaginn 3 mars fundust alls 87 dauðir fuglar á sandinum í Vöðlavík; 44 álkur (Alca torda), 32 langvíur (Uria aalge), 9 stuttnefjur (Uria lomvia) og 3 haftyrðlar (Alle alle). Einnig hefur frést af dauðum svartfuglum í Reyðarfirði og Eskifirði. Alls voru um 60 fuglar taldir á um eins kílómetra löngu svæði við Flateyri í Reyðarfirði og sömu sögu mátti segja við Hesteyri sem er sunnan megin í firðinum.
Mynd af álku af  Íslandsvefnum
Mynd af langvíu af  Íslandsvefnum
Mynd af stuttnefju af  Íslandsvefnum
Mynd af haftyrðli af  Íslandsvefnum
Glóbrystingur
Einn glóbrystingur (Erithacus rubecula) hefur sést á Reyðarfiði í vetur
Mynd af glóbrystingi af vef https://www.birdguides.com/
Svartþröstur
Óskar Ágústson á Reyðarfirði hefur haft í mat hjá sér 6 svartþresti (Turdus merula) í vetur. Svartþröstur í garðinum við Sturluflöt í Fljótsdal þann 8. mars. Í garðinum við Garðsveg 26 á Seyðisfirði voru um 10-12 svartþrestir þann 11. mars. Við fuglaskoðun í  Borgarfirði eystri sást til svartþrasta 12 mars en þar hafa sést 2-3 svartþrastapör í vetur.
Myndir af karlfugli og kvenfugli af Flækingsfuglar á Íslandi.
Gráþröstur
Tveir gráþröstir (Turdus pilaris) voru í garðinum við Garðsveg 26 á Seyðisfirði þann 11. mars. Annar gráþrösturinn hefur haldið til í garðinum hvern einast dag frá 16. janúar en aðrir fuglar birtast þar á "matmálstímum"
Mynd af gráþresti af Flækingsfuglar á Íslandi.
Silkitoppa
Ein silkitopp (Bombycilla garrulus) fannst dauð á Reyðarfirði fyrir skemmstu.
Mynd af silkitoppu tekin í garði í Neskaupstað
Myndir af silkitoppu af vef https://www.birdguides.com

