Fjöldi og dreifing hreindýra norðan Vatnajökuls 22. júní 2007
Þann 22. júní voru Snæfellsöræfi gróflega könnuð úr lofti til að athuga dreifingu hreindýra. Þó svo að tilgangurinn hafi ekki verið hefðbundin hreindýratalning og aðeins flogið í rúma tvo klukkutíma sáust álíka mörg hreindýr á þessum slóðum og í hefðbundinni hreindýratalningu 6. júlí 2006.
Flogið var inn Fellaheiði yfir Álftavötnum, inn yfir Bessastaðavötn og svæðið innan raflínu á milli Gilsárvatna og Eyvindarár leitað svo og í kringum og innan Þrælaháls. Flogið inn Vesturöræfi vestan hnjúka og yfir Sauðárfit. Sveimað yfir Kringilsárrana og Sauðafelli og síðan aftur á Vesturöræfi innan Háalda og þaðan austur fyrir Snæfell. Flogið út yfir Þóriseyjum, út Múla austan Ragnaborgar, yfir á Flatarheiði innarlega og síðan niður Gilsárdalinn. Hópana tvo á Vesturöræfum og hópinn á Eyjabökkum hafði Sveinn séð fimm dögum áður á svipuðum slóðum en dreifðari og í fleiri hópum.
Í fyrstu töflu eru niðurstöður talningar sýndar.
|
22.6.2007 |
Kýr |
Kálfar |
Tarfar |
Samt. |
|
1 |
Fljótsdalsh. |
|
|
23 |
23 |
við yrstu og nyrstu Bessastaðavötnin |
2 |
Fljótsdalsh |
|
|
50 |
50 |
nálægt Grautarflóa |
3 |
Fljótsdalsh |
|
|
158 |
158 |
rétt norðan Kofaöldu fyrir miðjum Gilsárvötnum |
4 |
Fljótsdalsh |
|
|
21 |
21 |
beint austan Fjallaskarðs austan Eyvindarár |
5 |
Fljótsdalsh |
177 |
138 |
|
315 |
stutt utan við Þórisstaðakvísl stutt innan slóðar |
6 |
Fljótsdalsh |
183 |
105 |
|
288 |
um 500 m frá síðasta hópi |
7 |
Fljótsdalsh |
447 |
260 |
|
707 |
S Þrælaháls stutt utan Kárahnjúkavegar rétt A við slóð |
8 |
Vesturöræfi |
285 |
144 |
|
429 |
Sauðárfit innan Sauðakofa NV V Háöldu |
9 |
Kringilsárr. |
117 |
78 |
|
195 |
stutt V Jöklu innan Hrauka (á móts við bíl Ómars) |
10 |
Kringilsárr |
38 |
28 |
|
66 |
innan Hrauka A malarhrúga V í Rana |
11 |
Kringilsárr |
36 |
26 |
|
62 |
stutt V við 10 |
14 |
Kringilsárr |
|
|
8 |
8 |
utan við Hrauka austarlega |
12 |
Vesturöræfi |
173 |
140 |
|
313 |
á milli Háalda |
13 |
Eyjabakkar |
127 |
83 |
|
210 |
Þóriseyjar, innan og V við Bergkvíslarkofa |
15 |
Gilsárdalur |
|
|
12 |
12 |
innarlega |
16 |
Gilsárdalur |
|
|
17 |
17 |
á svipuðum slóðum |
17 |
Gilsárdalur |
|
|
3 |
3 |
aðeins utar |
18 |
Gilsárdalur |
|
|
13 |
13 |
utan í Mosabungu |
|
|
1583 |
1002 |
305 |
2890 |
|
Niðurstöður hreindýratalningar þann 22. júní 2007 á Snæfellsöræfum og Fljótsdalsheiði.
Ef niðurstöður talningarinnar eru bornar saman við hreindýratalninguna 6. júlí 2006 er heildarfjöldi svipaður. Tarfar halda sig mikið utan aðalhópanna og ljóst að aðeins hluti þeirra og misstór á milli ára finnst á Fljótsdals- og Fellaheiði. Hins vegar hefur svipaður fjöldi tarfa leitað árlega í Kringilsárrana. Þar sem nú fundust aðeins átta tarfar þar er líklegt að þeir séu enn á leiðinni en á vetrum ganga þeir á Jökuldalsheiði og enda líklega á túnum á utanverðum Jökuldals síðustu vikur og mánuði fyrir vorfarið. Eflaust er eitthvað breytilegt á milli ára hvenær þeir koma í Sauðafell og Kringilsárrana en rannsóknir benda til þess að það sé yfirleitt í júnílok. Um fjórðungur dýranna var á Vesturöræfum sem er fjölgun frá júlítalningu í fyrra en fróðlegt verður að sjá hvar þau dýr verða fyrri partinn í júlí. Í Kringilsárrana voru nú um 70 fleiri kýr heldur en í fyrra sem vonandi gefur vísbendingu um að kúm séu að fjölga norðan Jökulsár á Dal. Ljóst er líka að Hálslón hefur ekki hindrað kýr í að ná í Kringilsárrana ef einhverjar hafa komið í hann að austan.
Tekið skal fram að einhverjir vetrungar leynast með kúnum og törfunum í fyrstu og annarri töflu. Auk þess eru meiri líkur á að yfirsjást litla vetrungahópa en stóru kúahjarðirnar og gæti því vantað eitthvað af vetrungum í talningarnar.
|
Kýr |
Kálfar |
Tarfar |
Samtals |
||||||
|
2006 |
2007 |
2006 |
2007 |
2006 |
2007 |
2006 |
2007 |
||
Fljótsdalsheiði |
1279 |
807 |
650 |
503 |
197 |
252 |
2126 |
0,72 |
1562 |
0,55 |
Vesturöræfi |
283 |
458 |
182 |
284 |
6 |
0 |
471 |
0,16 |
742 |
0,26 |
Kringilsárrani |
120 |
191 |
57 |
132 |
114 |
8 |
291 |
0,10 |
331 |
0,12 |
Undir Fellum |
35 |
127 |
5 |
83 |
6 |
0 |
46 |
0,02 |
210 |
0,07 |
|
1717 |
1583 |
894 |
1002 |
323 |
260 |
2934 |
|
2845 |
|
|
0,59 |
0,56 |
0,30 |
0,35 |
0,11 |
0,09 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Samanburður á hreindýratalningu 6. júlí 2006 og talningu 22. júní 2007.
Kálfahlutfall af heild er nú 35% eða 5% hærra en í fyrra og er það með því hæsta sem þekkist hérlendis.
Stefnt er að hefðbundinni hreindýratalningu í annarri viku af júlí. Þá er ráðgert að leita til viðbótar við hefðbundið talningarsvæði norðan Vatnajökuls á og við Sandfell í Skjöldólfsstaðaheiði og Tunguheiði en grunur leikur á að dýr gangi þar sumarlangt eins og þau gerðu á fyrri hluta 9. áratugarins.
Skarphéðinn G. Þórisson
27. júní 2007