11.03.2003   Nýtt form á fuglafréttum

05.03.2003   Svartfugladauði á Austfjörðum, vepjur og fleiri fuglafréttir í mars Svartfugladauði
Mikill svartfugladauði virðist vera hér Austanlands. Sunnudaginn 3 mars fundust alls 87 dauðir fuglar á sandinum í Vöðlavík; 44 álkur (Alca torda), 32 langvíur (Uria aalge), 9 stuttnefjur (Uria lomvia) og 3 haftyrðlar (Alle alle). Einnig hefur frést af dauðum svartfuglum í Reyðarfirði og Eskifirði. Alls voru um 60 fuglar taldir á um eins kílómetra löngu svæði við Flateyri í Reyðarfirði og sömu sögu mátti segja við Hesteyri sem er sunnan megin í firðinum.
Mynd af álku af  Íslandsvefnum
Mynd af langvíu af  Íslandsvefnum
Mynd af stuttnefju af  Íslandsvefnum
Mynd af haftyrðli af  Íslandsvefnum
Vepjur
Sunnudaginn 2.mars voru tvær vepjur (Vanellus vanellus) á túni neðan við bæinn Miðbæ í Norðfirði. Vepjurnar voru þar einnig mánudaginn 3.mars og kölluðu mikið sín á milli. Tvær vepjur hafa líka sést í Njarðvík en til þeirra hafði áður sést í nóvember. Sex vepjur sáust á túni skammt innan við Neskaupstað 6. mars. Vepjur eru útbreiddur vaðfugl víða í Evrópu þar sem hún kýs opin, tiltölulega raklend og frjósöm gróðurlendi. Tvær vepjur sáust við Vattarnes 5. og 6. mars, önnur var komin fyrir viku, hin stuttu síðar.  Tvær Vepjur sáust við Eyrarland 8. mars. Ein vepja sást á flugi yfir Fellabæ 11. mars.
Þeir sem verða varir við Vepjur á Austurlandi eru vinsamlegast beðnir um að láta Náttúrustofu Austurlands vita af þeim.
Mynd af vepju af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Hvinendurnar þrjár sem sáust á Lagarfljótinu 8. og 9. mars reyndust vera húsendur og leiðréttist þetta hér með
Mynd af hvinönd af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Húsendur
Þrjár húsendur (Bucephala islandica), eitt par og ein kolla, sáust á Lagarfljótinu við Fellabæ 7. mars. Þrjár húsendur sáust á Lagarfljótinu 8. og 9. mars en eins og sést hér að ofan var í fyrstu talið að hér væri um hvinendur að ræða.
Mynd 1, mynd 2 og mynd 3 af húsönd af Flækingsfuglar á Íslandi.
Hrafnar
Hrafnar (Corvus corax) á Héraði hafa verið í miklum ham síðustu daga. Þeir hafa sýnt ýmsar fluglistir eins og að læsa saman klóm hátt á flugi og sleppa rétt niður við jörð. Þá hafa pör verið að herja á aðra hrafna eins og að hrekja þá frá óðulum. Líklega hefur óvenjuleg veðurblíða þessi áhrif á þá eða þetta sé þeirra hefðbundni tími til loftfimleika og að verja óðul.
Myndir af hrafni og hrafnsungum af Fuglasíðu Arnars Óskarssonar.
Gráhegri
Einn gráhegri (Ardea cinerea) auk nokkurra stokkanda sást við Lagarfljót á milli Egilsstaða og Fellabæjar 4. mars. Sama dag fann Sæbjörn Eggertsson dauðan gráhegra við Eyvindará, nærri hesthúsabyggðinni á Egilsstöðum.
Mynd af gráhegra af Flækingsfuglar á Íslandi
Tjaldur
Fjórir tjaldar (Haematopus ostralegus) sáust í fjörunni neðan við bæinn Engjabakka í Reyðarfirði þann 7. mars.
Mynd af tjald af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Flórgoði og himbrimi
Einn flórgoði (Podiceps auritus) í vetrarbúningi var neðan við Breiðuvík þann 7. mars sem og einn himbrimi (Gavia immer)
Mynd of flórgoða af Flækingsfuglar á Íslandi.
Mynd af himbrima af  myndasíðu Jóns Baldurs Hlíðbergs
Glóbrystingur
Einn glóbrystingur (Erithacus rubecula) hefur sést á Reyðarfiði í vetur
Mynd af glóbrystingi af vef https://www.birdguides.com/
Svartþröstur
Óskar Ágústson á Reyðarfirði hefur haft í mat hjá sér 6 svartþresti (Turdus merula) í vetur. Svartþröstur í garðinum við Sturluflöt í Fljótsdal þann 8. mars. Í garðinum við Garðsveg 26 á Seyðisfirði voru um 10-12 svartþrestir þann 11. mars. Við fuglaskoðun í  Borgarfirði eystri sást til svartþrasta 12 mars en þar hafa sést 2-3 svartþrastapör í vetur.
Myndir af karlfugli og kvenfugli af Flækingsfuglar á Íslandi.
Gráþröstur
Tveir gráþröstir (Turdus pilaris) voru í garðinum við Garðsveg 26 á Seyðisfirði þann 11. mars. Annar gráþrösturinn hefur haldið til í garðinum hvern einast dag frá 16. janúar en aðrir fuglar birtast þar á "matmálstímum"
Mynd af gráþresti af Flækingsfuglar á Íslandi.
Silkitoppa
Ein silkitopp (Bombycilla garrulus) fannst dauð á Reyðarfirði fyrir skemmstu.
Mynd af silkitoppu tekin í garði í Neskaupstað
Myndir af silkitoppu af vef https://www.birdguides.com

05.03.2003   Fuglafréttir í febrúar, uppfærðar
Haldið verður áfram að segja fréttir af flækingum og öðrum fuglum á Mið-Austurlandi líkt og gert var í janúar. Síðan verður uppfærð eftir því sem fréttir berast og hvetjum við því áhugamenn um fugla til að skoða síðuna af og til.
Miðvikudaginn 12. febrúar aðsoðaði Náttúrustofa Austurlands nemendur í Verkmenntaskóla Austurlands við fuglatalningar í Neskaupstað. Föstudaginn 14. febrúar stóð Náttúrustofa Austurlands fyrir fuglatalningu í Neskaupstað.
Niðurstöður úr báðum talningum má finna hér.
Fýll
Fýll (Fulmarus glacialis) sást á flugi inn yfir Lagarfljótsbrú þann 18. febrúar
Myndir af fýl af Birds of Denmark
Dílaskarfur
Dílaskarfur (Phalacrocorax carbo) sást á Lagarfljóti þann 24. febrúar
Mynd og lýsing á dílaskarf af Íslandsvefnum
Helsingjar
Sigurður Filpusson á Dvergasteini sá fjóra helsingja (Branta leucopsis) á jörðinni sinni 27. febrúar.
Mynd og lýsing á helsingja af Íslandsvefnum
Straumendur
Páll Leifsson sá 72 straumendur (Histrionicus histrionicus) við slippinn í Neskaupstað og út með firðinum föstudaginn 7. febrúar. Föstudaginn 14. febrúar sáust 23 straumendur í fuglatalningu Náttúrustofu Austurlands.
Mynd af straumönd af Flækingsfuglar á Íslandi.
Mynd af straumöndum af Flækingsfuglar á Íslandi.
Keldusvín
Keldusvínið (Rallus aquaticus) á Egilsstöðum sást þann 6. febrúar í skurðinum sem það hefur haldið sig. Keldusvínið var hið rólegasta og gramsaði eftir æti í skurðbotninum. Vigfús Hjörtur Jónsson fylgdist með fuglinum í um 10 metra fjarlægð en hingað til hafa menn ekki náð að sjá það svo lengi í einu. Ekki er vitað til þess að keldusvín verpi hér lengur og fannst hreiður keldusvíns síðast árið 1963. Talið er að framræsla mýra og tilkoma minksins séu aðalástæður þess að kelsusvínið hætti að verpa hér á landi.
Mynd af keldusvíni af Flækingsfuglar á Íslandi.
Frétt um keldusvín af mbl.is.
Hrossagaukur
Vigfús sá einn hrossagauk (Gallinago gallinago) í sama skurði og keldusvínið heldur til í en í janúar sást þar einnig skógarsnípa (Scolopax rusticola).
Mynd af hrossagauk af Birds of New England.
Mynd af skógarsnípu af rússneskri myndasíðu.
Gráhegri
Annar gráhegranna (Ardea cinerea) sem hafa sést undanfarið á svæðinu í nágrenni við Egilsstaði og Fellabæ sást þar 1. febrúar (Vigfús Hjörtur Jónsson). Gráhegri sást við Ferjukíl við Lagarfljótsbrú 18. febrúar.
Mynd af gráhegra af Flækingsfuglar á Íslandi.
Skutulönd
Skutulönd (Aythya ferina), steggur, hefur verið á Lagarfljóti við Fellabæ í allan janúar, sást síðast 1. febrúar (Vigfús Hjörtur Jónsson).
Mynd af skutulönd af Flækingsfuglar á Íslandi.
Glóbrystingur
Einn glóbrystingur (Erithacus rubecula) sást við Fellabakarí í Fellabæ 1. febrúar (Vigfús Hjörtur Jónsson). Þann 20. janúar sáust 3 glóbrystingar á sama stað og einn á Egilsstöðum. Þór Þórfinnsson skógarvörður á Hallormsstað sá til 8 glóbrystinga í Mörkinni í lok febrúar.
Mynd af glóbrystingi af vef https://www.birdguides.com/
Gráþröstur
Einn gráþröstur (Turdus pilaris) heldur til við Fellabakarí í Fellabæ (Vigfús Hjörtur Jónsson). Föstudaginn 14. febrúar sást einn svartþröstur í fuglatalningu Náttúrustofu Austurlands í Neskaupstað.
Mynd af gráþresti af Flækingsfuglar á Íslandi.
Svartþröstur
Nokkrir svartþrestir (Turdus merula) hafa sést við Fellabakarí í Fellabæ (Vigfús Hjörtur Jónsson). Nemendur í Verkmenntaskóla Austurlands sáu 3 svartþresti í fuglatalningu 12. febrúar.
Myndir af karlfugli og kvenfugli af Flækingsfuglar á Íslandi.
Maríuerla og stari
Hjá Sveini Ingimarsyni á Sturluflöt í Suðurdal í Fljótsdal hafa þrjár maríuerlur (Motacilla alba) haft vetursetu inni í minkahúsunum í sambýli við minka og ketti. Sveinn er með minkahús á Eyrarlandi í Fljótsdal. Um daginn voru einnig þrír starar (Sturnus vulgaris) um daginn en amk. einn fannst dauður. Maríuerlur eru algerir farfuglar og hafa vetursetu í Norðvestur Afríku. Á ferðum sínum til og frá ferðast maríuerlur mest um Bretland og Holland. Ekki er algengt að maríuerlur hafi vetursetur hér en einhverjir fugar kunna að dveljast vetrarlangt í Frakklandi.
Myndir maríuerlu og fleiri fuglum af Fuglavefnum.

Silkitoppur
Ein silkitoppan (Bombycilla garrulus) sem sást í Neksaupstað í janúar varð fyrir bíl og lét lífið. Hinar tvær silkitoppurnar hafa ekki sést í nokkra daga og er ekki vitað um örlög þeirra. Myndir af silkitoppu af vef https://www.birdguides.com

18.02.2003   Náttúrustofa Austurlands aðstoðar nemendur Verkmenntaskóla Austurlands við fuglatalningar
Líffræðinemendur í áfanganum LÍF 113 við VA réðust í það stóra verkefni miðvikudaginn 12. febrúar sl. að telja alla fugla í þéttbýli Norðfjarðar frá Norðfjarðarvita inn í Norðfjarðarhöfn. Undirbúningi var þannig háttað að nemendur heimsóttu Náttúrugripasafnið í Neskaupstað, skoðuðu þær tegundir sem hér hafa vetursetu og útlit algengra flækingsfugla. Eftir heimsóknina á safnið var farið í skoðunarferð um bæinn og nemendur æfðir í að þekkja og greina tegundir. Á sjálfan talningardaginn var veður gott, léttsýjað, 4m/s og frost um 2°C. Í lokin gerðu nemendur sameiginlega skýrslu þar sem niðurstöður talninga komu fram. Í skýrslunni fjölluðu nemendur einnig um vistfræði fugla og lýstu völdum tegundum.
Dagana fyrir talninguna hafði tíð verið afar rysjótt og er það líkleg ástæða fyrir því að fuglarnir voru mun dreifðari á talningardaginn en dagana áður þegar æðarfuglinn var í flekum í höfninni. Talningin nær aðeins yfir þá fugla sem hægt var að greina til tegunda með venjulegum sjónaukum. Þess ber að geta að mikið var af fugli sunnantil í firðinum og utan við vitann en þeir fuglar voru ekki taldir.
Niðurstöður talninga
Föstudaginn 14. febrúar stóð Náttúrustofan fyrir talningu á strandlínunni frá Norðfjarðarvita inn í Norðfjarðarhöfn.
Eftirfarandi tegundir sáust:

Niðurstöður fuglatalningar nemenda Verkmenntaskóla Austurlands.
Fugl    O    OX    X     Alls
Æðarfugl    633    3    0    636
Hávella    96    0    0    96
Stokkönd    14    0    0    14
Dílaskarfur    2    0    0    2
Silfurmáfur    34    19    33    86
Rita    2    97    0    99
Hrafn    0    5    0    5
Snjótittlingur    148    476    156    780
Dúfa    3    12    0    15
Rjúpa    2    0    0    2
Músarindill    2    0    0    2
Svartþröstur    3    0    0    3
Toppönd    3    0    0    3
Stari    0    1    0    1
Langvía    3    0    0    3
Haftyrðill    1    0    0    1
               Alls:    1748
Útskýringar:
O - situr kyrr
OX - flýgur innan svæðis
X - flýgur milli svæða
 
Fuglatalning Náttúrustofu Austurlands
14. febrúar
Hávella    550
Æður    2300
Stokkönd    14
Dílaskarfur    9
Straumönd    23
Æðarblendingur    1
Stokkönd blendingur    1
Toppönd    1
Langvía    4
Himbrimi    1
Álka    9
Stuttnefja    1
Skógarþröstur    10
Gráþröstur    1
Músarindill    1
Hrafn    4
Töluvert var af ritu og silfurmáf en þeir voru ekki taldir

17.02.2003   Ný skýrsla: Vöktun hreindýrastofnsins 2001-2002 og tillaga Náttúrustofu Austurlands um veiðikvóta 2003  
13.02.2003   Hreindýr á Dalatanga og fleiri stöðum  

10.02.2003   Ný íslensk steind fundin á Austurlandi - Cavansít  10. febrúar 2003
Árið 2001 fannst skærblá steind á austurlandi. Athuganir Náttúrufræðistofnunar Íslands sýndu að hér er um afar sjaldgæfa steind að ræða. Steindin kallast cavansít og hefur aðeins fundist á tveimur öðrum stöðum í heiminum, í Oregon í Bandaríkjunum og á Indlandi.
Umfjöllun um cavansít og mynd af steindinni á vef Náttúrufræðistofnunar Íslands.
MYND
Cavansít af vef Náttúrufræðistofnunar Íslands myndin finnst ekki lengur (athugun 2021)

https://www.ni.is/rannsoknir/visindasofn/jardfraedisofn

03.02.2003   Fuglafréttir í janúar, uppfærðar Fuglafréttir í janúar
Storkurinn
Svo fór að storkurinn (Ciconia ciconia) sem hélt til í Breiðdalnum var leiddur í gildru og fluttur hreppaflutningum til Reykjavíkur. Samkvæmt fréttum var farið að draga af honum vegna fæðuskorts en í ljós kom að hann var mjög vel haldinn, mögulega þó vegna mikilla matargjafa fuglafangara.Storkurinn hefur hlotið nafnið Styrmir og dvelur nú í Húsdýragarðinum í Reykjavík. Þar er verið að búa til nýtt og stærra búr fyrir hann en búrið á einnig að nýtast fuglum sem þurfa aðhlynningu í styttri tíma í framtíðinni. Mörgum þótti það súrt að þessi góði gestur fengi ekki að dvelja lengur í Breiðdalnum en ungu fólki á öllum aldri á Reykjavíkursvæðinu gefst í staðinn kostur til að skoða gestinn.
Eldri frétt af veiðum á storkinum

Svartþröstur
Nokkuð hefur borið á svartþresti (Turdus merula) undanfarið. Komið var á Náttúrustofu Austurlands með einn slíkan sem látið hafði lífið á gluggarúðu. Þetta var fallegur ungur karlfugl sem enn hafði ungadún á bakinu. Ekki er vitað hvort fuglinn sé fæddur og uppalinn hér á landi eða hvort hann hafi hrakist hingað undan veðri og vindum. Nokkrir svartþrestir hafa haldið til í Neskaupstað og 15 stykki á Seyðisfirði frá því í nóvember.
Myndir af karlfugli og kvenfugli af Flækingsfuglar á Íslandi.
Gráþröstur
Þrír gráþrestir (Turdus pilaris) hafa sést á Seyðisfirði undanfarna daga.
Mynd af gráþresti af Flækingsfuglar á Íslandi.
Silkitoppur
Íbúi í Neskaupstað hafði samband við Náttúrustofu vegna þriggja fugla sem hann ekki þekkti og voru að þvælast í garðinum hjá honum. Í ljós koma að hér voru þrjár silkitoppur (Bombycilla garrulus) á ferð og staðfesti ljósmynd sem tekin var af einum fuglinum það. Silkitoppurnar sáust fyrst 27. janúar og hafa sést daglega eftir það. Ein silkitoppa sást í húsagarði á Seyðisfirði þann 29. janúar. Silkitoppur eru svipaðar stara að stærð og vexti.  Þær eru auðþekktar á breiðum toppi og rauðbrúnum til grábrúnum grunnlit. Gulur litur á endabelti stélsins er áberandi auk þess sem hún er með gult, hvítt og rautt belti á væng.  Á veturna lifa þær helst á fræjum. Nokkuð algengur flækingsfugl á veturna (í nóvember og síðar). Verpur í furuskógum nyrst í Evrópu/Síberíu og Ameríku.
Myndir af silkitoppu af vef https://www.birdguides.com/
Æðarkóngur
Laugardaginn 25. janúar sást fullorðinn æðarkóngur (Somateria spectabilis) í stórum æðarfuglahóp neðan við bræðslubryggjuna í Neskaupstað. Fuglinn er með áberandi nefkamb og gulan hnúð á nefi. Hausinn er blár og alxfjaðrir svartar (axlfjaðrir æðarblika eru hvítar en gráar hjá æðarblending). Æðarkóngar eru algengir sem flækingsfulgar hér við land. Flestir sjást síðvetrar og á vorin, en nokkuð færri á öðrum árstímum. Varpheimynni þeirra eru á nyrstu slóðum, á Ellesmerelandi, nyrst í Grænlandi, á Svalbarða, Novaja Zemlya og Austur með Íshafsströndum Síberíu.
Mynd af æðarkóng af íslenska fuglavefnum.
Glóbrystingar
Fjórir glóbrystingar (Erithacus rubecula) sáust á Héraði 20. janúar, þrír þeirra í Fellabæ og einn á Egilsstöðum. Einnig hafa nokkrir glóbrystingar sést í görðum á Eskifirði og tveir glóbrystingar voru að þvælast við bræðsluna þar. Annar þeirra fannst að vísu dauður 29. janúar og hinn hefur ekki sést við bræðsluna í nokkra daga. Einn glóbrystingur hefur haldið til á Seyðisfirði og sást hann fyrst 7. nóvember og er mjög gæfur. Í lok mánaðarins sáust síðan 3 glóbrystingar saman í garði á Seyðisfirði.
Mynd af glóbrystingi af vef https://www.birdguides.com/
Sefhæna
Sefhæna (Gallinula chloropus) sást á  ísskör við Fellabæ sama dag. Þetta var fullorðinn fugl, dökkbrúnn á baki, stálgrár á bringu og með rautt og gult nef en enga rauða blesu. Vigfús sá tvær sefhænur í lok nóvember og telur hann líklegt að hér sé um aðra þeirra að ræða. Dauð sefhæna fannst síðan við Fellabæ nokkrum dögum síðar.
Mynd af sefhænu af vef https://www.birdguides.com
Straumerla
Straumerla hefur sést á Eskifirði síðustu daga.  Síðast sást til hennar 29. janúar í fjárhúsum við bæinn Eskifjörð. Straumerlan er skild maríuerlu og er hún stéllengsta erlan. Höfuð og bak er grátt, vængir svartir og afturhluti búksins gulur (bæði á rassi og gumpi).
Mynd af straumerlu af vef The Icelandic birding pages.
Eyrugla
Eyrugla (Asio otus) sást sitjandi á staur við bæinn Sunnuholt í Seyðisfirði þann 7. janúar. Sat uglan hin rólegasta þannig að menn gátu skoðað hana vel. Að sögn þeirra sem sáu ugluna voru fjaðraeyrun mjög greinileg og því ekki farið á milli mála hvaða ugla væri hér á ferð.
Mynd af eyruglu af Flækingsfuglar á Íslandi.
Keldusvín, skógarsnípa og gráhegrar
Sést hefur til keldusvíns (Rallus aquaticus) í skurði við Blómabæ á Egilsstöðum. Einnig sást skógarsnípa (Scolopax rusticola) á svipuðum stað þegar menn leituðu keldusvínsins. Tveir gráhegrar (Ardea cinerea) hafa sést undanfarið á svæðinu í kring um Egilsstaði og Fellabæ.
Hrossagaukur, starar og smyrill
Einn hrossagaukur (Gallinago gallinago) sást á Seyðisfirði 18. janúar en þeir eru ekki algengir hér á landi á þessum tíma árs. Fjórir starar (Sturnus vulgaris) halda til á Seyðisfirði og einn smyrill (Falco columbarius) hefur sést þar af og til.

31.01.2003   Drög að heimildaskrá um íslensku hreindýrin  

31.01.2003   Ný síða með tenglum af ýmsu tagi  
Náttúrustofan tekin við umsjón Náttúrugripsafnsins í Neskaupstað  
Ný heimasíða Hreindýraráðs  
Kort af gönguleiðum í Fólkvangi Neskaupstaðar  

2002 og eldra:
12.12.2002   Mun storkurinn verða fluttur burt? Verður storkurinn fluttur?
Talsvert hefur sést til storksins sem haldið hefur til í Breiðdal nú í haust. Þó að hlýtt hafi verið upp á síðkastið er nokkuð ljóst að ekki er næga fæðu að hafa fyrir storkinn úti í náttúrunni enda þarf hann allt að hálfu kílói af mat á dag. Vegna þessa er farið að draga af honum og sést það meðal annars á því að hann er orðinn gæfari en fyrst eftir komuna.
Núna eru starfsmenn Náttúrufræðistofnunar Íslands á leið í Breiðdal til að kanna ástand storkinn en það er gert að beiðni umhverfisráðherra. Ekki hefur verið ákveðið hvað gert verður við storkinn, ef nokkuð verður gert, en mögulegt er að hann verði fangaður og komið í fóstur eða jafnvel að hann verði fluttur úr landi. Einnig er sá möguleiki fyrir hendi að reynt verði að fóðra hann í Breiðdal án þess að svipta hann frelsinu.
Eins og áður hefur verið getið þá hefur storkurinn það orð á sér að hann færi með sér gæfu og samkvæmt goðsögnum þá kemur hann einnig með börnin.
Frétt um storkinn af local.is
Frétt um komu storksins af mbl.is
Myndir af storknum sem Brynjúlfur Brynjólfsson tók

12.12.2002   Náttúrustofa Austurlands aðstoðar Verkmenntaskóla Austurlands í Mývatnsferð  
10.12.2002   Heimilt að veiða allt að 800 hreindýr á árinu 2003  
29.11.2002   Staðardagskrá 21 í Fjarðabyggð - nýtt fréttabréf  

20.11.2002   Skuggalegt um að litast á Náttúrugripasafninu í Neskaupstað
Skuggalegt um að litast á Náttúrugripasafninu
Nú um helgina eru Dagar myrkurs á Austurlandi og verða fjöldinn allur af uppákomum í tilefni þeirra, meðal annars stjörnuskoðun og myrkragolf í Fjarðabyggð.
Náttúrugripasafnið í Neskaupstað mun sýna á sér skuggalegri hliðar en vanalega þar sem hægt verður að skoða safnið við kertaljós þannig að sýningargripir fá á sig draugalegt yfirbragð.  Einnig er hægt að sjá hvernig ýmis dýr hafa aðlagast lífi í myrkri á mismunandi hátt til dæmis uglur og fiskar úr undirdjúpum sjávar.
Safnið verður opið laugardaginn 23. nóvember á milli klukkan 15:00 og 19:00.
Dagar myrkurs - dagskrá

12.11.2002   Útskýring á hreindýratalningum á vísindavefnum  

12.11.2002   Storkur á ferð
Storkur á ferð á Austfjörðum
Undanfarið hefur sést til hvítstorks (Ciconia ciconia) á nokkrum stöðum á Austfjörðum, meðal annars í Breiðdalsvík. Storkar eru sjaldséðir gestir hér á Íslandi en búsvæði þeirra er í Evrópu á sumrin í Afríku yfir veturinn.  Helsta fæða storka eru eðlur, snákar, froskar og skordýr. Storkar eru þekktir fyrir stór hreiður sem þeir byggja á húsum eða öðrum mannvirkjum ef hentug tré eru ekki til staðar. Einnig hafa þeir orð á sér fyrir að færa með sér gæfu og goðsagnir segja að hann komi með börnin. Fréttir af komu storksins voru meðal annars á fréttavefnum mbl.is.
Fréttin um storkinn af mbl.is
Myndir af storknum sem Brynjúlfur Brynjólfsson tók

14.08.2002   Hreindýratalningar sumarið 2002  
22.07.2002   Þyrla aðstoðar við flutning girðingarefnis yfir í Sandvík  
05.06.2002   Náttúrustofa Austurlands, Rf og VA undirrita samstarfssamning  
29.05.2002   Hreindýratalningar 2002  

Náttúrustofan stóð fyrir fuglaskoðun í samvinnu við Ferðafélag fjarðamanna þann 9. maí 2002  

30.nóvember 2002 Verður storkurinn fluttur
Talsvert hefur sést til storksins sem haldið hefur til í Breiðdal nú í haust. Þó að hlýtt hafi verið upp á síðkastið er nokkuð ljóst að ekki er næga fæðu að hafa fyrir storkinn úti í náttúrunni enda þarf hann allt að hálfu kílói af mat á dag. Vegna þessa er farið að draga af honum og sést það meðal annars á því að hann er orðinn gæfari en fyrst eftir komuna.
Núna eru starfsmenn Náttúrufræðistofnunar Íslands á leið í Breiðdal til að kanna ástand storkinn en það er gert að beiðni umhverfisráðherra. Ekki hefur verið ákveðið hvað gert verður við storkinn, ef nokkuð verður gert, en mögulegt er að hann verði fangaður og komið í fóstur eða jafnvel að hann verði fluttur úr landi. Einnig er sá möguleiki fyrir hendi að reynt verði að fóðra hann í Breiðdal án þess að svipta hann frelsinu.
Eins og áður hefur verið getið þá hefur storkurinn það orð á sér að hann færi með sér gæfu og samkvæmt goðsögnum þá kemur hann einnig með börnin.
Frétt um komu storksins af mbl.is
29. nóvember 2002  Storkur á ferð á Austfjörðum
Undanfarið hefur sést til hvítstorks (Ciconia ciconia) á nokkrum stöðum á Austfjörðum, meðal annars í Breiðdalsvík. Storkar eru sjaldséðir gestir hér á Íslandi en búsvæði þeirra er í Evrópu á sumrin í Afríku yfir veturinn.  Helsta fæða storka eru eðlur, snákar, froskar og skordýr. Storkar eru þekktir fyrir stór hreiður sem þeir byggja á húsum eða öðrum mannvirkjum ef hentug tré eru ekki til staðar. Einnig hafa þeir orð á sér fyrir að færa með sér gæfu og goðsagnir segja að hann komi með börnin. Fréttir af komu storksins voru meðal annars á fréttavefnum mbl.is.
Fréttin um storkinn af mbl.is
15. október 2002  Mývatnsferð með Verkmenntaskóla Austurlands
Haustið 2002 aðstoðaði Náttúrustofa Austurlands í náttúruskoðunarferð nemenda Verkmenntaskóla Austurlands til Mývatns. Skarphéðinn G. Þórisson sá um líffræðihluta ferðarinnar - Ljósmyndir SGÞ.

Náttúrustofan stóð fyrir fuglaskoðun í samvinnu við Ferðafélag fjarðamanna þann 5. maí 2001 á leirunum í Reyðarfirði.                                                 
Í tilefni af degi umhverfisins þann 25. apríl 2001 bauð Náttúrustofan upp á fræðsluerindi um Rjúpuna í safnaðarheimilinu á Reyðarfirði
Náttúrustofan stóð fyrir uppákomu í tilefni af degi umhverfisins þann 25. apríl 2000

Náttúrustofan stóð fyrir fuglaskoðun í tengslum við Páskafjör í Fjarðabyggð  

24. apríl 2000 Fyrirlestrar í tilefni af degi umhverfisins
Náttúrustofan stóð fyrir fyrirlestrum í tilefni af degi umhverfisins þann 25. apríl 2000.
Uppákoman var vel sótt og komu um fimmtíu manns að hlýða að skemmtilega og fræðandi fyrirlestra.
Dagskráin var nokkuð stíf. Hún hófst klukkan átta og lauk ekki fyrr en um hálf tólf.
Menn virtust vera með gott úthald og vonandi fóru allir glaðir og ánægðir heim.

Apríl 2000 Fuglaskoðun í Reyðarfirði á vegum Náttúrustofu Austurlands
Klukkan tíu stillti undirritaður sér upp við andapollinn á Reyðarfirði með 2 fjarsjár, 2 sjónauka og nokkrar handbækur um fugla.  Þá þegar voru um 10 áhugasamir fuglaskoðarar mættir á svæðið.  Fuglaskoðun lauk kl. tólf en þá hafði á þriðja tug mætt eða álíka fjöldi og í Iðrunargöngu kirkjunnar á Þingvöllum sama dag.  
Þeir sem mættu voru flestir Reyðfirðingar, ein stúlka frá Norðfirði og einn Hafnfirðingur í heimsókn.  Einn Reyðfirðinganna, Gunnar B. Ólafsson, hafði fylgst með fuglunum á svæðinu og miðlaði fróðleik sínum.  
Fuglar sem héldu sig á leirunum voru mest áberandi og fuglar á sjónum í fjarðabotni.
FUGLALISTI:  
 
Fýll
Nokkrir á sveimi í fjarðarbotni
Gráhegri
Einn ungfugl sem stillti sér upp til sýnis á á fjörukambinum stutt innan við girðinguna.  Gunnar Ólafsson hafði séð fuglinn af og til seinni partinn í vetur.  Þegar hann flögraði  um ókyrrðust gæsirnar mikið enda minnir hann mjög á ránfugl á flugi.
Grágæs
Nokkur pör upp á fjörukambinum þar sem þær munu verpa í vor.
Stokkönd
Nokkur pör í sjónum og í grunnum pollum á leirunni.
Rauðhöfði
Sex fuglar í sjónum.
Æður
Um 400 fuglar fleki á fjarðarbotni og við bryggjuna.
Hávella
Reitingur innan um æðurinn.
Stelkur
Um 20 fuglar í hóp á leirunni
Tjaldur
Par í fjörunni nálægt girðingu rétt hjá þar sem ég fann hreiður þeirra síðastliðið vor.
Sendlingur
Um 10 fuglar á leirunni.
Silfurmáfur
Nokkrir fullorðnir á flugi yfir.
Hettumáfur
Hópur að streppa (æsiatferli, róta upp) í grunnum leirupolli.
 
Til viðbótar má geta þess að Halldór W. Stefánsson sá heiðlóur á leirunni daginn áður.  Einnig höfðu sést tveir svartþrestir á Reyðarfirði fyrir skömmu.  Þá var talað um æðarkóng í æðarhópunum í Neskaupstað.
Fellabæ laugardaginn 22. apríl 2000
Skarphéðinn G. Þórisson
 

© Náttúrustofa Austurlands    
Mýrargötu 10,   740 Neskaupstað,    Sími: (+354) 477-1774,   Símbréf: (+354) 477-1923,   Netfang: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it., Kennitala: 461094-2529
Miðvangi 2,   700 Egilsstaðir,   Sími: (+354) 471-2813
Bannað er að afrita myndir af vef þessum nema með skriflegu leyfi frá Náttúrustofu Austurlands